Sporcularda Bağlanma Stillerinin Duyguları Düzenleme Becerileri ve Bilişsel Duygu Düzenleme Stratejilerini Belirlemedeki Rolünün İncelenmesi

Sporcuların bağlanma stillerinin duyguları düzenleme becerileri ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerini belirlemedeki rolünün incelenmesinin amaçlandığı bu çalışma ilişkisel tarama modeline dayalı olarak yapılmıştır. Çalışmaya İstanbul İlinden 18-30 yaş arası 235’i erkek ve 125’i kadın toplam 360 lisanslı sporcu katılmıştır. Katılımcılara, İlişki Ölçekleri Anketi, Duyguları Düzenleme Becerileri Ölçeği, Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Veriler; betimsel istatistikler, bağımsız gruplar için t-testi, Pearson korelasyon analizlerinin yanı sıra hiyerarşik regresyon analizleri ile sınanmıştır. Sonuçlar, kadın sporcuların korkulu bağlanma puanlarının erkeklerin puanlarından, erkek sporcuların diğerlerini suçlama puanlarının ise kadınlardan anlamlı olarak daha yüksek olduğunu, bireysel performans sporcularının kayıtsız bağlanma, değişimleme, pozitif tekrar odaklanma, plana tekrar odaklanma, pozitif tekrar gözden geçirme ve bakış açısına yerleştirmek puanlarının takım performansı sporcularına göre daha yüksek olduğunu, takım performans sporcularının yıkım puanlarının bireysel sporculardan daha yüksek bulunduğunu göstermiştir. Bağlanma stillerinin duyguları düzenleme becerileri ile bilişsel duygu düzenleme stratejilerini yordayıcılığını ortaya koymak üzere uygulanan hiyerarşik regresyon analizleri sonucunda; bağlanma stillerinin kabul ve tolerans dışında sırasıyla farkındalık, beden duyumları, netlik, anlama, yüzleşmeye hazırlanma, öz-destek ve değişimleme olmak üzere tüm diğer duygu düzenleme becerilerinin anlamlı belirleyicisi olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar ayrıca, bağlanma stillerinin kendini suçlama, kabul etme, düşünceye odaklanma, pozitif tekrar odaklanma, plana tekrar odaklanma, pozitif yeniden gözden geçirme, bakış açısına yerleştirmek, yıkım ve diğerlerini suçlama olmak üzere tüm bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin anlamlı belirleyicisi olduğunu göstermiştir. Bulgulara göre; bağlanma stillerinin sporcuların duygu düzenleme becerileri ile bilişsel duygu düzenleme stratejilerini belirlemelerinde etken olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Bağlanma Stilleri, Duygu Düzenleme Becerileri, Bilişsel duygu düzenleme, Spor Psikolojisi

Investigation of the Role of Attachment Styles in Determining Emotion Regulation Skills and Cognitive Emotion Regulation Strategies

The study aimed to investigate the role of athletes' attachment styles in determining emotion regulation skills and cognitive emotion regulation strategies. 235 male and 125 female, a total of 360 athletes aged between 18-30 years, participated in the study from Istanbul Province. The participants completed The Relationship Scales Questionnaire, Emotion Regulation Skills Questionnaire, Cognitive Emotion Regulation Questionnaire, and Personal Information Form. The data were analyzed with descriptive statistics, independent t-test, Pearson correlation analysis, and hierarchical regression analysis. The results showed that female athletes' fearful attachment scores were significantly higher than men's, and male athletes' blaming others scores were significantly higher than women's. Individual performance athletes had higher scores than team performance athletes in dismissing attachment, modification, positive refocusing, refocus on planning, positive reappraisal and putting into perspective. Besides, the team performance sport athletes had higher scores than individual’s in catastrophizing. As a result of the hierarchical regression analysis applied to reveal the predictive effect of attachment styles on emotion regulation skills and cognitive emotion regulation strategies; apart from acceptance and resilience, attachment styles are significant determinants of all other emotion regulation skills, including awareness, sensation, clarity, understanding, readiness to confront, self-support, and modification, respectively. The results also showed that attachment styles were significant determinants of all cognitive emotion regulation strategies, including self-blame, acceptance, rumination or focus on thought, positive refocusing, refocus on planning, positive reappraisal, putting into perspective, catastrophizing, and blaming others. It can be concluded that attachment styles are effective in determining athletes' emotional regulation skills and cognitive emotion regulation strategies.

Keywords:

Attachment Styles, Emotion Regulation Skills, Cognitive Emotion regulation, Sports Psychology,

PDF

___

Andrés, M. L., Richaud de Minzi, M. C., Castañeiras, C., Canet-Juric, L. & Rodríguez-Carvajal, R. (2016). Neuroticism and depression in children: The role of cognitive emotion regulation strategies. The Journal of Genetic Psychology, 177(2), 55-71. https://doi.org/10.1080/00221325.2016.1148659.
Aslan, Ş. (2007). Örgütsel ortamda bireysel stresle başaçıkma tutumlarının araştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 67-84. [Erişim adresi: http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/ view/438].
Aydın, S. (2002). Attachment style and motivational profile. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Bölümü, Ankara.
Bartholomew, K. & Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2), 226-244. https://doi.org/10.1037/0022-3514.61.2.226.
Bekaroglu, E. & Bozo, Ö. (2017). The relationship between attachment styles, emotion regulation strategies, and health-promoting behaviors: Extreme sports participants versus non-participants. Journal of Clinical Sport Psychology, 11(2), 89-106. https://doi.org/10.1123/jcsp.2016-0023.
Berking, M. & Znoj, H. (2008). Entwicklung und validierung eines fragebogens zur standardisierten selbsteinschätzung emotionaler kompetenzen (SEK-27). Zeitschrift Für Psychiatrie, Psychologie und Psychotherapie, 56(2), 141-153. https://doi.org/10.1024/1661-4747.56.2.141.
Bowlby, J. (1983). Attachment: Attachment and loss, Vol. 1. (2nd ed.) New York, NY: Basic Books. ISBN: 0-465-00543-8. Campo, M., Champely, S., Louvet, B., Rosnet, E., Ferrand, C., Pauketat, J. V. & Mackie, D. M. (2019). Group-based emotions: Evidence for emotion-performance relationships in team sports. Research Quarterly for Exercise and Sport, 90(1), 54-63. https://doi.org/10.1080/02701367.2018.1563274.
Cirhinlioğlu, F. G. (2018). Duygu psikolojisi. Ankara: Nobel. ISBN: 978-605-7928-66-5.
Consedine, N. S. (2011). Emotion, regulation, and learning across the adult lifespan: Implications from developmental functionalism. In C. Hoare (Ed.), The Oxford Handbook of Reciprocal Adult Development Learning (132-154). New York, NY: Oxford University Press. ISBN: 978-0-19-973630-0.
Costa, S., Santi, G., di Fronso, S., Montesano, C., Di Gruttola, F., Ciofi, E. G., Morgili, L. & Bertollo, M. (2020). Athletes and adversities: athletic identity and emotional regulation in time of COVID-19. Sport Sciences for Health, 1-10. https://doi.org/10.1007/s11332-020-00677-9.
Çalışır, M. (2009). Yetişkin bağlanma kuramı ve duygulanım düzenleme stratejilerinin depresyonla ilişkisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(3), 240-255. [Erişim adresi: http://www.cappsy.org/archives /vol1/cap_1 _18.pdf].
Çelik, H. ve Kocabıyık, O. O. (2014). Genç yetişkinlerin saldırganlık ifade biçimlerinin cinsiyet ve bilişsel duygu düzenleme tarzları bağlamında incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 139-155. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/200334].
Çetin, S. (2019). Zihinsel dayanıklılık, bağlanma stilleri ve bilişsel duygu düzenleme: Bedensel engeli olan ve olmayan sporcular üzerine bir çalışma. Yayınlanmamış Doktora tezi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sporda Psiko-Sosyal Alanlar Anabilim Dalı, İzmir.
Davis, L. & Jowett, S. (2014). Coach–athlete attachment and the quality of the coach–athlete relationship: implications for athlete’s well-being. Journal of Sports Sciences, 32(15), 1454-1464. https://doi.org/10.1080/02640414. 2014.898183.
Elibol, Ş. ve Sevi Tok, E. S. (2019). Bağlanma stilleri, duygu düzenleme, reddedilme duyarlılığı, yakınlık korkusu ve kendini saklamanın kırılgan narsisizm ile ilişkisi. Ayna Klinik Psikoloji Dergisi, 6(2), 127-148. https://doi.org/10.31682/ayna.515625.
Erözkan, A. (2011). Üniversite öğrencilerinin bağlanma stilleri ve karar stratejileri. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 60-74. [Erişim adresi: http://www.ijoess.com/DergiTamDetay.aspx?ID=49& Detay= Ozet].
Freud, A. (2018). The ego and the mechanisms of defence. Oxon: Routledge. ISBN: 978-1855750388.
Frijda, N. H. (1986). The emotions. New York, NY: Cambridge University Press. ISBN: 0-521-31600-6.
Garnefski, N. & Kraaij, V. (2007). The cognitive emotion regulation questionnaire psychometric features and prospective relationships with depression and anxiety in adults. European Journal of Psychological Assessment, 23(3), 141–149. https://doi.org/10.1027/1015-5759.23.3.141.
Garnefski, N. & Kraaij, V. (2006). Relationships between cognitive emotion regulation strategies and depressive symptoms: A comparative study of five specific samples. Personality and Individual Differences, 40(8), 1659-1669. https://doi.org/10.1016/j.paid.2005.12.009.
Garnefski, N., Kommer, T. V. D., Kraaij, V., Teerds, J., Legers-tee, J. & Onstein, E. (2002). The relationship between cognitive emotion regulation strategies and emotional problems: Comparison between a clinical and a non-clinical Sample. European Journal of Personality, 16, 403-420. https://doi.org/10.1002/per.458.
Garnefski, N., Kraaij, V. & Spinhoven, P. (2001). Negative life events, cognitive emotion regulation and emotional problems. Personality and Individual Differences, 30(8), 1311-1327. https://doi.org/10.1016/S0191-8869 (00)00113-6.
Gratz, K. L. & Roemer, L. (2004). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the difficulties in emotion regulation scale. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 26(1), 41-54. https://doi.org/10.1023/B:JOBA.00000074 55.08539.94.
Gross, J. J. (2014). Emotion regulation: Conceptual and empirical foundations. In J. J. Gross (Ed.), Handbook of Emotion Regulation (3–22). New York, NY: Guilford Press. ISBN: 978-1-4625-0350-6.
Griffin, D. W. & Bartholomew, K. (1994). The metaphysics of measurement: The case of adult attachment. In K. Bartholomew & D. Perlman (Eds.), Advances in Personal Relationships, Vol. 5. Attachment Processes in Adulthood (17–52). London: Jessica Kingsley Publishers. ISBN: 1-85302-172-5.
Hazan, C. & Shaver, P. R. (1994). Attachment as an organizational framework for research on close relationships. Psychological Inquiry, 5(1), 1-22. https://doi.org/10.1207/s15327965pli0501_1.
Hill, A. P. & Davis, P. A. (2014). Perfectionism and emotion regulation in coaches: A test of the 2× 2 model of dispositional perfectionism. Motivation and Emotion, 38(5), 715-726. https://doi.org/10.1007/s11031-014-9404-7.
Homan, K. J. (2016). Self-compassion and psychological well-being in older adults. Journal of Adult Development, 16(23), 111–119. https://doi.org/10.1007/s10804-016-9227-8.
Josefsson, T., Ivarsson, A., Lindwall, M., Gustafsson, H., Stenling, A., Böröy, J., Mattsson, E., Carnebratt, J. Sevholt, S. & Falkevik, E. (2017). Mindfulness mechanisms in sports: mediating effects of rumination and emotion regulation on sport-specific coping. Mindfulness, 8(5), 1354-1363. https://doi.org/10.1007/s12671-017-0711-4.
Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel. ISBN: 978-605-5426-58-3.
Karaşar, B. (2014). Öğretmen adaylarının bağlanma stilleri ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 27-49. ISSN: 2146-7811. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr /tr/download/ article-file/19620].
Kavussanu, M. (2008). Moral behaviour in sport: A critical review of the literature. International Review of Sport and Exercise Psychology, 1(2), 124-138. https://doi.org/10.1080/17509840802277417.
Kraaij, V., Garnefski N. & Vlietstra A. (2008). Cognitive coping and depressive symptoms in definitive infertility: A prospective study. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology, 29(1), 9-16. https://doi.org/10.1080 /01674820701505889.
Lane, A. M., Beedie, C. J., Jones, M. V., Uphill, M., & Devonport, T. J. (2012). The BASES expert statement on emotion regulation in sport. Journal of Sports Sciences, 30(11), 1189-1195. https://doi.org/10.1080 /02640414.2012.693621.
Lane, A. M., Beedie, C. J., Devonport, T. J. & Stanley, D. M. (2011). Instrumental emotion regulation in sport: Relationships between beliefs about emotion and emotion regulation strategies used by athletes. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 21(6), e445-e451. https://doi.org/10.1111/j.1600-0838.2011.01364.x
Lazarus, R. S. (1966). Psychological stress and the coping process. New York, NY: McGraw-Hill.
Liu, C., Marchewka, J. T., Lu, J. & Yu, C. S. (2005). Beyond concern-a privacy-trust-behavioral intention model of electronic commerce. Information & Management, 42(2), 289-304. https://doi.org/10.1016/j.im.2004. 01.003.
Main, M., Kaplan, N. & Cassidy, J. (1985). Security in infancy, childhood, and adulthood: A move to the level of representation. Monographs of the Society for Research in Child Development, 50(1/2): 66-104. https:// doi.org/10.2307/3333827.
Mikulincer, M. & Shaver, P. R. (2007). Attachment in adulthood: Structure, dynamics, and change. New York, NY: Guilford Press. ISBN: 1593854579.
Molina, V. M., Oriol, X. & Mendoza, M. C. (2018). Emotional regulation and physical recovery in young athletes of individual and collective sport modalities. RICYDE: Revista Internacional de Ciencias del Deporte, 14(53), 191-204. https://doi.org/10.5232/ricyde2018.05301.
Mülhim, M. A., Mülhim, Z., Ünlü, Y. ve Solakumur, A. (2017). Dart sporcularının erişkin bağlanma biçimleri ile atılganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), 3(SI), 61-72. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/388142].
Narimani, M. & Basharpoor, S. (2009). Comparison of attachment styles and emotional intelligence between athlete women (collective and individual sports) and non‒athlete women. Research Journal of Biological Sciences, 4(2), 216-221. [Erişim adresi: http://docsdrive.com/pdfs/medwelljournals/rjbsci/2009/216-221. Pdf].
Onat, O. ve Otrar, M. (2010). Bilişsel duygu düzenleme ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 31(31), 123-143. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1656].
Öpöz, T. Y. (2017). Spor veya sanatla uğraşan ergenlerin duygu düzenleme becerileri, sosyal kaygı ve öfke düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, Ankara.
Schroevers, M., Kraaij, V. & Garnefski, N. (2007). Goal disturbance, cognitive coping strategies, and psychological adjustment to different types of stressful life event. Personality and Individual Differences, 43(2), 413-423. https://doi.org/10.1016/j.paid.2006.12.009.
Shi, L. (2003). The association between adult attachment styles and conflict resolution in romantic relationships. The American Journal of Family Therapy, 31(3), 143–157. https://doi.org/10.1080/01926180301120.
Shields, D. L. & Bredemeier, B. L. (2007). Advances in sport morality research. In G. Tenenbaum & R. C. Eklund (Eds.), Handbook of Sport Psychology (662–684). USA: John Wiley & Sons Inc. ISBN-13: 978-0471738114.
Sümer, N. ve Güngör, D. (1999). Yetişkin bağlanma stilleri ölçeklerinin Türk örneklemi üzerinde psikometrik değerlendirmesi ve kültürlerarası bir karşılaştırma. Türk Psikoloji Dergisi, 14(43), 71-106. [Erişim adresi: http://www.nebisumer.com/wp-content/uploads/2016/01/Sumer-Gungor_baglanma_TPD1999_14_71-106.pdf].
Şahin, T. ve Güçlü, M. (2018). Sporcularda psikolojik dayanıklılığın duygu düzenleme becerilerine etkisi: Türkiye korumalı futbol 1. ligi oyuncuları örneği. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(3), 204-216. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000388.
Tamminen, K. A. & Gaudreau, P. (2014). Coping, social support, and emotion regulation in teams In M. R. Beauchamp & M. A. Eys (Eds.). Group Dynamics in Exercise and Sport Psychology (222-239). Oxon: Routledge. ISBN-13: 978-0-415-83577-0.
Tamminen, K. A. & Crocker, P. R. (2013). “I control my own emotions for the sake of the team”: Emotional self-regulation and interpersonal emotion regulation among female high-performance curlers. Psychology of Sport and Exercise, 14(5), 737-747. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2013.05.002.
Terzi, Ş. ve Çankaya, Z. C. (2016). Bağlanma stillerinin öznel iyi olmayı ve stresle başa çıkma tutumlarını yordama gücü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31): 1-11. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr /tr/download/ article-file/200017].
Uğur, C. (2018). Beden eğitimi dersi alan mesleki ve teknik anadolu lisesi öğrencilerinin duygu düzenleme güçlükleri ile sosyo-demografik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Antakya örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, Mersin.
Utaş Akhan, L. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin bağlanma stillerinin belirlenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 4(3), 191-196. https://doi.org/10.5961/jhes.2014.103.
Uyar, M. (2019). Beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerin psikolojik iyi oluş düzeylerini yordamada bağlanma tarzları ve bilişsel duygu düzenlemenin rolünün incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
Wagstaff, C. R. (2014). Emotion regulation and sport performance. Journal of Sport and Exercise Psychology, 36(4), 401-412. https://doi.org/10.1123/jsep.2013-0257.
Vatan, S. ve Oruçlular Kahya, Y. (2018). Duygu düzenleme becerileri ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anatolian Journal of Psychiatry, 19(2), 192-201. https://doi.org/10.5455/apd.260322.
Yüksel, Z. ve Öncü, B. (2016). Geçmişte kurum bakımında kalmış bireylerin kurum bakımı deneyimlerine ilişkin özellikleri ve bağlanma biçimlerinin incelenmesi. Journal of Society & Social Work, 27(2), 63-77. [Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/515084].
Zengin, M. (2019). Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçilik, bilişsel duygu düzenleme stratejileri ve kaygı arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.