Son zamanlarda dünyada yaşanan finansal krizler, işletmelerin planlama ve denetim unsurlarına daha fazla önem vermesi gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. İşletmelerin planlama ve denetim işlevlerinin yerine getirilmesi ve sağlıklı yönetimsel kararlar alabilmesi açısından finansal analiz büyük öneme sahiptir. Türkiye gibi gelişmekte olan ülke ekonomilerinde turizm sektörünün gelir yaratmak konusunda gayri safi milli hasıla içerisinde önemli bir payı olduğu bilinmektedir. Turizm işletmeleri, talebin sürekli değiştiği buna karşın sabit sermaye yatırımlarının genel olarak yüksek gerçekleştiği, risk ve belirsizliğin her zaman mevcut olduğu, operasyonel maliyetlerin kontrolünün her geçen gün zorlaştığı, kâr marjlarının düşük olduğu ve döviz kuru riskinin yüksek olduğu bir sektörde faaliyet göstermektedirler. Turizm işletmelerinin sabit sermaye yatırımlarının yüksek olması, devlet teşviklerinin son yıllarda azalması, uzun dönemli fon bulma konusundaki sorunlarla birlikte son yıllarda yaşanan finansal krizler ve 2016 yılında Rusya ile yaşanan siyasi kriz turizm işletmelerinin finansal yapılarına daha fazla önem vermelerini gerekli hale getirmiştir. Tüm bunlar göz önüne alındığında turizm işletmelerinin finansal analiz tekniklerinden faydalanarak mevcut durumlarını kontrol altında tutmaları ve sektördeki diğer işletmeler ile finansal tablolarını karşılaştırarak durum tespiti yapmaları için finansal analizlerden faydalanmaları kaçınılmaz olmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı hisseleri Borsa İstanbul’da işlem gören turizm şirketlerinin dikey analiz yöntemi ile finansal durumlarının ortaya konması ve turizm sektörü ile karşılaştırılmasıdır. Çalışmanın alt amaçları, Borsa İstanbul turizm şirketlerinin 2014 yılına ait finansal durum tabloları ve kâr/zarar tablolarının dikey analizi yapılarak, söz konusu şirketlerin varlık, kaynak, gelir yaratma, maliyet ve gider politikalarının ortaya konması olarak belirlenmiştir. Aynı zamanda bu şirketler ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) sektör bilançolarında yer alan Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri Alt Sektörü’nün 2014 yılına ait finansal tabloları kıyaslanarak sorunlarının saptanması, şirketlere ve sektöre yönelik öneriler geliştirilmesi ve alan yazına katkı yapılması düşünülmektedir. Bu bağlamda çalışma beş bölümden oluşmaktadır. İkinci bölümde konuyla ilgili daha önce yapılmış çalışmaların yer aldığı literatür taraması yer almaktadır. Çalışmanın üçüncü bölümünde yöntem, dördüncü bölümde ise analiz ve bulgulara yer verilmektedir. Son olarak sonuç bölümünde genel bir değerlendirme yapılarak öneriler sunulmaya çalışılmıştır.

The main purpose of this study is to analyze and exhibit the financial performance of tourism companies which  publicly traded in Borsa İstanbul (BIST) and to make comparison with tourism company accounts by using vertical analysis method. In this study, it is examined that the financial statements of publicly traded tourism companies in Borsa İstanbul and Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) Accommodation and Food Service Subsector company accounts for 2014 by using vertical analysis method. As a result of analysis, it is determined that BIST tourism companies have more property, plant and equipment than accommodation and food service subsector. In addition, it is determined that tourism companies use mainly equity by financing their property plant and equipment. In the context of income statement, it is specified that tourism companies and subsector have almost same percentage of cost of sales and administrative expenses. Except that, while period profit of subsector %5, three of BIST tourism companies make loss. Besides that other seven tourism company have highly profit margin than accommodation and food service subsector. In this context, it is found that non-operating income or loses have more portion than sales in publicly traded tourism companies by generate profit or loses.