BİLGİ KURAMLARINI ANLAMAK: YORUMCU BİLGİ KURAMI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Bilgi kuramları, belirli bir gerçeklik algısına ve belirli ontolojik kabullere sahiptir. Bu bağlamda bilgi kuramlarının bilginin neliğine dair ölçütleri vardır. Bilgi kuramlarından bir tanesi olarak yorumcu bilgi kuramı, heterarşik-kaotik-kültüre bağlı ve inşa edilmiş gerçeklik algısından hareket etmektedir. Bu doğrultuda yorumcu bilgi kuramının kaotik bir gerçeklik anlayışı vardır. Böyle bir ontolojiden hareket eden yorumcu bilgi kuramı, bilgiye “kültürel bağımlılık” esasına göre anlam vermektedir. Yorumcu bilgi kuramı, kültürlere göre değişen sembol ve anlamlara vurgu yaparak, pozitivist bilgi kuramına karşıt olarak ortaya çıkmıştır. Bu makalede yorumcu bilgi kuramı, gerçeklik algısı ve ontolojik kabullerinden yola çıkılarak, epistemolojik kabulleri, yöntem ve teknikleri, temel yaklaşımları ve yorumcu bilgi kuramı ile elde edilen bilginin geçerlilik-güvenilirlik durumları incelenecektir.

Understanding The Epistemologies: An Analyse of the Interpretative Epistemology

Epistemologies have a determined reality perception and determined ontological acceptances. In this sense, epistemologies have criterions about what the knowledge is. The interpretative epistemology, as one of the epistemologies, makes for heterarchic/chaotic/culture-bound and built reality perception. In this direction, Interpretative epistemology has a chaotic reality perception. The interpretative epistemology, that makes for such an ontology, makes of knowledge on the basis of “cultural connection”. The interpretative epistemology, highlighting the cultures and the changing symbol and the meanings, has arisen as opposed to positivist epistemology. In this article, starting from the reality perception and ontological acceptances of the interpretative epistemology, the epistemological acceptances, method and techniques, basic approaches and the acceptability-trustworthiness-boundedness of the knowledge made by way of interpretative epistemology, are going to be examined.

PDF

___

Alatlı, A. (2010). Batı’ya Yön Veren Metinler II – Rönesans / Protestan Reformu / Erken Modern Dönem / Bilim Çağı (1350-1650), İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı, İstanbul.
Arslan, A. (2003). Felsefeye Giriş, Adres Yayınları, Ankara.
Balaban Salı, J. (2012). Bilimsel Araştırmada Verilerin Toplanması. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. A. Şimşek (Edit.). Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir.
Baş, T. & Akturan, U. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri – Nvivo ile Nitel Veri Analizi, Örnekleme, Analiz, Yorum – Örnek Uygulamalı, Ayrıntılı Vaka Analizli, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Bergson, H. (2011). Metafiziğe Giriş. A. Altınörs (Çev.). Paradigma Yayınları, İstanbul.
Brunton, P. (1998). İçsel Gerçeklik. G. Akol (Çev.). Ruh ve Madde Yayınları, İstanbul.
Camus, A. (2013). Sisifos Söyleni. T. Yücel (Çev.). Can Yayınları, İstanbul.
Cemaloğlu, N. (2012). Veri Toplama Teknikleri: Nicel-Nitel. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. A. Tanrıöğen (Edit.). Anı Yayıncılık, Ankara.
Demir, Ö. & Acar, M. (2002). Sosyal Bilimler Sözlüğü, Vadi Yayınları, Ankara.
Dilthey, W. (2011). Hermenutik ve Tin Bilimleri. D. Özlem (Çev.). Notos Kitap, İstanbul.
Doğanay, A. (2012). Bilimsel Yönteme Giriş. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. A. Şimşek (Edit.). Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir.
Einstein, A. (2002). İzafiyet Teorisi. G. Aktaş (Çev.). Say Yayınları, İstanbul.
Glesne, C. (2013). Nitel Araştırmaya Giriş. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu (Çeviri Edit.). Anı Yayıncılık, Ankara.
Karakaya, İ. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. A. Tanrıöğen (Edit.). Anı Yayıncılık, Ankara.
Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayıncılık, Ankara
Kısakürek, N. F. (2008). Batı Tefekkürü ve İslam Tasavvufu, Büyük Doğu Yayınları, İstanbul.
Krishnamurti, J. (2012). Hakikat Üzerine. D. Demirdöven (Çev.). Ayna Yayınevi, İstanbul.
Kümbetoğlu, B. (2012). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma, Bağlam Yayıncılık, İstanbul.
Neuman, W. L. (2006a). Toplumsal Araştırma Yöntemleri - Nitel ve Nicel Yaklaşımlar I Cilt. S. Özge (Çev.). Yayın Odası, Ankara.
Neuman, W. L. (2006b). Toplumsal Araştırma Yöntemleri - Nitel ve Nicel Yaklaşımlar II Cilt. S. Özge (Çev.). Yayın Odası, Ankara.
Nietzsche, F. (201 1). Ahlakın Soykütüğü Üstüne. A. İnam (Çev.). Say Yayınları, İstanbul.
Punch, K. F. (2011). Sosyal Araştırmalara Giriş – Nicel ve Nitel Yaklaşımlar, D. Bayrak, H. B. Arslan, Z. Akyüz (Çev.). Siyasal Kitabevi, Ankara.
Russell, B. (2012). Russel’dan Seçme Yazılar. R. N. Aydoğan (Çev.). Dost Kitabevi, Ankara.
Sarıbay, A. Y. (2006). Toplumun Mantığı - Bir Mantıksal Anlatı Olarak Sosyoloji. Aktüel Yayınları, Bursa.
Steiner, R. (2011). Gerçek ve Bilim. A. Kanat (Çev.). İlya Yayınları, İzmir.
Sönmez, V. & Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anı Yayıncılık, Ankara.
Şimşek, A. (2012). Araştırma Modelleri. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. A. Şimşek (Edit.). Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir.
Tepe, H. (2003). Platon’dan Habermas’a Felsefede Doğruluk ve Hakikat. İmge Yayınları, İstanbul.
Özlem, D. (1999). Siyaset, Bilim ve Tarih Bilinci, İnkılap Yayınları, İstanbul.
Özlem, D. (2010). Bilim Felsefesi, Notos Kitap, İstanbul.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınları, Ankara.
Weber, M. (2008). Sosyoloji Yazıları. T. Parla (Çev.). Deniz Yayınları, İstanbul.
Williams, B. (2006). Hakikat ve Hakikatlilik – Soykütük Üzerine Bir İnceleme. E. Demirel (Çev.). Ayrıntı Yayınları, İstanbul.