Kuzey Kafkasya’daki Rus işgaline dair Rusça kaynaklar üzerine

Rusların yaklaşık bir asır kadar süren Kuzey Kafkasya işgali sırasında, bölgeye gönderilen sivil ve askeri bürokratlarca meydana getirilen zengin külliyat, bölge hakkında yapılacak tarihi ve etnografik çalışmalar için başvurulması elzem nitelikteki kaynaklardır. XVIII. asrın son çeyreğinden itibaren bölgeye sızmaya başlayan Ruslar, diline ve inançlarına yabancı oldukları Kuzey Kafkasya halklarının yaşam tarzını ve düşünce yapısını ortaya koyan çok sayıda istatistiksel çalışmaya imza atmıştır. Elde edilen veriler ışığında oluşturulan bilgi havuzu, Rus Genelkurmayı’nın yayılma ve işgal politikasında belirleyici olmuştur

Anahtar Kelimeler:

Kuzey Kafkasya, Rus İşgali, Rusça Kaynaklar

On the Russian resources about Russian Invasion in the North Caucasus

Rich resources that have been composed by the civil and military bureaucrats, sent to the region during North Caucasus occupation lasted nearly a century, are very important resources for historical and ethnographic studies. Since the last quarter of the XVIII th. Century, Russians began to spread throughout the region, they were foreign to language and beliefs of the tribes in North Caucasus. They researched numerous statistical issues about their lifestyle and mindset. Knowledge repository, which is collected about these issues, has been used by the Russian General Staff to the spread of the occupation policy. In this article, will be given to Russian resources about Russian occupied activities from the end of the XVIII th. Century in the North Caucasus, which have been published or not publish yet

Keywords:

North Caucasus, Russian Invasion, Russian Resources,

PDF

___

Abbas Kuli Ağa Bakihanov, Gülistan’ı İrem, Bakü 1991.
Abdurrahman al-Gazigumuki, Kratkoe izlojenie podrobnogo opisaniya del imama Şamilya, Moskva 2002.
Aktı, sobrannie kavkazkoyu arheografiçeskoyu kommissieyu (AKAK), Tom: I-XII, Tiflis 1866-1904.
Arhiv Kınyazya Vorontsova, Tom: 1-40, Moskva 1870-1895.
BADDELEY John F., Rusların Kafkasya’yı İstilası ve Şeyh Şamil, Çev: Sedat Özden, Kayıhan Yayınları, İstanbul 1989.
BLANCH Lesley, Cennetin Kılıçları, Çev: İzzet Kantemir, Özal Matbaası, İstanbul 1978.
BOBROVNİKOV V. O.-İ. L. Babiç, “Severnıy Kavkaz i Kavkazovedenie: İstoriya izuçeniya regiona v Rossii”, Kavkaz v sostave Rossiyskoy İmperii, Novoe Literaturnoe Obozrenie, Moskva 2007.
BRONEVSKİY S. M., Noveyşiya izvestiya o Kavkaze, sobrannıya i popolnenıya Semenom Bronevskim, Sankt-Peterburg 2004.
BUTKOV G., Materiali dlya novoy istorii Kavkaza s 1722 po 1803 g., Sankt- Peterburg 1869.
__________, Zelençukskie tserkvi v 1802 g., SEV, No: 3, 1889.
__________, O drevnegreçeskih tserkvah v verhovyah reki B. Zelençuka, osmotrennih v 1802 g. Mayorom Potemkinim, No: 30, Sankt-Peterburg 1825.
Dagestanskiy Sbornik, Vip: 1-2., 1902-1904.
DUBROVİN N. F., İstoria Voynı i Vladiçestva Russkih na Kavkaz (Rus Hakimiyetindeki Kafkasya’da Savaşı’nın Tarihi), Sankt-Pterburg 1871-1888.
FADEEV Rostislav, 60 let Kavkazskoy Voynı; Pisma s kavkaza; Zapiski o Kavkazskih delah, Moskva 2007.
Hronika Muhammada-Tahira al-Karahi: Gadji-Ali Skazanie oçebidtsa o Şamile, Mahaçkala 1995.
GİLDENŞTEDT İ. A., Puteşestvie po Kavkazu v 1770-1773 gg., Sankt-Peterburg 2002.
Kavkazskiy Sbornik, Tom: 1-32, Tiflis 1876-1972.
Kubanskiy Sbornik, Tom: 1-21, Trudı Kub. Oblastnogo statkomiteta, Yekaterinodar 1883-1916.
Hasan Efendi el-Kadarî, Asar-ı Dağıstan, Mahaçkale 1995.
KOLESNİKOVA M. E., Severokavkazskaya istoriografiçeskaya traditsiya (Vtoraya polovina XVIII- naçalo XX veka, Stavropol 2011.
MİLYUTİN D. A., Vospominaniya 1843-1856, Moskva 2000.
POTTO Vasily Aleksandroviç, Kavkazskaya Voyna (Kafkasya Savaşı), Tom: I-V, Moskva 2006-2007.
____________, Ermolov na Kavkaze Postroyka kreposti Groznoy, 2012.
____________, Dva veka TerskagoKazaçestva (1577-1801), Vladikavkaz 1912.
Sbornik svedenniy o kavkazksih gortsah, Tiflis 1868-1881.
Sbornik Svedeniy o Kavkaze, Pod. Red. N. Zeydlitsa, Tom: 1-8., Tiflis 1871-1885.
Sbornik Svedeniy o Severnom Kavkaze: (Materialı İstoriçeskie, geografiçeskie, statistiçeskie, ekonomiçeskie i pr.), İzd. Stavropolskogo gubernskogo statistiçeskogo komiteta, T. 1-11., Stavropol 1906-1914.
Sbornik Svedeniy o Terskoy oblasti, Vip:1, Vladikavkaz 1878.
SIRIO, Sbornik imperatorskogo russkogo istoriçeskogo obşestva, Tom: 1-148, Sankt-Peterburg-Yurev.
Sbornik materialov dlya opisaniya mestnostey i plemen Kavkaza, İzd. Upravleniya Kavkazskogo uçebnogo okruga, Vip: 1-43, Tiflis 1881-1913.
Moskva-Gelsingfors-Petrograd 1867-1914.
ŞERBATOV A. P., General-Feldmarşal Knyaz Paskeviç. Ego jizn i deyatelnost, Tom: I-VII , Sankt-Peterburg 1888-1904.
TORNAU F. F., Vospominaniya Kavkazskogo Ofitsera (Kafkas Subaylarının Anıları), Moskva 2000.
YERMOLOV A. P., Zapiski (Notlar), Moskva 1868.