Feminist Edebiyat Eleştirisi Bağlamında Edebi Metinlerde Kadın Gerçekliği

Özİnsanlık tarihi boyunca sanat hem bir gereksinim hem de estetiği ifade ediş biçimi olarak var olurken, farklı dallar altında gelişimini sürdürmüştür. Edebiyat, sanat dalları içinde toplumu bir bütün olarak değerlendirebileceğimiz bir yapıya sahiptir. Çalışmamızda genel hatlarıyla sanatın dalları içinde edebiyata eğilirken özellikle de çeşitli dönemlerdeki edebi metinleri toplumsal cinsiyet açısından gözden geçirdik. Feminist edebiyat eleştirisinin olanaklarından yararlanarak yaptığımız bu çalışmada, kadına ilişkin toplumsal tarihsel gerçeği göz ardı etmeden, kadın kimliğinin edebi metinlerde dünyada ve Türkiye’de nasıl inşa edildiğine dair bir çözümlemede bulunduk. Abstract Art has existed as a form of expression and aesthetics throughout human history and has continued its development under different branches. Among art branches, literature has a structure that evaluates society as a whole. In our study, we focused on literature among the branches of art and in particular we evaluated literary texts from various periods in terms of gender. In this study, which we conducted by using the possibilities of feminist literary criticism, we performed an analysis of how women’s identity is constructed in the world and Turkey in literary texts without ignoring the social historical fact of women.

Anahtar Kelimeler:

Feminist edebiyat eleştirisi, toplumsal cinsiyet

PDF

___

Bahrani, Zainab (2018). Babil’in kadınları/Mezopotamya’da toplumsal cinsiyet ve temsil. S. Çalcı (Çev.) İstanbul: Kolektif Kitap.
Bayhan, Vehbi (2013). Beden sosyolojisi ve toplumsal cinsiyet, Doğu Batı Düşünce Dergisi, s. 147-164.
Benjamin, Walter (2013). Sanatta ve edebiyatta eleştiri. E. Gen, M. Tüzel (Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Boran, Yakupoğlu, Leyla (2016). Endülüs’te gazel yazan kadın şairler, Doğu edebiyatında kadın içinde (s.46-60). İstanbul: Demavend Yayınları.
Boratav, Naili Pertev (2017). Folklor ve edebiyat 1. Ankara: Bilgesu Yayınları.
Can, Betül (2016). “Muhammed Huseyn Heykel’in Zeyneb adlı romanında kadın imajı, Doğu edebiyatında kadın içinde (s.140-157). İstanbul: Demavend Yayınları.
Collin, Françoise, Kaufer, Irene (2016). Feminist güzergâh. G. Acar Savran (Çev.) Ankara: Dipnot Yayınları.
Connell, W.R (2016). Toplumsal cinsiyet ve iktidar. C. Soydemir (Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Connerton, Paul (2014). Toplumlar nasıl anımsar? A. Şenel (Çev.) (2.bs) İstanbul Ayrıntı Yayınları.
Çakır, Serpil (1996). Kadın araştırmaları bilimde neleri, nasıl sorguluyor, neleri değiştirmek istiyor, İnsan toplum bilim içinde (s.305-316) K. Lordoğlu (Der.) İstanbul: Kavram Yayınları.
Darga, Muhibbe, A (2013). On bin yıldır eş, anne, tüccar, kraliçe. E. Çaykara (Yay.haz) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Dökmen, Zehra (2015). Toplumsal cinsiyet. (6.bs). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Durakbaşa, Ayşe (2014). Halide Edip-Türk modernleşmesi ve feminizm. (6.bs) İstanbul: İletişim Yayınları.
Eğribel, Ertan (2010). “Türk romanı ve düşüncesinin oryantalizm ve garbiyatçılığı içselleştirme biçiminden kopmasının önemi: Kemal Tahir ve Doğu-Batı çatışması”, Kemal Tahir 100 yaşında içinde (s.481-504) Eğribel, M. Fatih Andı (Ed.) Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Erhat, Azra (2005). “Önsöz” Homeros, İlyada içinde (s.7-70) A. Erhat, A. Kadir (Çev.) (20.bs) İstanbul: Can Yayınları.
Fischer, Ernst (1993). Sanatın gerekliliği. C. Çapan (Çev.) (7.bs). Ankara: Verso Yayınları.
Flaubert Gustave (2019). Madam Bovary. S. Tiryakioğlu (Çev.) (6.bs). İstanbul: İletişim Yayınları.
Göle, Nilüfer (2016). Modern mahrem. (13.bs). İstanbul: Metis Yayınları.
Kazancakis, Nikos. (1982). Zorba. A. Angın (Çev.). (5.bs). İstanbul: Can Yayınları.
Kundera, Milan. (2007). Varolmanın dayanılmaz hafifliği. F. Özgüven (Çev.). (32.bs). İstanbul: İletişim Yayınları.
Kundera, Milan (2014). Roman sanatı. A. Bora (Çev.) (5.bs). İstanbul: Can Yayınları.
Maden, Sait (2018). Gılgamış destanı. S. Maden (Çev.). (8.bs) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Millett, Kate (1996). Sokak kadınları. S. Selvi (Çev.). (2.bs) İstanbul: Payel Yayınevi.
Özgül, M. Kayahan (2018). “Sosyoloji, edebiyatın nesi olur?”, Edebiyat ve sosyoloji içinde (s.37-70). M. Ali Akyurt (Ed.). İstanbul: Alfa Yayınları.
Said, W. Edward (2013). Şarkiyatçılık Batı’nın şark anlayışları. B. Ülner (Çev.). (7.bs) İstanbul: Metis Yayınları.
Saraçgil, Ayşe (2005). Bukalemun erkek. S. Aktaş (Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Soyer, Senem (2016). “Arap edebiyatında anne teması”, Doğu edebiyatında kadın içinde (s.7-13). İstanbul: Demavend Yayınları.
Söylemez, İsmail (2016). “Modern İran edebiyatında kadın”, Doğu edebiyatında kadın içinde (s.131-139). İstanbul: Demavend Yayınları.
Stendhal (2018). Kırmızı ve Siyah. B. Onaran (Çev.). (6.bs) İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
Şeker, Aziz (2019). Kemal Tahir, Orhan Kemal ve Yaşar Kemal’in romanlarında toplumsal cinsiyet açısından kadın-karşılaştırmalı bir inceleme. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi.
Tolstoy (2019). Anna Karenina. A. Hacıhasanoğlu (Çev.). (13.bs) İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
Touraine, Alain (2007). Kadınların dünyası. M. Moralı (Çev.). İstanbul: Kırmızı Yayınları.