Herodotos’un Historiai’sinde uygarlığın göstergesi olarak yeme içme adetleri

Üzerinde birçok çalışma yapılmış olmasına karşın Herodotos’un Historiai’si dikkatle incelendiğinde yeni çalışmalara kaynak olabilir. Cicero tarafından “tarihin babası” olarak adlandırılan yazar kuru kuruya tarih bilgisi aktarmaz, aynı zamanda gezip gördüğü yerlerdeki yaşam koşulları hakkında eşsiz bilgiler sunar. Gündelik yaşama dair notlar, dinsel inanış ve uygulamaların tasviri, evlilik ve aile hayatına dair bilgiler ve benim açımdan en önemlisi yeme içme gelenekleri Historiai’de yerini bulur. Herodotos’un kitabında ele aldığı ulusların yeme içme adetlerine değinmiş olması hem büyük bir şans, hem de onun da bu konuya ayrı bir önem verdiğinin göstergesidir. Biz onun eserini incelerken toplumları birbirinden ayırdığı noktalar arasında yeme-içme adetlerinin önemli bir yerde olduğu fark ettik. Çünkü eserinde bazen Massagetleri, bazen de Hintlileri yamyamlıkla suçlamakta, bunun aşağılık bir durum olduğu imajını vermekte, ancak kendisi bu durumlar karşısında yorum yapmaktan kaçınmaktadır. Homeros’un Kyklopları gibi Herodotos’un doğuluları da yamyamlık yapar, süt içer ve bazen de çiğ et yer. Hellenler ise şölenler düzenler, tanrılara ve birbirlerine hediyeler verirler ve pişmiş yemek yerler. Arkayik ve Klasik dönem kaynaklarında da Hellenlerin incelikli yemek zevklerine sahip ve semiz yemek arayışı içinde oldukları anlaşılmaktadır. Tüm bunların Herodotos tarafından Hellen olanla olmayan arasındaki uygarlık çizgisini belirleyen faktörlerden sayıldığı ve bilinçli bir şekilde üzerinde durulduğu anlaşılmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Herodotos, Yeme İçme Adetleri, Uygarlık, Historiai

Eating and Drinking Customs as Sign of Civilization in Herodotos’ Historiai

Altough many scientific studies have been done on it, the Historiai of Herodotos is still a source of new studies when carrefully analyzed. The author who called as the“father of the history” by Cicero does not simply narrate the historical knowledge, but he presents incomparable information about the living conditions of the places where he travelled. Notes about daily life, the depiction of the rituals, information of marriage and family life, and for me the most important one is eating and drinking habits are all takeplace in Historiai. Mentioning eating and drinking habits of the nations handled in the books of Herodotos is a great chance for us, as well as it showstheimportancegiventothissubjectbyhim. While wewe reexamining his works, we realized that the eating and drinking habits weres tanding in an important place between the points separate the nations. In his works, he sometimes accuses Massagets and sometimes the Indians of being cannibal, gives the image that it is a degradation, however, he avoids to comment about these situations. Just as Kyklops of Homeros, the easterners of Herodotos are also cannibals, they drink milk and sometimes eat raw meat. Hellens, organize feasts, give presents to gods and each other and they eat cooked food. It is also understood from the Archaic and Classical period resources that Hellens had fine palatal deligh tand were looking for fleshy food. As a result we understand that all of the sethings were considered as the factors determine the civilization line between an Hellen and of not being an Hellen by Herodotos

Keywords:

Herodotos, Eating and Drinking Customs, Civiliation, Historiai.,

PDF

___

ARİSTOTELES, Politeia, Çev. Mete Tuncay, Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul, 1975.
ASHERİ D., Lloyd A., Corcella A., A Commantary on Herodotus Books I-IV, Edt. Oswyn Murray & Alfonso Moreno, Oxford University Press, Great Britain, 2007.
BERTMAN S., Handbook to Life in Ancient Mesopotamia, Facts on File Publishing, Newyork, 2003.
BLOK J., “Women in Herodotos’ Histories” Brill's Companion to Herodotus, Edt. Egbert J. Bakker, Irene J. F. de Jong - Hansvan, pp., 225-242, Leiden, 2002.
BOBER P. P., Kültür, Sanat ve Mutfak, Çev. Ülkün Tansel, Kitabevi Yayınları, İstanbul, 2003.
BOEDEKER D., “Epic Heritage and Mythical Patterns in Herodotus”, Brill's Companion to Herodotus, Edt. Egbert J. Bakker, Irene J. F. de Jong - Hansvan, pp., 97-116, Leiden, 2002.
DEWALD C., “Humor and Danger in Herodotus”, The Cambridge Companion to Herodotus, Edt. Carolin Devad – John Marincola, pp. 145-165, Cambridge University Press, Cambridge, 2007.
GRİMM V., “El Altında Duran Güzel Şeyler” Yemek; Damak Tadının Tarihi, Edt. Paul Freedman, pp. 65-99, Oğlak Güzel Kitaplar, İstanbul, 2008.
HERODOTOS, Historiai, Çev. Müntekim Ökmen İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2002.
HESİODOS, Erga Kai Hemerai, Çev. Sabahattin Eyüboğlu, Azra Erhat, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1991.
HOMEROS, Illiad, Çev. Azra Erhat, A. Kadir, Can Yayınları, 17. Basım, İstanbul, 2004.
HOMEROS, Odysseia, Çev. Azra Erhat, A. Kadir, Can Yayınları, 14. Basım, İstanbul, 2003.
HOWATSON M. C., Oxford Antikçağ Sözlüğü, Edt. Howatson, M. C., Çev. Faruk Ersöz, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2013.
KARTTUNEN K., “The Ethnography of the Fringes”, Brill's Companion to Herodotus, Edt. Egbert J. Bakker, Irene J. F. de Jong - Hansvan, pp., 457-474, Leiden, 2002.
KILIÇBAY M. A., “Eski Mısır’da Birayla Doyulur” Metro Gastro, Vol. 54 pp. 92- 98, İstanbul, 2010.
PELLİNG C., “Astyages' Dreams at Herodotus 1.107-8”, The Classical Quarterly, New Series, Cambridge University Press, Vol. 46, No. 1, pp. 68-77, Cambridge, 1996.
PELLİNG C., “Speech and Narrative in Histories”, The Cambridge Companion to Herodotus, Edt. Carolin Devad – John Marincola, pp. 103-121, Cambridge University Press, Cambridge, 2007.
PİŞKİN N., “Antik Yunan ve Roma’da Bakla” Metro Gastro, Vol. 60 pp. 112-114, İstanbul, 2011.
PİTTE J. R., Şarap ve Din, Çev. Esra Özdoğan, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2006.
Platon, De Republica, Çev. Sabahattin Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz, Remzi Kitabevi Yay. 2. Baskı, İstanbul, 1971.
UHRİ A., Boğaz Derdi, Ege Yayınları, İstanbul, 2011.
WİSE BAUER S., Antik Dünya; İlk Kayıtlardan Roma’nın Dağılmasına, Çev. Mehmet Moralı, Alfa Yayınları, İstanbul, 2013.