Examination of the Effect of Positive Psychologybased Group Counseling on Lying Tendencie

This study was carried out to apply positive psychology-based group counseling activities, which were prepared to reduce the tendency of 7th grade students to lie and created considering Turkish-Islamic cultural values, and to test the effectiveness of the activities. In the quantitative part of the study in which the mixed method design was preferred, a quasi-experimental design consisting of experimental, control, and placebo groups was used. The quantitative phase of the study was carried out with 68 students, 22 of whom were in the experimental group, 24 in the control group, and 22 in the placebo group, studying in a secondary school in Gaziantep where permission for the study was obtained. The study group for the quantitative stage of the study was determined by the analogous cluster sampling method. The lying tendency scale and the assertiveness inventory were used as data collection tools for this stage. The study group at the qualitative stage, which was completed by performing a case study, was determined using the criterion sampling method and was carried out with the teachers and parents of the experimental group. In the qualitative part of the study, a structured interview form was used as a data collection tool. The study found a significant difference in the lying of the experimental group, no significant difference in the lying tendency of the control and placebo group, significant differences between the difference scores of the groups’ lying tendencies, and a significant difference in the assertiveness scores of the placebo group.

Pozitif Psikoloji Temelli Grup Rehberliğinin Yalan Söyleme Eğilimlerine Etkisinin İncelenmesi

Bu çalışma 7. sınıf öğrencilerinin yalan söyleme eğilimlerini azaltmaya yönelik olarak hazırlanan, Türk İslam kültür değerlerine duyarlı bir şekilde oluşturulan pozitif psikoloji temelli grup rehberlik etkinliklerini uygulamak ve uygulanan etkinliklerin etkililiğini sınamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Karma yöntem deseninin tercih edildiği çalışmanın nicel kısmında deney, kontrol ve plasebo gruplarından oluşan yarı deneysel desen kullanılmıştır. Çalışmanın nicel aşaması, Gaziantep ilinde uygulama izni alınan bir ortaokulda öğrenim gören 22’si deney, 24’ü kontrol ve 22’si plasebo olmak üzere 68 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Nicel aşamaya ait çalışma grubu, benzeşik küme örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Nicel kısımda veri toplama aracı olarak, yalan söyleme eğilimleri ölçeği ile atılganlık envanteri kullanılmıştır. Durum çalışması gerçekleştirilerek tamamlanan nitel aşamadaki çalışma grubu, ölçüt örnekleme yöntemi ile belirlenmiş ve deney grubunun öğretmenleri ile velileri üzerinde yürütülmüştür. Nitel kısımda veri toplama aracı olarak yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma bulgularında deney grubunun yalan söyleme eğilimlerinde anlamlı bir farklılık olduğu, kontrol ve plasebo gruplarının yalan söyleme eğilimlerinde anlamlı bir farklılık olmadığı, grupların yalan söyleme eğilimlerine ait fark puanları arasında anlamlı farklılıklar olduğu ve plasebo grubunun atılganlık puanlarında anlamlı bir farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

___

Aghababaei, N., Tabik, M. T. (2013). Gratitude and mental health: differences between religious and general gratitude in a Muslim context. Mental Health, Religion & Culture, 16(8), 761-766. https://doi.org/10.1080/13674676.2012.718754

Akın, A., Yalnız, A. (2015). Yaşam memnuniyeti ölçeği Türkçe formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(54), 95-102. http://dergipark.gov.tr/ harranilahiyatdergisi/issue/26239/ 276347

Akyüz, H., Yaşartürk, F., Aydın, İ., Zorba, E., Türkmen, M. (2017). Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Cultural and Social Studies, 3, 253-262. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/388849

Amerikan Psikiyatri Birliği. (2000). DSM-IV-TR (Çev. E. Köroğlu). Ankara: Hyb Yayınları. Aspinwall L. G., Staudinger, U. M. (ed). (2003). A psychology of human strengths. Washington, DC, US: American Psychological Association.

Avşaroğlu, S., Üre, Ö. (2007). Üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygı, karar verme ve stresle başa çıkma stillerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 85-100. http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/ susbed/article/view/439/421

Bach, J. M., Guse, T. (2015). The effect of contemplation and meditation on ‘great compassion’ on the psychological well-being of adolescents. The Journal of Positive Psychology, 10(4), 359- 369. https://doi.org/10.1080 /17439760.2014.965268

Barker, D. G., Gałajda, D. (ed). (2016). Positive psychology perspectives on foreign language learning and teaching. Poland: Springer.

Biçer, B., Sarıçam, H. (2015). Öz-aşkınlık ile manevi iyi olma arasındaki ilişki. Felsefe Eğitim ve Bilim Tarihi Sempozyumu.

Bono, G., Froh, J. J., Disabato, D.., Blalock, D., McKnight, P., Bausert, S. (2019). Gratitude’s role in adolescent antisocial and prosocial behavior: A 4-year longitudinal investigation. The Journal of Positive Psychology, 14(2), 230-243. http://10.1080/17439760.2017.1402078

Butcher, J. N., Mineka, S., Hooley, J. M. (2013). Anormal psikoloji (Çev. O. Gündüz). İstanbul: Kaknüs Yayınları.

Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (3. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Büyüköztürk, Ş. (2011). Deneysel desenler (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (18. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Cheetham, E. B., Williams, L. A., Bednall, T. C. (2016). A differentiated approach to the link between positive emotion, motivation, and eudemonic well-being. The Journal of Positive Psychology, 11(6). http://10.1080/17439760.2016.1152502

Chen, Y., Harris, S. K., Worthington Jr, E. L., VanderWeele, T. J., (2019). Religiously or spirituallymotivated forgiveness and subsequent health and well-being among young adults: An outcome-wide analysis. The Journal of Positive Psychology, 14(5). https://doi.org/10.1080/17439760.2018.1519591

Chu, R., Chao, L. (2015). Counseling psychology. India: John Wiley & Sons, Ltd.

Cohen, J. (1988). Statistical power analysis fort he behavioral science (Second Edition). New York: Lawrance Erlbaum Associates.

Compton, W. C., Hoffman, E. (2013). Positive psychology: The science of happiness and flourishing, (Second edition). Belmont: Wadsworth, Cengage Learning.

Creswell, J. W. (2016). Araştırma Deseni (2. Baskı). Ankara: Eğiten Kitap.

Creswell, J. W., Clark, V. L. P. (2014). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi. İstanbul: Anı Yayıncılık.

Csikszentmihalyi, M., (1997). Finding flow. New York: Basic Books.

Csikszentmihalyi, M., (2007). Creativity. New York: HarperCollins Publishers Inc.

Csikszentmihalyi, M. (2014). Flow and the foundations of positive psychology. New York: Springer

Doğan, M. (2017). Karakter gücü̈ olarak sabır ve psikolojik iyi oluş ilişkisi. The Journal of Happiness & Well-Being, 5(1), 134-153. https://www.journalofhappiness.net/frontend//articles/ pdf/v5i1/sabir-2pdf.pdf

Driver, M. (2011). Coaching positively. New York: Open University Press.

Druzin B. H., J. Li, (2017). Yalan söyleme eyleminin suç olarak öngörülmesi: eğer mümkün ise hangi şartlar altında yalan söylemek suç olarak öngörülebilir? (Çev. N. Kırkbeşoğlu) Küresel Bakış Dergisi, 8(23), 1-50.

Edmonds, W. A., Kennedy, T. D. (2017). An Applied Guide to Research Designs Quantitative, Qualitative, and Mixed Methods. California: Sage Pub.

Ekman, P. (1992). Telling lies. New York: W. W. Norton Company.

Erdal, T. (2016). Dede korkut kitabında yalan ve aldatma kavramları. Milli Folklor, 28, 83-106. http://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=109&Sayfa=80

Erdoğan, Ö., Uçukoğlu, H. (2011). İlköğretim okulu öğrencilerinin anne baba tutumu algıları ile atılganlık ve olumsuz değerlendirilmekten korkma düzeyleri arasındaki ilişkiler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 51-72. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/49053/625821

Ford, C. V. (1997). Yalan! Yalan!! Yalan!!!. (Çev. Ş. Küçükal). Ankara: HYB Yayıncılık.

Girişken, N. (1974). Çocuk eğitiminde ailenin etkisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2-3), 141-160. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunizfd/issue/2969/41132

Goleman, D. (1999). Hayati yalanlar basit gerçekler (Çev. B. Yanık). İstanbul: Arion Yayınevi.

Gündoğar, D., Demirci, S. (2007). Konfabulasyon (Masallama): İlgi çeken ancak yeterince bilinmeyen bir belirti. Türk Psikiyatri Dergisi, 18(2), 172-178. http://www.turkpsikiyatri.com/ C18S2/konfabulasyon.pdf

Kabakçı, Ö. F. (2013). Karakter güçleri açısından pozitif gençlik gelişiminin incelenmesi. (Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir). https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/ adresinden ulaşılmıştır.

Kangal, A. (2013). Mutluluk üzerine kavramsal bir değerlendirme ve Türk hane halkı için bazı sonuçlar. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 214-233. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ esosder/issue/6158/82771

Kanlıkılıçer, P. (2005). Okul öncesi̇ davranış̧ sorunları tarama ölçeği: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden ulaşılmıştır.

Karpman, B. (1949). Lying: A minor inquiry into the ethics of neurotic and psychopathic behavior. Journal of Criminal Law and Criminology, 40(2), 135-157. http://dx.doi.org/10.1007/BF01561309

Koç, B. (2007). Çatışma bağlamında yalan ve din ilişkisi. Dini Araştırmalar, 10(30), 215-242. https://dergipark.org.tr/tr/pub/da/issue/4467/61617

Korkmaz, M., Germir, H. N., Yücel, A. S., Gürkan, A. (2015). Yaşam memnuniyeti üzerinde etkili olan sosyodemografik bileşenler üzerine bir analiz. Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 3(2), 78-111.

Köroğlu, E., Bayraktar, S. (2010). Kişilik bozuklukları. Ankara: HYB Yayınları. Linley, P. A., Joseph, S. (Ed). (2004). Positive psychology in practice. New Jersey: John Wiley & Sons Inc.

Lopez, S. J. (ed). (2008). Positive psychology exploring the best in people. Usa: Praeger Publishers.

Lopez, S. J. (ed). (2009). The encyclopedia of positive psychology. Malden MA: Blackwell Publishing Ltd.

Malhotra, R. (2017). Locus of control and well-being among college students. Indian Journal of Positive Psychology, 8(2), 231-236

Marujo, H. A., Neto, L. M. N. (ed). (2014). Positive nations and communities. New York: Springer.

Maslow, A. H. (1954). Motivation and personality. Harper & Row Publishers Inc.

Maslow, A. (2001). İnsan olmanın psikolojisi (Çev. O. Gündüz). İstanbul: Kuraldışı Yayıncılık.

Meyer, P. S., Johnson, D. P., Parks, A., Iwanski, C., Penn, D. L. (2012). Positive living: A pilot study of group positive psychotherapy for people with schizophrenia. The Journal of Positive Psychology, 7(3), 239-248. https://doi.org/10.1080/17439760.2012.677467

Nezlek, J. B., Newman. D. B., Thrash, T. M. (2017). A daily diary study of relationships between feelings of gratitude and well-being. The Journal of Positive Psychology,12(4), 323-332. http:// 10.1080/17439760.2016.1198923

Özer, B., Bozkurt, N., Tuncay, A. (2005). İstenmeyen öğrenci davranışları ve öğretmenlerin kullandıkları başa çıkma stratejileri. Turkish Journal of Education 1(2), 152-189. https:// dergipark.org.tr/tr/download/article-file/402886

Parks, A. C., Schueller, S. M. (ed). (2014). The Wiley Blackwell handbook of positive psychological interventions. John Wiley & Sons, Ltd.

Patton, M. Q. (2015). Qualitative research & evaluation methods : Integrating theory and practice. California: Sage Pub.

Peterson, C., Seligman, M. E. P. (2004). Character strengths and virtues a handbook and classification. New York: Oxford University Press.

Pury, C. L. S., Kowalski, R. M., Spearman, J. (2007). Distinctions between general and personal courage. The Journal of Positive Psychology, 2(2), 99-114. https://doi. org/10.1080/17439760701237962

Ruini, C. (2017). Positive psychology in the clinical domains. Switzerland: Springer.

Samsakçı, M. (2015). Sanat-Edebiyatta yalanın yeri ve değeri üzerine. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, 7(14), 91-109. http://www.ytearastirmalari.com/DergiTamDetay. aspx?ID=215&Detay=Ozet

Seligman, M. E. P., Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology an introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14. http://dx.doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.5

Singh, H., Sharma, U. (2018). Effect of forgiveness on psychological well-being. Indian Journal of Positive Psychology, 9(2), 258-262.

Solano, A. C. (ed). (2014). Positive psychology in Latin America. New York: Springer.

Southwell, S., Gould, E. (2017). A randomized wait list-controlled pre–post–follow-up trial of a gratitude diary with a distressed sample. The Journal of Positive Psychology, 12(6). 579-593. ht tp://10.1080/17439760.2016.1221127

Soysaldı, M. (2005). Kalbin manevî hastalıklarından yalan ve korunma yolları. Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi,6(15), 89-105. http://www.tasavvufdergisi.net/Makaleler/1232932170_15.5.pdf

Şehirli, N. (2007). Çocuk davranışlarını değerlendirme ölçeği’nin geliştirilmesi ve bazı değişkenlere göre incelenmesi. (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden ulaşılmıştır.

Tongeren, D. R. V., Welch,R. D., Davis, D. E., Green, J. D., Worthington Jr, E. L. (2012). Priming virtue: Forgiveness and justice elicit divergent moral judgments among religious individuals. The Journal of Positive Psychology, 7(5), 405-415. https://doi.org/10.1080/17439760.2012.707228

Tura, S. M. (2005). Günümüzde psikoterapi. İstanbul: Metis Yayınları.

Yaman, E., Mermer, E. Ç., Mutlugil, S. (2009). İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 93-108. https://ded.dem. org.tr/gorsel/pdf/ded-17-makale-5.pdf

Yıldırım, A., Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Ugürol, Y. (2010). Atılganlık becerilerini geliştirme eğitimi programının ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin zorbalığa uğrama düzeylerinin azaltılmasına etkisi: Yibo örneği. (Doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon). https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/ adresinden ulaşılmıştır.

Ulusoy, M. A. (2020). Pozitif psikoloji temelli grup rehberliğinin 7. sınıf öğrencilerinin yalan söyleme eğilimlerine ve benlik saygılarına etkisi. (Doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden ulaşılmıştır.

Uzun, S. (2011). Ergenlerde yalan tutumuna psiko-sosyal yaklaşım (Sakarya Örneği).(Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya). https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/ adresinden ulaşılmıştır.

Ünal, H. (2006). Davranım bozukluğu tanısı alan ilköğretim öğrencilerine okullarda sunulan danışmanlık hizmetlerinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden ulaşılmıştır.