ANADOLU SELÇUKLU ŞEHİRLERİNDE GÜNLÜK YAŞAM

Günlükyaşam, sözlük anlamıyla belirli bir gün içinde olan, o güne ait, her gün yapılan, her gün olan rutin şekilde devam eden eylemleri anlatır. Günlük yaşam çalışmaları, insanoğlunun her türlü eylemini kapsamaktadır.İnsanların yaşamlarını devam ettirmek için yaptıkları ekonomik faaliyetler, iş bölümü, gelir dağılımı, sosyal ilişkileri, kullandıkları her türlü araç gereçler ve daha birçok şey günlük yaşam çalışmalarının konusu olabilir. Üst üste yaşadığı istilalardan dolayı yıkıma uğrayan Bizans şehirleri, Selçuklu sultanlarının askeri başarıları, iskân faaliyetleri ve iktisadi politikaları sayesinde tekrar canlanmıştır. XII. ve XIII. yüzyıllar AnadoluSelçuklu şehirlerinin kurulduğu, imar faaliyetlerinin hız kazandığı bir dönemdir. Doğu ülkelerinden gelen şehirli sanatçı, zanaatkâr, din adamı ve âlimler bu şehirlere yerleşmiş, yerli halk ile kaynaşarak AnadoluSelçuklu şehirlerinin renkli çehresini oluşturmuşlardır. Bu çalışma, AnadoluSelçuklu şehirlerinin değişen fiziki ve toplumsal yapısı içerisindeki günlük yaşamı araştırmaktadır. Buamaçla öncelikli olarak AnadoluSelçuklu şehirlerinin toplumsal yapısı, nüfusu ve sosyal tabakaları hakkında bilgiler verilmiştir. Anadolu Selçuklu şehirlerindeki mekânlarda, sosyal sınıfların günlük yaşamı tarihi kaynaklar ışığında incelenmiştir.

___

Akdağ, Mustafa (2010). Türkiye İktisadi ve İçtimai Tarihi,İstanbul: YKY.

Aksarayi(2010). Müsâmetü’l-Ahbâr ve Müsâyeret ül-Ahyâr, Çev. Mürsel Öztürk, Ankara: TTK.

Akşit, Ahmet (2012). Selçuklular Devrinde Niğde Şehri, Konya: Kömen Yayınları

.....................( 2014). “Selçuklular Devrinde Kent İskân ve Mahalleleri’’ Çankırı Üniversitesi S.B.D 5(1), S.1, ss. 67-88, Nisan

................(2009). ’’Niğde Şehriyle İlgili Tarihi Kaynaklar: Akmedrese Vakfiyesi’’ TÜBAR-

XXVI/Güz, S.26, ss. 21-28

.ANONİM SELÇUKNÂME (2014). Ankara,Atıf Yayınları

.Atçeken, Zeki veBedirhan, Yaşar (2012). Selçuklu Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi,Konya: Eğitim Yayınları.

AY, Resul (2008). Anadolu’da Derviş ve Toplum13.-15.yüzyıllar, İstanbul: Kitap Yayınları.

Balık, İbrahim (1999). “Anadolu Selçuklu Medreselerinin İdareci ve Hizmetli Kadrosu’’, AfyonKocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3/4-12, ss. 1-11.

Barkan, Ömer Lütfü,(1942). Kolonizatör Türk Dervişleri,İstanbul: Hamle Yayınları.

Baykara, Tuncer. (1985a). “Türkiye Selçuklularında İdari Birim ve Bununla İlgili Meseleler’’, Vakıflar Dergisi, XIX. ss.49-61

................... (1985b).Türkiye Selçukluları Devrinde Konya,Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları

........................, (1990). Anadolu’nu Sosyal ve İktisadi Tarihi, İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.

Bayram; Selahattin (2012). “Osmanlı Devletinde Ekonomik Hayatın Yerel Unsurları: Ahilik Teşkilatıve Esnaf Loncaları”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 21.

Bıçak, Sedat (2007). Türkiye Selçuklu Toplumunda Kadın (XI-XIV yy.) ,Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Cahen, Claude (2000). Osmanlılardan Önce Anadolu, Çev. Erol Üyepazarcı, İstanbul:TarihVakfı Yurt Yayınları

.......................(1968). “İbn Sa’id sur L’Asie Mineure Seldjuqide”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, S.IV, C.10-11, ss.41-50, Ankara.

Can, Sevim (2008). Terken Hatun’dan Valide Sultan’a Selçuklu Döneminde Kadın (1040-1308),İstanbul: Ufukötesi Yayınları.

Çağatay, Neşet, (1997), Bir Türk Kurumu Olan Ahilik, Ankara: TTK.

EBU ABDULLAH MUHAMMED İBN BATTUTA TANCİ, (2004). İbn Battuta Seyahatnamesi I-II, Çev. A. Sait Aykut, İstanbul: YKY.

EBÜ’L FİDÂ COĞRAFYASI. (2017). Çev. Ramazan Şeşen, İstanbul: Yeditepe Yayınları.

Şihabeddinb. FAZLULLAH EL-ÖMERÎ,(2014). Türkler Hakkında Gördüklerim ve Duyduk (Mesâliku’l Ebsâr), Çev. Dr. Ahsen Batur, İstanbul: Selenge Yayınları.

Ersan, Mehmet. (2006). ‘’Türkiye Selçuklu Devlet Erkânın Eğlence Hayatı’ ’Tarih İncelemeleriDergisi C.XXI, S. I, ss. 73-106, Temmuz.

Gordlevski, V. (1988), Anadolu Selçuklu Devleti, Çev. Azer Yaran, Ankara: Onur Yayınları.

Göksu, Erkan (2007). “Türkiye Selçuklu Devletinde Gulam Eğitimi ve Gulamhaneler’’, Nusha Yıl:7S.24, ss.65-84, Güz.

GregoryABU’L FARAC (1987). Abu’l Farac Tarihi,Çev. Ö. Rıza Doğrul, Ankara: TTK.

Güven, İsmail. (1998). “Türkiye Selçuklularında Medreseler’’, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, C.31, S.1, ss. 125-146, Ankara.

Hatunoğlu, Aşkım (2014). ’’Türk İslam Hekimlerinin Psikoloji Biliminin Gelişimine Katkıları Psikolojik Hastalıklara Tedavi Yöntemleri’’ Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl:2,S.5.

İbn Bibi, (2014). El Avamirü’l Ala’iye fi’l Umur il-Alaiye, Çev. Mürsel Öztürk, Ankara: TTK.

İbn Sa’id El Magribi (1958). Kitâb bart el-Arz,( Juan Cernet Khines),Tetouan: MoulayHassan İnstitute.

..................................(1970). Kitâbü’l Coğrafiya, ( Dr. İsmail Arabi), Beirut.

İnalcık, Halil, (2010). Devlet-i Aliye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar I, Klasik Dönem(1302-1606), Türkiye İş Bankası Yayınları.

Köymen, Mehmet Altay, (1983). Alparslan ve Zamanı,Ankara: Ankara Üniversitesi Dil-Tarih ve Coğrafya Fakültesi Yayınları.

Kuban, Doğan. (1968). çok İstanbul: Varlık Yayınları Merçil, Erdoğan. (2000). Türkiye Selçuklula“Anadolu Türk Şehri’’,Vakıflar Dergisi, C.VII: 53-73.

....................(2008), Selçuklu Çağında Anadolu Sanatı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Mazaheri, Ali (1972). Ortaçağda Müslümanların Yaşayışları,Çev. BahriyeÜçok İstanbul: Varlık Yayınları

Merçil, Erdoğan. (2000). Türkiye Selçuklularında Meslekler,Ankara: TTK.

Mevlana, Celaleddin-i Rumi. (2013). Fihi Ma Fih,Çev. Ahmed Avni Konuk, İstanbul: İz Yayınları.

Mecdeddin Feridun b. Ahmed Sipehsalar, (1977). Mevlana ve Etrafındakiler, Tahsin Yazıcı, İstanbul: Tercüman 1001 Temel Eser.

Oral, Zeki (2008). Selçuklu Yemekleri ve Ekmekleri, İstanbul: Kitabevi Yayınları.

Önge, Yılmaz (1995). Anadolu’da XII.-XIII. yüzyıl Türk Hamamları, Ankara: Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları

Özbek, Süleyman (2001). ’’Türkiye Selçuklularında Kültürel Hayat (Mevlana’nın Fi Ma fih ve Mesnevi’sine Göre)’’AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, C. III. S.1,Haziran

Özcan, Koray (2011). Anadolu’da Erken Dönem Türk Kent Morfolojisi “Selçuklu Başkenti Konya’ ’Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, The Journal of InternationalSocial Research Volume:4 Issue: 19 Güz

..................(2006). “Anadolu’da Kentler Sistemi ve Mekânsal Kademelenme’’,METUJFA

2006/2(23,2), s.24

......................(2007). “Vakfiyelere Göre Selçuklu Kentinde Ticaret Mekânlarının Örgütlenme Düzeni ve Mekânsal Diziliş Biçimleri Üzerine Bir Deneme "Konya Örneği", Vakıflar Dergisi, S.30: 85-98

.................(2010). “Erken Dönem Anadolu–Türk Kenti Anadolu Selçuklu Kenti ve MekânsalÖgeleri’’, Bilig Güz/2010,S.55, ss.193-220.

Polo, Marco (1979). Marco Polo Seyahatnamesi, Çev. Filiz Dokuman, İstanbul: Tercüman Yayınları 1001 Temel Eser.

Ouentin, Simon De Saint (2006). Bir Keşiş ’in Anılarında Tatarlar ve Anadolu (1245-1248),

Çev. Erendiz Özbayoğlu, Antalya.

Ravendi,(1999). Rahat-üs Sudur ve Ayet-üs Sürur, Ankara: TTK.

Redford, Scott,(2008).Anadolu Selçuklu Bahçeleri, İstanbul: Eren Yayınları.

Shimmel, Annemarie, (1973). “ Mevlana Celaleddini Rumi’ye Göre Konya’daki GündelikHayat’’,Mevlana’nın 700.Ölüm Yıldönümü Dolayısiyle Uluslararası Mevlana Semineri Bildirisi, Ankara: Türkiye İş BankasıYayınları.

Sümer, Faruk. (1985),Yabanlu Pazarı, İstanbul: Türk Dünyası Araştırma Vakfı

..................., (2000) ‘’İğdiş’’ , DİA, C. 21, s.524

....................... (1990)“Anadolu’ya Yalnız Göçebe Türkler mi Geldi?

’Belleten Dergisi, S.96, C. XXIV, s.574.

ŞEMDEDDİN AHMED EL-EFLAKİ EL-ARİFİ, (1989). Menakibü’l Arifin, Çev. Tahsin Yazıcı, I-II, İstanbul: MEB.

Şahin, İlhan (1995), “Ahi Evran”, DİA, C.I, İstanbul, s.530.

Taneri, Aydın. (1977). Türkiye Selçukluları Kültür Hayatı (Menakibü’l Arifin’inDeğerlendirilmesi)Konya: Bilge Yayınevi.

Turan, Osman. (2016). Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul: Ötüken

.................... ,(1951),“ Selçuklular Zamanında Sivas Şehri’’, A. Ü. D. T. C. F. Dergisi. F 29, s.445

.....................(1958) Türkiye Selçukluları Hakkında Resmi Vesikalar ( Metin, Tercüme ve Araştırmalar), Ankara: TTK.

Turan, Osman, (1947), “Selçuklu Devri Vakfiyeleri: I. Şemseddin Altun-Aba Vakfiyesi ve Hayatı’’, Belleten, XI/42 (Nisan 1947)

.....................(1980) Selçuklular ve İslamiyet, İstanbul: Nakışlar Yayınevi.

..................(1948). “Celaleddin Karatay Vakıfları ve Vakfiyeleri’’, Belleten, C.XII, S.45, ss.17-96, Ankara: TTK.

Uğurlu, Kamil; DEMİRCİ, İlyas(2008). Dünden Bugüne Selçuklu Evleri, Ankara: Türk Dünyası Mimarlık ve Şehircilik Kurultayı Özel Yayınları.

Uyumaz, Emine; (2006)“Türkiye Selçuklularında Resmi Eğlence/BezmMeclisleri’’, İstanbulÜniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, S.43.

Yasa, Azize; (1996). Anadolu Selçukluları Döneminde Türk-İslam Şehri Olarak Konya,Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.