BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNİN ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDE SPORTMENLİK DAVRANIŞI ETKİSİNİN İNCELENMESİ (KAHRAMANMARAŞ İLİ ÖRNEĞİ)

Bu çalışmanın amacı beden eğitimi ve spor dersinin öğrencilerin sportmenlik davranışlarına etkilerini, öğrencilerin demografik ve okulun yapısal özellikleri ile ilişkili olup olmadığını test etmektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın örneklemini Kahramanmaraş merkez ilçelerinden seçkisiz olarak belirlenen 3 farklı ortaokulda eğitim gören 336 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma nicel çalışma olup ilişkisel tarama modeline göre desenlenmiştir. Araştırma verilerinin toplanması amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu” ve Koç (2013) tarafından geliştirilen "Beden Eğitimi ve Spor Dersi Sportmenlik Davranışı Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizi için aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri belirlenmiş, değişkenlere ilişkin alınan puanların demografik değişkenler ve okulun yapısal özelliklerine göre farklılaşma durumunu belirlemede t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi testi; anlamlı bulunan f değerinde fark olan grupları belirlemede LSD testlerinden, değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek için korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Sonuç olarak; öğrencilerin “çok sık” düzeyinde beden eğitimi dersi sportmenlik davranışına sahip olduğu; beden eğitimi dersi sportmenlik davranışı ile cinsiyet, okul takımına katılma durumu, okulun hizmet alanı, baba eğitim durumu, kardeş, öğretmen ve öğrenci sayısı değişkenleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olmadığı anlaşılmıştır. Sınıf, anne eğitim durumu ve okunan kitap sayısı değişkeni arasında ise, istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir.

Analysis of the Effects of Physical Education and Sport Courses on the Development of Sportsmanship Attitude of Secondary School Students (Kahramanmaraş City Case)

The aim of this study is to examine the effects of Physical Education and Sports course on the students’ behaviors concerning fairplay and to determine whether this situation is related to demographic and structural characteristics of the school. For this purpose, the sample of the study consists of 336 students studying in 3 different secondary schools which were randomly selected from the central districts of Kahramanmaras. The study is a quantitative study and is designed according to the relational screening model. “Personal Information Form” developed by researchers and “Physical Education and Sports Course Sportsmanship Behavior Scale” developed by Koç (2013) have been used in order to collect the research data. Arithmetic average and standard deviation values have been determined for the analysis of the data. In order to determine differentiation status of the points taken according to the demographic variables and structural characteristics of the school, T-Test and one-way analysis of variance test have been made use of. LSD tests have also been wielded in determining the groups with significant difference of value f and correlation analysis have been useful in confirming the relations between variables. As a result, it was concluded that students had sportsmanlike behaviors at the level of “very frequent” and there was no statistically significant relationship between sportsmanlike behavior and gender, attendance to school team, service area of the school, father's educational status, sibling, teacher or number of students. On the other hand, it was found out that there was a statistically significant relationship between sportsmanlike behavior and class, mother’s educational status and the number of books read.

PDF

___

Açak, M. (2006). Beden Eğitimi Öğretmeninin El Kitabı. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Altın, M. & Özsarı, A. (2017). Sporcu eğitim merkezlerinde yatılı olarak eğitim gören sporcuların ahlaki karar alma tutumları. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 3(1), 133-145.
Avşar, Z. (2009). İlköğretim Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersi Değerlendirme Süreci İle İlgili Görüşlerinin Belirlenmesi. Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. of Sport Sciences, 20 (3), 81-89.
Başer, S.A. (2009). Öğretmen Niteliklerinin Beden Eğitimi Dersi Alan Öğrencilerin Bu Derse Karşı Olan Tutumlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bolu.
Çoban, B. & Ünveren, A. (2007). Beden Eğitimi ve Oyun Öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Efe, Z. B. (2006). Okullar arası Yarışmalara Katılan 1. ve 2. Kademe İlköğretim Öğrencilerinin Fair Play Davranışlarını Sergileme Sıklıkları. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ekinci, H. B. (2018). Ortaokul Öğrencilerinin Sportmenlik Davranışları İle Başarı Algıları. Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Erzincan.
Esentürk, O.K., İlhan, E.L. & Celik, O.B. (2015). Examination of high school students’ sportsmanlike conducts in physical education lessons according to somevariability. Science, Movementand Health, 15(2), 627- 634.
Gümüş, H., Saraçlı, S., Karakullukçu, Ö. F., Doğanay, G. & Kurtipek, S. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinde fairplay kavramı. International Journal of Science Cultureand Sport, 4(2), 430-438.
Hacıcaferoğlu, S., Selçuk, M.H., Hacıcaferoğlu, B. & Karataş, Ö. (2015). Ortaokullarda işlenen beden eğitimi ve spor derslerinin, sportmenlik davranışlarına katkısının bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport, (4), 557-566.
Hekim, M. (2015). Çocuk Gelişimi ve Eğitiminde Beden Eğitimi Derslerinin Yeri ve Önemi. VII. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi Kongre Bildiri Özet Kitabı. 21-23 Mayıs, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
Kayışoğlu, N. B., Altınkök, M., Temel, C. & Yüksel, Y. (2015). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının incelenmesi: Karabük İli Örneği. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(3), 1045-1056.
Keating, J.W. (2007). Sportsmanship as a moral category. Ethics in sport, (Ed. 2), 141-151.
Koç, Y. (2013). Beden eğitimi dersi sportmenlik davranışı ölçeği (BEDSDÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 96-114.
Koç, Y. & Tamer, K. (2016). A Study on the Sportsmanshiıp Behaviors of Female Students in Physical Education Course According to Different Variables. Journal of Physical Education & Sports Science/Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(2).
Koç, Y. & Güllü, M. (2017). Lise öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının bazı değişkenlere göre değerlendirilmesi. Spormetre, 15(1):19-30.
Korucu-Aytan, G. (2010). Ortaöğretim Öğrencilerinin Sosyalleşmelerinde Sporun Etkileri. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Mavi, S. & Tuncel, S.D. (2012). Sporcuların ‘Sporda Hoşgörü’ Kavramına İlişkin Algıları, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, X (4) 125-129
Nebioğlu, D. (2006). Beden Eğitimi Dersi Genel Esasları ve Planlaması Denetimi. 2. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Önemi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 49-53.
Pehlivan, Z. (2004). Fair-Play Kavramının Geliştirilmesinde Okul Sporunun Yeri ve perspektifleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(4), 3-16.
Tanrıverdi, H. (2012). Spor Ahlakı ve Şiddet. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8), 1071-1093.
Tucker, L.W. & Parks, J.B. (2001). Effects of Gender and Sport Type on Intercollegiate Athletes' Perceptions of theLegitimacy of Aggressi and Behaviors in Sport. Sociology of Sport Journal, 18 (4), 403-413.
Tutkun, E., Güner, B.Ç., Ağaoğlu, S.A. & Soslu, R. (2010). Takım sporları ve bireysel sporlar yapan sporcuların saldırganlık düzeylerinin değerlendirilmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 1(1),23-29.
Türkmen, M., & Varol, S. (2015). Beden Eğitimi ve Spor Dersinin Ortaokul Öğrencileri Üzerinde Sportmenlik Davranışı Oluşturma Etkisinin Belirlenmesi: (Bartın İl Örneği), Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi (UGEAD), 1: 42-64
Yıldıran, İ. (2012). Fair Play: Kapsamı, Türkiye’deki Görünümü ve Geliştirme Perspektifleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, X(4) 125-129