Niğbolu Sonrasında Türke Övgü: Fransız Kaynakları

Çok sayıda Fransız ve Burgonyalı asilzade ve şövalyenin liderliğinde Osmanlı Türklerine karşı savaşılan Niğbolu Haçlı Seferinin (1396) başarısızlığı, Hıristiyan alemi, özellikle de Fransa krallığı için büyük bir darbe olmuştu. Yenilginin Fransa’daki etkisi, yenilgiye ağıt yakmanın yanı sıra haçlılara karşı eleştirel bir tavırla beraber Türklere karşı belirgin bir hayranlık da sergileyen o dönemde yazılmış eserlerden kolaylıkla anlaşılabilir. Değişik edebi türlerde yazılmış eserlerde benzer temaların olması ve Türkler ile ilgili gözlemlerin gerçekliği Orta Çağ’da alışılmış olan “Tanrı’nın sopası” temasının yanında var olan ve kâfirlerin nesnel değerlendirilmelerini mümkün kılan erken bir hümanist eğilime işaret ediyor olabilir. Ayrıca, her ne kadar bu değerlendirmeler gerçek anlatılara dayanıyor olabilirse de yazarların Türklere olan övgüsü, arka planda askerî ve siyasi açıdan zor zamanlar geçiren Fransa’da şövalyelerin yozlaşmasına dair eleştiriler göz önüne alındığında tamamıyla farklı bir gündeme hizmet etmiş olabilir.

Praising the Turk After Nicopolis: French Sources

The Crusade of Nicopolis (1396) fought and led by a great number of Franco Burgundian noblemen and knights against the Ottoman Turks was a great blow to Christendom and especially to the kingdom of France. The impact of the defeat in France can easily be detected from contemporary writings where, in addition to lamenting the defeat, there was a critical stance towards the crusaders coupled with an apparent awe towards Ottoman soldiers. The presence of similar themes in different genres of writing in the period may suggest an early humanist tendency that enables an objective evaluation of the infidel albeit hand in hand with the commonplace “scourge of God” theme. Moreover, however they should possibly be based on true accounts, the authors’ praise of Turks may have served a completely different agenda given the background of the contemporary decadence among men-at-arms in France, going through a difficult time in terms of its military and politics.

___

  • “De laude novae militae ad milites templi” Bernard of Clairvaux, “De laude novae militae ad milites templi”, SanctiBernardi Abbatis Clarae-Vallensis Opera Omnia, vol 2, ed. D. Jean Mabillon, Paris, 1839, p.1253-1261.
  • Le voyage d’outremer Le voyage d’outremer de Bertrandon de la Broquière, premier écuyer tranchant et conseiller de Philippe le Bon, duc de Bourgogne, ed. C.H.Schefer, Paris, 1892.
  • Epistolario di Coluccio Salutati Coluccio Salutati, Epistolario di Coluccio Salutati, ed. Francesco Novati: vol.3, Roma, 1896.