ÇOK-İŞLEVLİ YAPI KOMPLEKSLERİNDE YAŞAYAN ÜST-ORTA SINIFLARIN TÜKETİM ÖRÜNTÜLERİ

Kent mekânında yaşama, çalışma ve tüketim gibi temel gereksinimlere bağlı işlevsel kümelenmenin yanı sıra, farklı işlevlere yönelik inşa edilen mekânlar, sınıfsal etkilere bağlı olarak da ayrışmaktadır. Özellikle 2000’ler itibariyle yaygınlaşan, konut ve ofislerin alışveriş merkezi etrafında örgütlendiği ve birden fazla işlevin fiziksel açıdan bir araya geldiği yerleşim alanları, mekânsal pratikler ekseninde yeni yaşam biçimleri üretmekte; gündelik hayat ile kent kültürüne ilişkin çalışmalara olanak tanımaktadır. Toplumsal tabakalaşma ve sınıfsal ayrımın kent mekânı odağında irdelendiği çalışmada, üst ve üst-orta tabakalara mensup insanlarla yapılan mülakatlar çerçevesinde, üst sınıfların mekân ve tüketim mekânı tercihleri, kültürel tüketim aktiviteleri, kenti sosyal açıdan nasıl deneyimledikleri analiz edilmeye çalışılmıştır. Birden fazla işlevin iç içe geçtiği AVM-ofis-rezidans komplekslerinin, handiyse gelenekselleşmiş klasik anlamdaki güvenlikli sitelerden ayrışıp ayrışmadıklarının sorgulandığı çalışmada, güvenlikli sitelerde ve yeni nesil ‘içe-kapanık yaşam komplekslerinde’ (enklav) ikamet eden insanlarla derinlemesine mülakat tekniğiyle görüşülmüştür. Bu yazıda, çok-işlevli komplekslerde yaşayan üst-orta sınıfların tüketim alışkanlıkları ve hayat tarzlarındaki belirgin özelliklere değinilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Enklav, çok-işlevli yapılar, güvenlikli siteler, mekânsal ayrışma, üst-orta sınıflar

___

Akarçay, E. (2016). Beslencenin Sosyolojisi: Orta Sınıf(lar)ın Yeme İçme ve Eğlence Örüntüleri. Ankara: Phoenix. Bali, R. N. (2000). Burası New York, karşısı Üsküdar. Birikim, 131, 72-90. Bali, R. N. (2004). Tarz-ı Hayat’tan Life Style’a: Yeni Seçkinler, Yeni Mekânlar, Yeni Yaşamlar, (6. Bs.). İletişim: İstanbul. Beauregard, R. A. (2015). Mutenalaştırmanın Yarattığı Kaos ve Karmaşa. N. Smith ve P. Williams, (Ed.). Kentin Mutenalaştırılması içinde, (s. 56-82). M. Uzun, (Çev.). Yordam: İstanbul. Bocock, R. (1993). Consumption. Routledge: New York & London. Bourdieu, P. (1996). Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste (5. Ed.). R. Nice (Tr.). Routledge: London. Danış, D. (2001). İstanbul’da Uydu Yerleşmelerin Yaygınlaşması: Bahçeşehir Örneği. F. Gümüşoğlu (Der.), 21. Yy. Karşısında Kent ve İnsan içinde (s. 151-160). Bağlam: İstanbul. Ercan, F. ve D. Gültekin-Karakaş (2014). Küresel ve Yerel Dinamikler Üzerinden Türkiye Inşaat Sektörü. Quo Vadis: Sosyal Bilimler – Artvin Çoruh Üniversitesi Hopa Uluslararası Sosyal Bilimler Konferansı, İktisat, Siyaset ve Toplum Üçgeninde Küreselleşmenin Yerel Dinamikleri, 15-17 Ekim 2014. Erder, S. (2006). Refah Toplumunda Getto. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. Ergur, A. (2008). Sanayi ve Sanayi Sonrası Sektör Çalışanlarında Kimlik Stratejisi Olarak Tüketimin Sınıf Ölçütlerini Görünmezleştirici Etkisi. Toplum ve Bilim, 112, 7-30. Florida, R. (2012). The Rise of Creative Class, Revisited. New York: Basic Books. Gotham, K. F. (2005). Tourism Gentrification: The Case of New Orleans’ Vieux Carre (French Quarter). Urban Studies, 42 (7), 1099–1121. İslam, T. (2003). Galata’da Soylulaştırma: Soylulaştırıcıların Demografik ve Kültürel Özellikleri Üzerine Bir Çalışma, TMMOB Şehir Plancıları Odası Kentsel Dönüşüm Sempozyumu, 11-13 Haziran 2003, YTÜ Basım-Yayın Merkezi, İstanbul, 159-172. Kalaycıoğlu, S., Çelik, K.,vd. (2010). Temsili Bir Örneklemde Sosyo-Ekonomik Statü (SES) Ölçüm Aracı Geliştirilmesi: Ankara Kent Merkezi Örneği. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 13 (1), 183-220. Keyder, Ç. (2011). Yirmi Birinci Yüzyıla Girerken İstanbul. Deniz Göktürk, Levent Soysal ve İpek Türeli (Haz.), İstanbul Nereye? Küresel Kent, Kültür, Avrupa içinde (s. 49-61), İstanbul: Metis Yayınları. Kurtuluş, H. (2011). Gated Communities as a Representation of New Upper and Middle Classes in İstanbul. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 44, 49-65. Lee, M. J. (1993). Consumer Culture Reborn. New York & London: Routledge. Ley, D. (1994). Gentrification and The Politics of The New Middle Class. Environment and Planning, 12 (January 1993), 53–74. Pearson. MacCannell, D. (1999). The Tourist: A New Theory of the Leisure Class. University of California: Los Angeles. Marcuse, P. (2005). Enclaves Yes, Ghettos No: Segregation and The State. D. P. Varady, (Ed.). Desegregating the City: Ghettos, Enclaves, and Inequality içinde (s. 15-30). New York: State University of New York. Miles, S. (2010). Spaces for Consumption: Pleasure and Placelessness in the Post-industrial City. London: Sage. Muğan Akıncı, G. (2013). Youth and Shopping Malls: A Case Study about Youth Preference in Mall Use. MEGARON / Yıldız Technical University, Faculty of Architecture E-Journal, 8 (2), 87–96. Paterson, M. (2006). Consumption and Everyday Life. London and New York: Routledge. Sassen, S. (1991). The Global City: New York. London, Tokyo. Oxford: Princeton University. Sassen, S. (2000). Cities in a World Economy. (2. Ed.). California: Sage. Sassen, S. (2002). Global Networks, Linked Cities. (Ed.). New York: Routledge. Smith, N. (1997). The New Urban Frontier. Gentrification and the Revanchist City. New York & London: Routledge. Sunar, L., Kaya, Y., ve Otrar, M. (2015). Türkiye Sosyoekonomik Statü Endeksi (Araştırma Raporu No. 113K506). Ankara: TÜBİTAK. Wynne, D. (1998). Leisure, Lifestyle and the New Middle Class. London and New York: Routledge. Zukin, S. (1982). Loft Living: Culture and Capital in Urban Change. Baltimore and London: The Johns Hopkins University.