SORUMSUZLUK ANLAŞMALARINA İLİŞKİN BİR YARGITAY KARARI İNCELEMESİ

Bu çalışmanın konusu, Türk Borçlar Kanunu Madde 115 ve Madde 116’da düzenlenen sorumsuzluk anlaşmalarıdır. Sorumsuzluk anlaşmaları, alacaklının ileride ortaya çıkması muhtemel bir tazminat alacağının, sorumluluğun doğmasından önce yapılan bir anlaşma ile ortadan kaldırılmasını ifade etmektedir. Sözleşme hukuku alanında var olan “sözleşme serbestîsi” ilkesi, böyle bir anlaşmanın yapılmasına cevaz vermektedir. Ancak sözleşmenin tarafları arasındaki güç dengesinin bir taraf aleyhine bozulması durumunda, yapılan bir sorumsuzluk anlaşması, sakıncalı bulunarak kesin hükümsüz kabul edilmektedir. Çalışmada öncelikle sorumsuzluk anlaşmasının teorik çerçevesi ele alınmış, daha sonra ise bir Yargıtay kararı incelenerek uygulamanın yaklaşımı değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

SORUMSUZLUK, SÖZLEŞME

___

  • KAYNAKÇA Akın, Levent, Yeni Borçlar Kanunu Düzenlemeleri Çerçevesinde Asıl İşverenin Müteselsil Sorumluluğunun Niteliği, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 60(4), 2011, ss.733-774. Akıntürk, Turgut/Ateş, Derya, Borçlar Hukuku, Beta Basım Yayın, Ankara,2016. Akman, Sermet, Sorumsuzluk Anlaşması, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul, 1976. Atamer, Yeşim, Yeni Türk Borçlar Kanunu Hükümleri Uyarınca Genel İşlem Koşullarının Denetlenmesi, Türk Hukukunda Genel İşlem Şartları Sempozyumu, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 2012, ss.9-73. Aydemir, Efrail, Yeni Türk Borçlar Yasasına Göre Kira Hukuku, Seçkin Yayınları, İstanbul, 2013. Başalp, Nilgün, Sorumsuzluk Anlaşmaları, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2011. Başpınar, Veysel, Borç Sözleşmelerinin Kısmi Butlanı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1998. Becker, Herman, İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi(Çev.A.Suat Dura), Yargıtay Yayınları, Ankara, 1993. Boydak, Alptekin Burak, Asıl İşveren-Alt İşveren Arasındaki Müteselsil Sorumluluk Kaynaklı Rücu İlişkisi, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y.7, S.24, 2016, ss.227-243. Erdoğan, İhsan, Hukuki Muamelelerde Şekle Aykırılığın Sonuçları, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.1, S.1, 1997, ss.114-123. Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara, 2016. 32 Sorumsuzluk Anlaşmalarına İlişkin Bir Yargıtay Kararı İncelemesi SDÜHFD CİLT 6 SAYI 1-2 YIL 2016 Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara, 2015. Erişen, Muhammet, Alt Müteahhitlik Sözleşmesi, Adalet Yayınevi, İstanbul, 2011. Ertaş, Şeref, Borçların İfası İle İlgili Yeni Borçlar Kanununun Değerlendirilmesi, Cevdet Yavuz’a Armağan, Legal Yayınları, İstanbul, 2012, ss.309- 343. Erten, Ali, Türk Sorumluluk Hukukunda Sorumsuzluk Şartları, Olgaç Matbaası, Ankara, 1977. Gauch, Peter/Schluep, Walter R./Schmid, Jörg/Rey, Heinz/Emmenegger, Susan, SchweizerischesObligationenrechtAllgemeinerTeil, Band I, 9.Auflage, Zürich, 2008. Gülerci, Altan Fahri, Sorumluluk Hukuku Bakımından Bankacılıkta Risk Kavramı, Türkiye Bankalar Birliği Yayını, İstanbul, 2015. Gümüş, Mustafa Alper, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kira Sözleşmesi, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2011. Hatemi, Hüseyin/ Gökyayla, Emre, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2015. Karabağ Bulut, Nil, Sorumsuzluk Anlaşmaları ve Sonuçları, Hüseyin Hatemi’ye Armağan, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2009, ss.826-883. Karaca, Mehmet, İfa Yardımcısının Fiilinden Borçlunun Sorumluluğu, Terazi Hukuk Dergisi, S.49, 2010, ss.47-62. Kılıçoğlu, Ahmet, Müteahhidin Eseri Şahsen Yapma veya Kendi İdaresi Altında Yaptırma Borcu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.32,S.1, 1975, ss.185-199. Numan TEKELİOĞLU 33 SDÜHFD CİLT 6 SAYI 1-2 YIL 2016 Kırkbeşoğlu, Nagehan, Türk Özel Hukukunda Kısmi Hükümsüzlük, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2011. Kocayusufpaşaoğlu, Necip/ Hatemi, Hüseyin/ Serozan, Rona/ Arpacı, Abdülkadir, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.1, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2014. Nelson, William Alan, Take It or Leave it: Unconscıonability of Mandatory Pre-Dispute Arbitration Agreements in the Security Industry, University of Pennsylvania Journal of Business Law, Vol.17(2015), ss. 573-618. Oğuzman, Kemal/ Öz, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.1, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2014. Özdemir, Hayrunnisa, Diş Hekimlerinin Hukuki Sorumluluğu, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XV, S.1-2, 2011, ss.177-229. Rusch, Arnold/Bornhauser, Philip, KorrektivzurFreizeichnungvon der Hilfspersonenhaftung, AktuelleJuristischePraxis, Zürich, 2010, s.1228 (http://www.arnoldrusch.ch/pdf/101006_ajp1.pdf, Erişim:21/10/2016). Şenocak, Zarife, Borçlunun İfa Yardımcılarından Dolayı Sorumluluğu, Dayınlarlı Hukuk Yayınları, Ankara, 1995. Şenyüz, Doğan, Borçlar Hukuku, Ekin Basım Yayın, Bursa, 2016. Tandoğan, Haluk, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C.I, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2008. Tandoğan, Haluk, Türk Mesuliyet Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2010. Tekinay, S.Sulhi, Medeni Hukuka Giriş Dersleri, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul, 1978. Tekinay, S.Sulhi/Akman, Sermet/Burcuoğlu, Haluk/Altop, Atilla, Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.1, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1985. 34 Sorumsuzluk Anlaşmalarına İlişkin Bir Yargıtay Kararı İncelemesi SDÜHFD CİLT 6 SAYI 1-2 YIL 2016 Vardar Hamamcıoğlu, Gülşah, Medeni Hukukta Tasarruf İşlemi Kavramı, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2014. VonTuhr, Andreas/Peter, Hans, AllgemeinerTeildesSchweizerischenObligationenrechts, ErsterBand, DritteAuflage, Zürich, 1974. Yavuz, Cevdet/Acar, Faruk/ Özen, Burak, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Beta Basım Yayın, İstanbul, 2015. Yeniocak, Umut, Borçlar Kanunu Hükümlerine Göre Genel İşlem Koşullarının Yargısal Denetimi, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2013(107), ss.75-96. Yeniocak, Umut; 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Getirdiği Değişiklikler ve Yenilikler, Seçkin Yayınları, İstanbul, 2013. Yıldırım, Abdülkerim, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara, 2016. Zevkliler, Aydın/Gökyayla, Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Turhan Kitabevi, Ankara, 2014