Mai ve Siyah Romanının Göstergebilimsel Çözümlemesi

Göstergebilim, anlamlı yapıları çözmeyi amaçlayan bir bilim dalıdır. Anlatılar da anlamlı yapılardan biridir. Bu çalışmada, Halit Ziya Uşaklıgil’in Mai ve Siyah adlı romanı yazınsal çözümleme yöntemi olan göstergebilimin sunduğu yöntem ve araçlarla çözümlenmeye çalışılmıştır. Çözümleme süreci üç temel aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk olarak betisel düzeyde betiler ve yerdeşlikler /zaman/ /oyuncu/ ve /uzam/ açısından incelendikten sonra ikinci aşamda anlatısal düzeyde Algirdas-Julien Greimas’ın sunduğu Eyleyenler Modeline göre kahramanlar tanımlandırılmış ve eyletim, edinç, edim ve yaptırım aşamaları ele alınmıştır. 

___

  • Bertrand¸ Denis (2000). Précis de Sémiotique Littéraire. Paris: Nathan-Université.
  • Finn, Robert (1984). Türk Romanı. Çev. Tomris Uyar. İstanbul: Bilgi Yayınları.
  • Günay, Veli Doğan (2000). “Göstergebilimci Tahsin Yücel” Her Yönüyle Tahsin Yücel, Yayına hazırlayan: Prof. Dr. Mustafa Durak, İstanbul: Multilingual.
  • Günay V. Doğan (2002). Göstergebilim Yazıları. İstanbul: Multilingual.
  • Günay V. Doğan. (2003). “Bilmek ve İstemek Kiplikleri Açısından Özne”. Günümüz Dilbilim Çalışmaları içinde. Yayına Hazırlayanlar: Prof. Dr. Ayşe (Eziler) Kıran, Doç. Dr. Ece Korkut, Dr. Suna Ağıldere. İstanbul: Multilingual Yayınları, [43-56].
  • Günay¸ V. Doğan (2004). “Fransız Göstergebiliminde Yeni Açılımlar” Dilbilim Dergisi. Sayı 12. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Dergisi 29-45.
  • Günay¸ V. Doğan (2007). Metin Bilgisi. 3. Baskı. İstanbul: Multilingual.
  • Kıran Ayşe (2004). “Göstergebilim ve Yazınsal Çözümlemeler” Disiplinlerarası Ortam ve Yöntem Sorunları. Yayına hazırlayan Prof. Dr. Nedret Öztokat. İstanbul: Multilingual: 50-61.
  • Kıran Ayşe (2010). “Çağdaş Bir Düşünme Biçimi Olarak Göstergebilim” Dilbilim Dergisi. Sayı 22. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Dergisi: 1-18.
  • Rifat Mehmet (1998). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları I¸ İstanbul: Yapı Kredi.
  • Uşaklıgil, Halit Ziya (1980). Mai ve Siyah. İstanbul: İnkılap ve Aka.
  • Yuva, Gül Mete (2011). Modern Türk Edebiyatının Fransız Kaynakları. İstanbul: Yapı Kredi yayınları
  • Yücel Tahsin (1982). Yazının Sınırları. İstanbul: Adam Yayınları.
  • Yücel Tahsin (1991). “Göstergebilim” Dilbilim ve Türkçe içinde. Ankara: Dil Derneği Yayınları. Kurtuluş Basımevi,[106-110].
  • Yücel Tahsin (2009). Eleştiri Kuramları. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.