AMATÖR RİTMİK CİMNASTİK YAPAN ÇOCUKLARIN BESLENME ALIŞKANLIKLARI İLE EBEVEYN BESLEME TARZI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN SAPTANMASI

Spor yapan çocukların özel beslenme gereksinimleri bulunmaktadır. Bu gereksinimler, özellikle ritmik cimnastik gibi estetiğin ön planda olduğu spor branşlarında daha fazla önem kazanmaktadır. Sağlıklı beslenme alışkanlığının özellikle sporcu çocukların gelişimleri açısından küçük yaşta kazandırılması gerektiği ve bu alışkanlıkların da ebeveynlerin beslenme tarzlarından etkilendiği bilinmektedir. Bu kapsamda, bu çalışma amatör ritmik cimnastik yapan çocukların beslenme alışkanlıklarına dönüşen yeme davranışları ile ebeveynlerinin çocuklarını besleme tarzı arasındaki ilişkinin saptanması ve bu ilişkiyi etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma kapsamında amatör sporculara velilerinden onay alınarak yüz yüze anket uygulaması yapılmıştır. Yapılan anket çalışması sporcuların demografik verileri ve araştırmacılar tarafından araştırmanın amacına uygun hazırlanmış anne-baba eğitim durumu, boy ve ağırlık gibi bilgileri içeren bilgi formu ile çocuklar için beslenme davranışı ölçeği ve ebeveyn besleme tarzı ölçeği kullanılmıştır. Çocukları daha sağlıklı besinler tüketen ebeveynler tarafından duygusal ve enstrümantal besleme tarzının daha az kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Çocuk beslenme davranışı ve ebeveyn besleme tarzlarının demografik değişkenler ile ilişkisine yönelik olarak ise, çocuk besleme davranışının anne-baba eğitim durumu ve BKİ değerleri, ara öğün sayısı ve ara öğünde tercih edilen besin grubu gibi faktörlerden etkilenmediği sonucuna ulaşıldı. Diğer taraftan, ebeveyn besleme tarzının çocuğun yaşı, baba eğitim durumu, ara öğünde tercih edilen besinler gibi demografik faktörlerden etkilendiği, ancak anne ve baba BKİ değerleri, ara öğün sayısı gibi faktörlerden etkilenmediği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçların ritmik cimnastik yapan çocuklar için ileriye dönük beslenme modelleri oluşturulması ve bu çocukların ebeveynlerine verilecek beslenme eğitimlerinin planlanması gibi konularda yol gösterici olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Amatör sporcu, ebeveyn besleme tarzı, çocuk beslenme alışkanlıkları, ritmik cimnastik

IDENTIFICATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN THE NUTRITION HABITS AND PARENTAL FEEDING STYLE OF CHILDREN MAKING AMATEUR RHYTHMIC GYMNASTICS

Children who do sports have special nutritional requirements. These requirements gain more importance especially in sports branches where aesthetics is at the forefront, such as rhythmic gymnastics. It is known that healthy eating habits should be gained at a young age especially in terms of the development of athlete children and these habits are affected by the nutrition styles of the parents. In this context, this study was carried out to determine the relationship between the eating behaviors of children who do amateur rhythmic gymnastics and their parents' feeding style and to determine the factors affecting this relationship. Within the scope of this study, a face to face questionnaire was applied to amateur athletes with the consent of their parents. The questionnaire included demographic data of the athletes, an information form including information such as parental education status, weight and weight prepared by the researchers for the purpose of the research, and the nutritional behavior scale and the parent feeding style scale for children. It is concluded that emotional and instrumental feeding style is used less by the parents who consume healthier foods for their children. Regarding the relationship between child feeding behavior and parent feeding styles with demographic variables, it was concluded that child feeding behavior was not affected by factors such as parental education and BMI values, the number of snacks and the preferred food group in the snack. On the other hand, it was concluded that the parental feeding style was affected by demographic factors such as the age of the child, the education level of the father, and the foods preferred in the snack, but not the factors such as the parents' BMI values and the number of snacks. It is evaluated that the results obtained from the study are guiding issues such as creating forward-looking nutrition models for children doing rhythmic gymnastics and planning the nutrition education to be given to their parents.

Keywords:

Amateur athlete, parent feeding style, child nutrition habits, rhythmic gymnastics,

PDF

___

Altıncı, E. E., Keskin, B., Türksoy, A., Güvendi, B., Doğan, G. (2016).İstanbul ili Bayrampaşa Uluğbey İlköğretim Okulu 7 ve 8. sınıf öğrencilerinde beslenme davranışları ve obezite durumlarına spor aktivitelerinin etkisi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 6(4), 17-27.
Branen, L., Fletcher, J. (1999). Comparison of college students’ current eating habits and recollections of their childhood food practices. Journal of Nutrition Education, 31(6), 304-310.
Batista Santos, A., Lemos, M.E., Lebre, E., Ávila Carvalho, L. (2015). Active and passive lower limb flexibility in high level rhythmic gymnastics. Science of Gymnastics Journal, 7(2), 42-47.
Benton, D. (2004). Role of parents in the determination of the food preferences of children and the development of obesity. International Journal of Obesity, 28(7), 858-869.
Brown, R., Ogden, J. (2004). Children’s eating attitudes and behaviour: A study of the modelling and control theories of parental influence. Health Education Research, 19(3), 261-271.
Caferoğlu, Z., Özel, H.G., Hamidi, F., Ertürk, G. (2014). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı olan çocuklarda ilaç tedavisinin beslenme durumu üzerine etkileri. Beslenme ve Diyet Dergisi, 42(2), 99-107.
Clark, H.R., Goyder, E., Bissell, P., Blank, L., Peters, J. (2007). How do parents' child-feeding behaviours influence child weight? Implications for childhood obesity policy. Journal of Public Health, 29(2), 132-141.
Coakley, J. (1993). Social dimensions of intensive training and participation in youth sports. Intensive Participation in Children’s Sports, 77-94.
Çevik, O., Kabasakal, K. (2013). Spor etkinliklerinin, engelli bireylerin toplumsal uyumuna ve sporla sosyalleşmelerine etkisinin incelenmesi. International Journal of Social and Economic Sciences, 3(2), 74-83.
De Bourdeaudhuij, I., te Velde, S., Brug, J., Due, P., Wind, M., Sandvik, C., Klepp, K. I. (2008). Personal, social and environmental predictors of daily fruit and vegetable intake in 11-year-old children in nine European countries. European Journal of Clinical Nutrition, 62(7), 834-841.
Devecioğlu, S., Sarikaya, M. (2006). Sporcu öğrencilerin sosyo-ekonomik değişkenler ışığında profillerinin belirlenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 16( 2), 301-314.
Erdemli A. (1991). Türk-Alman kültür diyalogunda spor ahlakı ve spor felsefesine yeni yaklaşımlar. 2.baskı, İstanbul, Meya Matbaacılık ve Yayımcılık.
Ersoy, G., Paker, S. (1991). Bayan koşucuların beslenme ve bazı hematolojik bulguların değerlendirilmesi. Spor Bilimleri Dergisi, 2(3), 6-10.
Filaire, E., Lac, G. (2002). Nutritional status and body composition of juvenile elite female gymnasts. Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 42(1), 65.
Golan, M., Crow, S. (2004). Parents are key players in the prevention and treatment of weight-related problems. Nutrition Reviews, 62(1), 39-50.
Heller, R.L., Mobley, A.R. (2019). Instruments assessing parental responsive feeding in children ages birth to 5 years: A systematic review. Appetite, 138, 23-51.
Kröller, K., Warschburger, P. (2008). Associations between maternal feeding style and food intake of children with a higher risk for overweight. Appetite, 51(1), 166-172.
Molnár, D., Livingstone, B. (2000). Physical activity in relation to overweight and obesity in children and adolescents. European Journal of Pediatrics, 159(1), 45-55.
Muratlı, S. (2013). Çocuk ve Spor. 3.baskı, Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık.
Muslu, G.K., Beytut, D., Kahraman, A., Yardımcı, F., Başbakkal, Z. (2014). Ebeveyn besleme tarzı ve etkileyen etmenlerin incelenmesi. Türk Pediatri Arşivi, 49(3), 224-230.
Özçetin, M., Yılmaz, R., Erkorkmaz, Ü., Esmeray, H. (2010). Ebeveyn besleme tarzı anketi geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Pediatri Arşivi, 45(2), 124-133.
Öztürk, M. (2010). Çocukların beslenme alışkanlıklarının sağlık davranışı etkileşim modeline göre incelenmesi, Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Parcel, G.S., Edmundson, E., Perry, C.L., Feldman, H.A., O'Hara‐Tompkins, N., Nader, P.R., Stone, E.J. (1995). Measurement of self‐efficacy for diet‐related behaviors among elementary school children. Journal of School Health, 65(1), 23-27.
Patrick, H., Nicklas, T.A. (2005). A review of family and social determinants of children’s eating patterns and diet quality. Journal of the American College of Nutrition, 24(2), 83-92.
Powell, E.M., Frankel, L.A., Hernandez, D.C. (2017). The mediating role of child self-regulation of eating in the relationship between parental use of food as a reward and child emotional overeating. Appetite, 113, 78-83.
Pulur A, Cicioğlu İ. (2001). Bayan basketbolcuların beslenme bilgisi ve alışkanlıkları. Anadolu Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 44-49.
Remy, E., Issanchou, S., Chabanet, C., Boggio, V., Nicklaus, S. (2015). Impact of adiposity, age, sex and maternal feeding practices on eating in the absence of hunger and caloric compensation in preschool children. International Journal of Obesity, 39(6), 925-930.
Roberts, L., Marx, J.M., Musher-Eizenman, D.R. (2018). Using food as a reward: An examination of parental reward practices. Appetite, 120, 318-326.
Rodgers, R.F., Paxton, S.J., McLean, S.A., Campbell, K.J., Wertheim, E.H., Skouteris, H., Gibbons, K. (2014). Maternal negative affect is associated with emotional feeding practices and emotional eating in young children. Appetite, 80, 242-247.
Savage, J.S., Birch, L.L. (2017). WIC mothers' depressive symptoms are associated with greater use of feeding to soothe, regardless of perceived child negativity. Pediatric Obesity, 12(2), 155-162.
Scaglioni, S., Salvioni, M., Galimberti, C. (2008). Influence of parental attitudes in the development of children eating behaviour. British Journal of Nutrition, 99(1), 22-25.
Sleddens, E.F., Kremers, S.P., De Vries, N.K., Thijs, C. (2010). Relationship between parental feeding styles and eating behaviours of Dutch children aged 6–7. Appetite, 54(1), 30-36.
Stifter, C.A., Moding, K.J. (2015). Understanding and measuring parent use of food to soothe infant and toddler distress: a longitudinal study from 6 to 18 months of age. Appetite, 95, 188-196.
Toprak, K., Samur, G. (2019). İştahsız çocuk ve beslenme tedavisi yaklaşımları. Güncel Pediatri, 17(2), 314-324.
Vereecken, C., Legtest, E., De Bourdeaudhuij, I., Maes, L. (2009). Associations between general parenting styles and specific food-related parenting practices and children's food consumption. American Journal of Health Promotion, 23(4), 233-240.
Wardle, J., Sanderson, S., Guthrie, C.A., Rapoport, L., Plomin, R. (2002). Parental feeding style and the inter‐generational transmission of obesity risk. Obesity Research, 10(6), 453-462.
Wimbush, F.B., Peters, R.M. (2000). Identification of cardiovascular risk: Use of a Cardiovascular‐Specific Genogram. Public Health Nursing, 17(3), 148-154.
Yiğit, R. (2011). Çocukluk dönemi obezitesinin yönetiminde hemşirenin rolü. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 13(1), 72-80.