Üniversite öğrencileri güvenli cinselliği nasıl algılıyor?
Bu çalışma gençlerin güvenli cinsellik stratejilerine ilişkin algılarını değerlendirmek amacıyla yapıldı. İstanbul'da bir üniversitede okuyan, sağlık meslekleri dışında 512 öðrencinin kendileri tarafından doldurulan anketler değerlendirildi. Çalışmada gençlerin kondom kullanımının AIDS'i önleyici etkinliğini yüksek düzeyde algılamadıklarını; ayrıca kondomu kullanmayı önermeyi de kolay algılamadıklarını saptadık. 1'den 5'e kadar bir puan verilmesi istendiğinde, "Prezervatif cinsel ilişkide AIDS bulaşmasını önlemek için ne kadar etkili/ güvenilir bir yöntemdir?" sorusuna öðrencilerin yüzde 43.2'si 3 ya da daha düşük puan verdiler; yani orta ya da düşük derecede güvenli bulduklarını belirttiler (ortalama=3.53; %95CI=3.43-3.63). "Sizce kondom kullanımı ne kadar kolaydır?” sorusuna 3 ya da daha düşük puan verenlerin (zor bulanların) oranı yüzde 30.2 (ortalama=3.94; %95CI=3.84-4.04) ve "Yeni bir ilişkide, kondom kullanmayı önermek de zor” bulundu.Tüm grupta, tek eşlilik kondomdan daha etkili bir yöntem olarak algılanmaktadır; ancak sürdürülebilirliğine ilişkin puanlar düşüktür. Cinsel birleşmesiz ilişki, öğrencilerin çoğunluğu tarafından, özellikle de cinsel yaşantısı olanlar tarafından sürdürülebilir bulunmamaktadır. Eğitimlerin kapsamı, güvenli cinsellik stratejilerinin etkinliği konusunda doğru bilgilenme, güvenilirliği konusunda olumlu tutum kazanma ve bir yöntemi kullanmayı önerme konusunda beceri geliştirmeye yönelik olarak genişletilmelidir.
How do the university students perceive safer sex?
This study was carried out to learn the perceptions of youth about the safer sex strategies and perceived AIDS risk. A questionnaire survey was done among 512 students in Istanbul who attend university schools which are not related to health professions. Effectiveness of condom use against AIDS transmission was not perceived high enough, and offering condom to a partner was not perceived easy. The students were asked to give 1 to 5 points for the question "How effective/secure is condom use for preventing AIDS transmission?". The percent of those who give 3 or lower points for effectiveness of condom use was 43.2 percent (the mean score was 3.53; 95%CI=3.43-3.63). The percent of those who perceive using condom is not easy (those who gave 3 or less points for its easiness) was 30.2 percent; the mean score was 3.94; 95%CI=3.84-4.04. Offering condom in a new partnership was also perceived difficult. Mutually faithful relationship was perceived as a more effective method than condom use, but its sustainability was perceived low. Abstinence also was not conceived as an easy method to use for most students. The scope of education programs must be expanded to include the effectiveness of, developing a positive attitude on, and gaining offering skills for safer sex strategies.
___
- 1.UNAIDS Araştırma Raporu, Türkiye 2000. UNAIDS. Accessed 25 Nov 2003, at: www.unaids.gov.tr
- 2.Aydın K. Üniversite öğrencilerinin HIV/AlDS'e ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirmesi. İn: 6.Ulusal AİDS Kongresi Özet Kitabı, istanbul; 1-4 Aralık 2003.
- 3.Erbaydar T. Sağlık Davranış Modelleri ve HIV/AIDS Önleme Çalışmaları, içinde: 6. Ulusal AİDS Kongresi Özet Kitabı, istanbul; 1-4 Aralık 2003.
- 4.Janz NK, Champion VL, Strecher VJ. The Health Belief Model. In: Glanz K, Rimer BK, Lewis FM, editors. Health Behavior and Health Education: Theory, Research and Practice. 3rd ed. San Fransisco: Jossey-Bass, 2002.
- 5.Montano DE, Kasprzyk D. The Theory of Reasoned Action and The Theory of Planned Behavior. In: Glanz K, Rimer BK, Lewis FM, editors. Health Behavior and Health Education: Theory, Research and Practice. 3rd ed. San Fransisco: Jossey-Bass, 2002.
- 6- Tığlı M, Günaydın H. Sosyal pazarlama çerçevesinde Türkiye'deki AİDS'le mücadele konulu reklamların içerik analizi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hakemli Dergisi Öneri 2002; 17: 93-98.
- 7.Yetgin M, Altun Z, Yarkın F, Koksal F. ilahiyat Fakültesi Öğrencilerinin AİDS Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin incelenmesi. İn: 6.Ulusal AİDS Kongresi Özet Kitabı, istanbul; 1-4 Aralık 2003.
- 8.Aksayan S, Gözüm S. Olumlu sağlık davranışlarının başlatılması ve sürdürülmesinde öz-etkililik (kendini etkileme) algısının önemi. C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1998; 2 (1): 35-41.