Korkunun kadınları: Cadılar ve cadıcılık

Cadılık ve cadıcılık olgusu, kadın sorunlarıyla ilgili araştırmaların özel ve ilginç bir boyutudur. Bu konu, tarih, toplumbilim ve insanbilimleriyle olan bağlantısının yanı sıra, hemen hemen tüm kültürlerin boş inan sistemlerine/söylemlerine girmiş, edebiyat, resim, sinema vb. sanatlarına yansımış söylenceler içerir. Bu derleme, kadınların, cadılıkla suçlanarak kurbanları olduğu cadı avı vakalarının kısa bir tarihsel öyküsünü vermeyi ve yorumlamayı amaçlamaktadır. Bu tarihsel döküm içinde, ayrıca, kadınların cadılıkla suçlanmasının altında yatan ekonomik, ideolojik, dinsel ve ataerkil gerçek nedenler ve kadınların da bu korkutucu/ tehdit edici sistemle başa çıkabilmek için, cadılığı bir karşı-korkutma/savunma mekanizması gibi kullandıkları tezi vurgulanmak istenmektedir.

Fear in women: Witches and witch assertion

Witchcraft and witch-hunting cases are a special and interesting dimension of studies about woman matters. In addition to being a historical, anthropological and sociological phenomenon, this legend, as well as being a historical fact, is an item which has found place for itself in superstitious/wording systems of all cultures and has been reflected to their art as literature, painting and film story etc. This review aims to present a brief historical story of witch hunt incidents in which women have often been the accused part and the victims of witchery. Besides, in this historical sequence, it also aims to emphasize both the real economical, ideological, religious and patriarchal reasons lying under the charge of witchcraft and of women using witchery as a against-frightening and or defence mechanisms to be able to cope with that frightening and or threatening system.

PDF

___

AKIN, Haydar 2001 Ortaçağ Avrupasında Cadılar ve Cadı Avı, Ankara: Dost Kitabevi.

AKIN, Haydar 2010 Çocuk Cadılar ve Çocuk Cadı Avı, İstanbul: Phoenix Yayınevi.

BAUM, L. Frank 2008 Oz Büyücüsü (Çev. V. Yalçıntoklu), İstanbul: İş Bankası Yayınları.

BERKTAY, Fatmagül 1995 Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın: Hıristiyanlık ve İslamiyette Kadının Statüsüne Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım, İstanbul: Metis Yayınları.

BERKTAY, Fatmagül 2002 Tarihin Cinsiyeti, İstanbul: Metis Yayınları.

BORATAV, P. Naili 1984 100 Soruda Türk Folkloru. İstanbul: Gerçek Yayınevi.

COELHO, Paulo 2006 Portobello Cadısı, İstanbul: Can Yayınları.

CÖMERT, Bedrettin 2008 Mitoloji ve İkonografi, Ankara: De Ki Basım Yayım.

CROW, William Bernard 2002 Büyücülüğün, Cadılığın ve Ökültizmin Tarihi, (Çev.:Fulya Yavuz) İstanbul: Dharma Yayınları.

DUVARCI, Ayşe 2005 Türklerde Tabiatüstü Varlıklar ve Bunlarla İlgili Kabuller, İnanmalar, Uygulamalar Bilig, Kış/2005, sayı 32- sayfa 130.

EMİROĞLU, Kudret ve Suavi AYDIN 2009 Antropoloji Sözlüğü, Ankara:Bilim ve Sanat Yayınları.

ERHAT, Azra 1997 Mitoloji Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.

GİNZBURG, Carlo 2007 Efsaneler, Amblemler, İzler; Morfoloji ve Tarih, İstanbul: Kırmızı Yayınları.

GÖÇERİ, Nebahat 2010 Kadın Hareketi Tarihi, Ankara: Bizim Büro Basımevi.

GÜNGÖREN, Ahmet 1988 Cadıların Günbatımı, İstanbul: Yol Yayınları.

HARRİS, Marvin 1995 İnekler, Domuzlar, Savaşlar ve Cadılar (Kültür Bilmeceleri), Ankara: İmge Kitabevi.

İNAN, Abdülkadir 1986 Tarihte ve Bugün Şamanizm, Ankara: TTK Yayınları.

KORKMAZ, Esat 2006 Şeytan Tasarımı Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Anahtar Kitaplar.

PAZARTESİ DERGİSİ 1997 Cadılar, Sayı 22, s. 3-5.

MARCOS, Sylvia 2006 Bedenler, Dinler ve Toplumsal Cinsiyet, Ankara: Ütopya Yayınevi.

WALTER, Benjamin 2001 Çocuklar, Gençlik ve Eğitim Üzerine (Çev.: Mustafa Tüzel), Ankara: Dost Kitabevi.

METİS AJANDA 2007 Cadılar (Haz. Emine Bora, Müge G. Sökmen). İstanbul: Metis Yayınları.

ZİNGSEM, Vera 2006 Lilith (Çev: D.Doğan Yüzer), İzmir: İlya Yayıncılık.