Donanma-yi Osmanî Muavenet-i Milliye Cemiyeti’nin Diyarbekir hanımlar şubesinin kuruluşu ve faaliyetleri (Aralık 1910- Ocak 1911)

Donanma-yi Osmanî Muavenet-i Milliye Cemiyeti (DOMMC) daha sonra değişen adıyla Osmanlı Donanma Cemiyeti, 19 Temmuz 1909 tarihinde Osmanlı donanmasını güçlendirmek amacıyla kurulan popüler bir gönüllü dernekti. Kuruluşunda sivil bir girişim olmakla beraber, özellikle 1913 yılından sonra yarı resmi karakteri daha belirgin hale gelmişti. Amacını gerçekleştirmek için cemiyet geniş kapsamlı kampanyalar düzenlemişti. Kuruluşundan kısa bir süre sonra taşra örgütlenmesini oluşturan cemiyetin, İstanbul, Kadıköy, Kastamonu, İşkodra ve Diyarbekir Hanımlar Şubelerinin faaliyette olduğunu arşiv kaynaklarından öğrenmekteyiz

Anahtar Kelimeler:

Donanma-yi Osmani Muavenet-i Milliye Cemiyeti, Diyarbekir hanımlar şubesi, faaliyet

THE ESTABLISHMENT OF DIYARBEKIR WOMEN’S BRANCH OF THE OTTOMAN NAVY LEAGUE AND ITS ACTIVITIES (DECEMBER 1910- JANUARY 1911)

The League of National Support of the Navy, which was changed its name to the Ottoman Navy League in 1913, was a voluntary popular association established in 19th July, 1909 to rally support for the strengthening of the Ottoman Navy. Although the League emerged as a civil initiative, especially after 1913 its semi-official character became more intense. For this aim the association carried out extensive popular campaigns. Shortly after its foundation, the provincial branches of the Navy League were formed and according to archival sources, the Women’s Branches of the Ottoman Navy League such as İstanbul, Kadıköy, Kastamonu, İşkodra and Diyarbekir were active

Keywords:

The League of National Support of the Ottoman Navy, Women’s,

PDF

___

TİTEA K.214 G.2. B.2 TİTEA K.265 G.4 B.4
Diyarbekir, No: 1692, 19 M 1329, 7 Kanun-i Sani 1326 [20 Ocak 1911], s. 1 B.
Diyarbekir, No: 1690, 5 M 1329 Perşembe, 23 Kanun-i Evvel 1326, [05 Ocak 1911]
Diyarbekir, No: 1691, 12 M 1329 Perşembe, 30 Kanun-i Evvel 1326, [12 Ocak 1911]
Diyarbekir, No: 1692, 19 M 1329, 7 Kanun-i Sani 1326 [20 Ocak 1911]
Köroğlu, No: 129, 09 Haziran 1327 [Miladi 22 Haziran 1911]
Tanin, No: 938, 31 Mart 1327 [12 Nisan 1911]
Tanin, No: 956, 18 Nisan 1327 [1 Mayıs 1911]
Tanin, No: 1049, 21 Temmuz 132 [3 Ağustos 1911]
Tanin No: 1062, 3 Ağustos 1327 [16 Ağustos 1911]
ASLAN Zehra, “Ağustos 1909 Tarihli Cemiyetler Kanunu Üzerinde Meclis-i Mebusan’da Yapılan Müzakereler ve Cemiyetlerin Yapılmasında İttihat ve Terakki Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3/11, Bahar 2010, ss. 57-72.
“Donanma-yi Osmanî Muavenet-i Milliye Cemiyeti Nizamname-yi Esasisi, Düstur, 2. Tertip, Cilt 5, Matbaa-i Amire, Dersaadet, 1332, ss: 1-7, Tarihi: 20 Şevval 1327, 22 Teşrin-i Evvel 1325 (1909), [04 Kasım 1909].
Eker Karadağ, Ş., II. Meşrutiyet Döneminde Kadın Dernekleri, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale, 2011.
Gök, N., Donanma Cemiyeti’nin Anadolu’da Örgütlenmesi, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih (Yakınçağ Tarihi) Anabilim Dalı, 2007.
Gök, N., “Donanma Cemiyeti’nin Anadolu’da Örgütlenmesine İlişkin Gözlemler”, Ankara Üniversitesi DTCF Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt: 27, Sayı: 43, Mart 2008, ss. 77-93.
İslamoğlu, S., Osmanlı’dan Cumhuriyete: Kastamonu Basınında Sivil Toplum Kuruluşları (1908-1928), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 2011.
Kuneralp, S., Son Dönem Osmanlı Erkân ve Ricali (1839-1922), İsis, İstanbul, 1999.
Özçelik, S., Donanma-yı Osmanî Muavenet-i Milliye Cemiyeti, Türk Tarih Kurumu (TTK), Ankara, 2000.
Van OS Nicole A.N.M., Feminism, Philanthropy & Patriotism: Female Associational Life in the Ottoman Empire, (PhD thesis), Leiden University Institute for Area Studies (LIAS), Faculty of Humanities, Leiden University, 2013.
Van OS Nicole A.N.M., “Osmanlı Kadın Dernekleri: Geçmişten Gelen Kaynaklar, Gelecek İçin Kaynaklar”, Çev. K. Genç, Toplumsal Tarih, Mart 2002, ss. 7-14.
Van OS Nicole A.N.M, “Asker Ailelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti”, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Mecmuası, Cilt 21, Güz 2011, ss. 255-290.