Selçuklu Paralarının Işığında Çağrı Bey’in Ölüm Tarihi Meselesi

Selçuklu devletinin kurucularından olan Tuğrul Bey'in kardeşi çağrıBey'in ölüm tarihi şimdiye kadar karanlık bir mesele olarak kalmıştır. Selçuklukaynakları bu konuda umumiyetle hieri 450, 451, 452 ve 453 yıl/arııuvermektedir. Ölüm tarihi ile ilgili bu çelişkili rakamlar, tarih kitaplarının dahageç bir devirde ve çağrı Bey'in hakinıiyet alanından çok uzakta kaleme alınnuşolmasından kaynaklanmaktadır. Bu durumda araştırmacıların daha güvenilirve çağdaş kaynaklara başvurması kaçımlmazdır. çağrı Bey' in vefat tarihi ileilgili daha güvenilir bilgiler nümizmatik kaynaklarda bulunmaktadır. çağrıBey'in oğlu ve Kirman hakimi Kavurd Bey, kendi adma bastl1"dığı sikkelerde,babasıl1ln adını 451 Yz/lUa kadar "Meliku'l-Multık" unvaıu ile zikretmiştir.Kavurd Bey, 451 yz/mda bastırdığı bir başka parada ve bu tarihten sonrakibütün paralarında babasıııııı adına yer vermemiştir. Bu durumda nümizmatikveriler çağrı Bey'in 451/1059 yılı ortalarında vefat ettiğini göstermektedir. Buküçük kritik aynı zamanda, Selçuklu devletinin kuruluş devri için siyasi tarihkaynaklarının çelişkili olduğu durumlarda, nümizmatik kaynakların ne kadarbüyük önem taşıyabileceğini bir kez daha ortaya koymaktadır.

The Question of Chaıınri"Beg's Date of Death In The Light of Saljuk Coins

The date of the death of Chagf1ri'Beg, the founder of the Saljuk state andthe brother of Togf1ri'l Beg, is a question which has until now remainedunsolved. According to Saljuk sources his death has been dated at variousyears, such as 450,451,452 and 453. This is due to thefact that these sourcesdate from a much later period and were written in places distant from Chagf1ri'Beg's capital. The disagreement among sources is reflected in the works ofreseQ/'chers on the Saljuk period. However, more accurate informationconceming this date can be obtainedfrom numismatic sources. Chagf1ri'Beg'sson, Qavurd (Qara Arslan), the mler of Kinnan, put his father's name on hiscoins during the latter's lifetime. We can find Chagf1ri' Beg's name, with thetitle Malik al-Mu lük, on all the coins issued by Qavurd Beg (Qara Arslan) until450 inclusive, and on one coin minted in 451. However, we do not find Chagf1ri'Beg's name on any of the coins minted after 451 and a coin minted in 451 hasalso bem found on which his name does not appear, This shows that Chagf1ri'Beg was alive until 45111059 and died in that year. Therefore this artiele provesagain the importance of numismatic sources to our understanding of the earlyperiod of the Saljuk State