ANADOLU'DA MOĞOL NÜFUSU VE TÜRKİYE MİRASI ÜZERİNE KATKILARI

Bu çalışmada Dünya tarihinin en büyük hadiselerinden biri olan Moğol istilasının Anadolu üzerindeki tesirleri üzerinde durulacaktır. Öncelikle Anadolu'ya gelen Moğol kabileleri ve Moğol nüfusu üzerinde durulacaktır. Moğol istilası sadece askeri nitelikli seferlerden ibaret olmayıp eşleri, çocukları ve sürüleri ile birlikte gerçekleşen ve gittikleri yerlere, bu arada Anadolu'ya, kalıcı olarak göç eden bir nüfus hareketidir. Eski Dünyanın büyük bir kısmına hakim olan Moğolların kanlarını bütün bu coğrafyalarda yaşayan insanların kanlarına ne oranda kattıkları tartışılabilir. Ancak Anadolu coğrafyasının demografik yapısının oluşmasında belli bir katkılarının olduğu inkar edilemez. Anadolu'daki Moğol nüfusu için bir takım tahminler yapmamızı sağlayacak mekanizmalar mevcuttur. Moğol istilasına maruz kalan Türkiye'de sadece demografik etkileşimden bahsetmek sanırım yetersiz kalacaktır. Anadolu'da Moğol istilası ile birlikte ortaya çıkan Moğol siyasi teşekkülleri içerisinde Diyarbekir merkez olmak üzere kurulan Sutaylılar hanedanı başta olmak üzere Uyrat, Tatar, Sulduz, Celayir vb. bir çok Moğol kabilesi Anadolu'ya gelmiş ve önemli tesirler bırakmışlardır. Bugün hala Anadolu'da Uyrat, Tatar gibi Moğol kökenli topluluklar yaşamaktadırlar. Dikkati çeken bir husus Türkiye'de Moğol istilası dil, kültür, edebiyat ve dini yaşayışta milli diyebileceğimiz bir dönemi başlatmıştır. Anadolu'ya yığılan Türk-Moğol toplulukları seküler bir Türkmen Müslümanlığının ağırlık kazanmasında önemli rol oynadıkları gibi Anadolu toponomisinde Moğol kabile, boy, ve toplulukları ile Moğol emirleri ve şahıslara ait oldukça fazla miktarda isim bırakmışlardır. Ayrıca Maddi kalıntılar içerisinde Moğol damgasını taşıyan eserlerin sayısı da az değildir

The Mongol Population in Anatolia and Their Effects on Turkey Heritage

In this study, it is going to be focused on the effects of Mongol invasion one of the most important events of The World History on Anatolia. It is firstly going to be focused on Mongol tribes migration to Anatolia and their population in that region. The invasion of Mongols doesn't have only a military charecter. It is also a population movement of people coming together with their wives, children and herds to setle in Anatolia permanantly. It can be negotiated to what extent The Mongols who dominated a big part of the Old World added their blood into the blood of people living in that geography. However, their contribution to the formation of the Old World demographic composition can not be denied. There are some mechanisms that can lead us to guess The Mongol population in Anatolia. I think it is not enough to mention only the demographic interaction in Turkey geography exposed to Mongol invasion. Among the political organizations emerging with Mongol invasion in Anatolia firstly Diyarbekir -centered Sutayid Dynasty and later Uyrat, Tatar, Sulduz, Celayir and a lot of Mongol tribes migrated to Anatolia and left important impacts on the region. Stil today some communities who have an Uyrat, Tatar, Sulduz, all of them Mongol tribes, origin live in Anatolia. Another point attracting attention is that The Mongolian invasion of Anatolia started a period that can be called National in language, cultue, literature and religious life. The Turcic-Mongol communities concentrated to Anatolia had an important role of forming a secular Turkman Islam, and left plenty of names belong to Mongol tribe, boy, Mongol Amirs and ındividuals in Anatolia. Additionally, there is a remarkable number of Mongol relics among the historical reminances in Anatolia

___