Hizmet İçi Eğitim Değerlendirmesi Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Modern örgütler için zorunluluk haline gelen değişim yönetimi için önemli araçlardan biri güncel bilgi ve beceri sahibi insan kaynaklarının yetiştirilmesini sağlayan hizmet içi eğitimlerdir. Çalışmanın amacı hizmet içi eğitimlerin değerlendirmesi amacıyla geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir. Çalışma verileri özel bir hastanede çalışan ve hizmet içi eğitime katılmış hastane personelinden elde edilmiştir. Çalışmada ulaşılan cevaplanma oranı %63’tür. 30 maddeden oluşan taslak ölçeğin içerik geçerliliğini sağlamak için 5 uzmana danışılmış ve uzman görüşlerine göre değişiklikler yapılarak 1 ifade ölçekten çıkarılmıştır. 29 maddeden oluşan ölçek için Oblimin rotasyon yönteminin uygulandığı açımlayıcı faktör analizi, ölçeğin toplam varyansın %63,17'sini açıklayan 18 ifade ile beş faktöre sahip olduğunu göstermiştir. Doğrulayıcı faktör analizi ve gerçekleştirilen düzeltmeler sonrasında elde edilen sonuçlar, 14 ifade ve 5 faktöre sahip modelin uygunluğunu göstermiştir (GFI 0,904; CFI 0,926; RMSEA 0.069; RMR0,050; χ2/df 2,466; TLI 0,908). Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı 0,897'dir. Çalışmada, hizmet içi eğitimlerin kapsamlı şekilde değerlendirmesinde kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Hizmet İçi Eğitim, Geçerlik, Güvenirlik, Ölçek Geliştirme

In-Service Training Evaluation Scale: A Scale Development Study

One of the important tools for change management, which has become a necessity for modern organizations, is in-service training that enables the training of human resources with up-to-date knowledge and skills. The aim of the study is to develop a valid and reliable scale for the evaluation of in-service training. Study data are obtained from hospital personnel working in a private hospital and who participated in in-service training. In order to ensure the content validity of the draft scale consisting of 30 items, 5 experts are consulted and changes are made according to expert opinions and 1 statement is removed from the scale. Exploratory factor analysis using the Oblimin rotation method for the scale consisting of 29 items shows that the scale has 18 items and 5 factors explaining 63.17% of the total variance. The results obtained after confirmatory factor analysis and corrections show the suitability of the model with 14 expressions and 5 factors. (GFI 0.904; CFI 0.926; RMSEA 0.069; RMR0.050; χ2/df 2.466; TLI 0.908). The internal consistency coefficient of the scale is 0.897. In the study, a reliable and valid measurement tool is developed that can be used in the comprehensive evaluation of in-service training.

Keywords:

In-Service Training, Validity, Reliability, Scale Development,

PDF

___

Aktuğ, S. (2016). Hizmet içi eğitimin örgütsel bağlılık düzeyi ve algıanan çalışan performansı üzerine etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
Atay, S., Gider, D., Karadere, G. ve Şenyüz, P. (2009). Hastanede çalışan hemşirelerin hizmet içi eğitime yönelik görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 84–93.
Aydın, İ., Çelik, Y. ve Uğurluoğlu, Ö. (2011). Sağlık personeli̇ çalışma yaşam kali̇tesi̇ ölçeği: Geli̇şti̇ri̇lmesi, geçerli̇li̇ği̇ ve güveni̇li̇rli̇ği̇. Toplum ve Sosyal Hizmet, 22(2), 79–100.
Aytaç, M. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi: İstatistik ve Aktüerya, 5(1), 14–22.
Bluestone, J., Johnson, P., Fullerton, J., Carr, C., Alderman, J. ve BonTempo, J. (2013). Effective in-service training design and delivery: Evidence from an integrative literature review. Human Resources for Health, 11(51), 1-26.
Boateng, G. O., Neilands, T. B., Frongillo, E. A., Melgar-Quiñonez, H. R. ve Young, S. L. (2018). Best practices for developing and validating scales for health, social, and behavioral research: A primer. Frontiers in Public Health. 6, June, 1-18.
Bodur, S. ve Filiz, E. (2010). Validity and reliability of Turkish version of “Hospital survey on patient safety culture” and perception of patient safety in public hospitals in Turkey. BMC Health Services Research. 10(28), 1-9.
Buğdaylı, G. ve Akyürek, Ç. E. (2017). Hemşirelerin hizmet içi eğitim faaliyetlerine ilişkin görüşleri : bir üniversite hastanesi örneği. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 19(1), 14–25.
Büyükekşi, C. ve Çolakoğlu, Ö. M. (2014). Türkiye’de eğitim araştırmalarında kullanılan faktör analizi tekniğinin incelenmesi. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 2, 158–167.
Chaghari, M., Saffari, M., Ebadi, A., Ameryoun, A. (2017). Empowering education: A new model for in-service training of nursing staff, Journal of Advances in Medical Education & Professionalism, 5(1), 26-32.
Çapık, C. (2014). Geçerlilik ve güveni̇rli̇k çalışmalarında doğrulayıcı faktör anali̇zi̇ni̇n kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205. https://doi.org/10.17049/ahsbd.57547
Çelen, Ö., Karaalp, T., Kaya, S., Demir, C., Teke, A. ve Akdeniz, A. (2007). Gülhane Askeri Tip Fakültesi Eǧitim Hastanesi Yoǧun Bakim Ünitelerinde görev yapan hemşirelerin uygulanan hizmet içi eǧitim programlarindan beklentileri ve bu programlar ile ilgili düşünceleri. Gülhane Tıp Dergisi, 49, 25-31.
Çetin, B., Şahin, S. ve Özdemir, G. (2014). Liderlik performans ölçeği geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 173-192.
Doğan, N., Soysal, S. ve Karaman, H. (2017). Aynı örnekleme açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanabilir mi? Küreselleşen Dünyada Eğitim, (November), 373-400. https://doi.org/10.14527/9786053188407.25
Doğan, S. ve Şahin, F. (2008). Kendi kendine liderlik ölçeğinin Türkçe uyarlaması, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(1), 139-164
Ercan, İ. ve Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3) 211-216.
Erkorkmaz, Ü., Etikan, I., Demir, O., Özdamar, K. ve SaiIsoǧlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 33(1), 210-223. https://doi.org/10.5336/medsci.2011-26747
Glozah, F. N. ve Pevalin, D. J. (2015). Factor structure and psychometric properties of the General Health Questionnaire (GHQ-12) among Ghanaian adolescents. Journal of Child and Adolescent Mental Health, 27(1), 53-57. https://doi.org/10.2989/17280583.2015.1007867
Görmüş, A. Ş. ve Kahya, V. (2014). Hizmet içi eğitim programlarının kamu çalışanlarının motivasyonuna etkisi: eti maden işletmelerinde bir uygulama. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1), 37-49.
Kanber, N. A. ve Gürlek, Ö. (2011). Hemşirelerin uygulanan hizmet içi eğitim programından beklentileri ve bu program ile ilgili düşünceleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(3), 52-58. https://doi.org/10.17049/ahsbd.88052
Karaman, H., Atar, B. ve Çobanoğlu Aktan, D. (2017). Açımlayıcı faktör analizinde kullanılan faktör çıkartma yöntemlerinin karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3), 1173-1193
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (14 Baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
Kınıklı, G.I., Erden, Z. ve Elçin, M. (2015). Sağlık bilimlerinde hasta güvenliği ve meslekler arası işbirliği eğitiminde fizyoterapi mesleği farkındalığı: SWOT analizi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 13-21.
Kilis, S. ve Yıldırım, Z. (2018). Sorgulayıcı öğrenme topluluğu üst b iliş ölçeğinin türkçeye uyarlanması : geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Universitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 665–679.
Koyuncu, İ. ve Kılıç, A. F. (2019). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanımı: Bir doküman incelemesi. Eğitim ve Bilim, 44(198), 361-388. https://doi.org/10.15390/EB.2019
Nicol, E., Turawa, E. ve Bonsu, G., (2019). Pre- and in-service training of health care workers on immunization data management in LMICs: A scoping review, Human Resources for Health, 17(92), 1-14.
Okşit, Ç. ve Kılıç, G. (2019). Hizmetiçi eğitimin örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyetine etkisi: antalya daki beş yıldızlı otel işletmeleri örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(1), 46-70. https://doi.org/10.21325/jotags.2019.353
Özbay, B. (2017). İşletmelerde eğitim ile algılanan performans arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. Maltepe Üniversitesi.
Özpulat, P. (2010). Sağlık Bakanlığı Ankara Dışkapı Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışmakta olan sağlık personelinin hizmet içi eğitim programına ilişkin görüşlerinin saptanması. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, (Sempozyum Özel Sayısı), 283-292.
Öztürk, M. ve Sancak, S. (2007). Hizmet içi eğitim uygulamalarının çalışma hayatına etkileri. Journal of Yasar University, 2(7), 761-794.
Pınar, G., Kırlangıç, A. D. Y. ve Özdemir, Ç. (2010). Hemşirelerin hizmet içi uyum eğitimine ilişkin görüşleri. Klinik ve Deneysel Araştırmalar Dergisi, 1(3), 199-205.
Sarmasoğlu, Ş., Elçin, M. ve Masiello, İ. (2018). Eğiticilerin başarılı mesleklerarası eğitim programlarına ilişkin deneyimleri: Karolinska enstitüsü örneği. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 5(1), 14-28.
Selimoğlu, E. ve Yılmaz, H. B. (2009). Hizmet içi eğitimin kurum ve çalışanlar üzerine etkileri. Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 51(1), 1-12.
Şahin, N. ve Dişsiz, M. (2009). Sağlık çalışanlarında aile içi şiddete yönelik tutum ölçeği gelirştirme çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 263-274.
Şen, E. ve Aktuğ, S. (2017). Hizmet içi eğitimin algılanan örgütsel bağlılık düzeyi ve çalışan performansı üzerine etkisi. Journal of Current Researches on Social Sciences, 7(4), 197–212. https://doi.org/10.26579/jocress-7.4.15
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Seçkin Yayıncılık
Tan, F. Z. ve Koç, Z. (2014). Karabük eği̇ti̇m araştirma hastanesi̇nde çalişan sağlik personeli̇ni̇n hi̇zmet i̇çi̇ eği̇ti̇mlere bakışı. Business & Management Studies: An International Journal, 2(3), 321–347.
Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayıncılık.
Tsang, S., Royse, C. F. ve Terkawi, A. S. (2017). Guidelines for developing, translating, and validating a questionnaire in perioperative and pain medicine. Saudi Journal of Anaesthesia, 11, 80-89.
Uygun, H. (2015). İnsan kaynakları yönetiminde eğitim ve geliştirme faaliyetlerinin çalışan motivasyonuna etkileri ve sağlık sektöründen bir vaka analizi [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
Yaşlıoğlu, M. M. (2015). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.
Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğiitm Bilimleri Kongresi (s. 1-6).