Ticari Dışa Açıklık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Analizi: Türkiye Örneği

Bu çalışmanın amacı, ticari dışa açıklık ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi, Türkiye ekonomisi için 1960-2016 yıllarına ait yıllık verilerle ekonometrik açıdan incelemektir. Bu amaçla, analizde ihracat ile ithalatın toplamının milli gelire oranı ve reel kişi başına düşen gelir değişkenleri kullanılmıştır. Ticari dışa açıklık ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkilerin analizi için Engle-Granger ve Gregory-Hansen eşbütünleşme testleri ve nedensellik ilişkisini belirlemek için Granger nedensellik testi yapılmıştır. Yapılan test sonuçlarında, değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki tespit edilememiş, çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur.

Analysis of the Relationship between Trade Openness and Economic Growth: The Case of Turkey

The aim of this study, the relationship between trade openness and economic growth, is to analyze in terms of econometric by utilizing the annual data of the years 1960-2016 for the Turkish economy. For this purpose, the national income ratio of the sum of exports and imports and the real per capita income variables are used in the analysis. Engle-Granger and Gregory-Hansen cointegration tests and the Toda-Yamamoto Granger causality test were used to analyze the relationship between trade openness and economic growth. The results show that a long-run relationship was not found between the variables, and a unidirectional causality relationship was found from economic growth to trade openness.

___

  • Bahmani, M. O. & Niroomand, F. (1999). Openness and Economic Growth: An Empirical Investigation. Applied Economics Letters, 6(9), 557-561. Çelebi, I. (1991). Dışa Açık Büyüme ve Türkiye. İstanbul: Nadir Yayınları.
  • Dickey, D. A. & Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio statistics For Autoregressive Time Series with A Unit Root. Econometrica, 49(4), 1057-1072.
  • Dollar, D. (1992). Outward-Oriented Developing Economies Really Do Grow More Rapidly: Evidence From 95 LDCS, 1976–1985. Economic Development and Cultural Change, 40(3), 523–544.
  • Edwards, S. (1992). Trade orientation, distortions and growth in developing countries. Journal of Development Economics, 39, 31–57.
  • Edwards, S. (1997). Openness, Productivity and Growth: What Do We Really Know?. NBER Working Paper No. 5978, http://www.nber.org/papers/w5978, (11.01.2017).
  • Engle, R.F. & Granger, C.W.J. (1987). Cointegration and Error-Correction: Representation, Estimation and Testing. Econometrica, 55(2), 251-276.
  • Granger, C. W. J. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods. Econometrica, 37(3), 424-438.
  • Gregory, A. W. & Hansen, B. E. (1996). Residual-Based Tests for Cointegration in Models With Regime Shifts. Journal of Econometrics, 70(1), 99-126.
  • Güngör, B. & Kurt, S. (2007). Dışa Açıklık ve Kalkınma İlişkisi (1968-2003): Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 197-210.
  • Harrison, A. (1996). Openness And Growth: A Time Series, Cross-Country Analysis For Developing Countries. Journal of Development Economics, 48, 419–447.
  • Mankiw, G. N., Romer, D. & Weil, D. N. (1992). A Contribution To The Empirics Of Economic Growth. Quarterly Journal of Economics, 107(2), 407-437.
  • Mercan, M. & Göçer, İ. (2014). Ticari Dışa Açıklığın Ekonomik Etkileri: Orta Asya Ülkeleri İçin Ampirik Bir Analiz. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(22), 27-44.
  • Phillips, P. C.B. & Perron, P. (1988). Testing for A Unit Root in time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
  • Prebisch, R. (1950). The economic development of Latin American and its principal problems. (Lake Success, NY: United Nations, Department of Economic Affairs), Reprinted in Economic Bulletin for Latin America, 1-59.
  • Rodriguez, F. & Rodrik, D. (2001). Trade Policy and Economic Growth: A Skeptic’s Guide to the Cross-National Evidence. In NBER (ed.), NBER Macroeconomics Annual 2000, NBER Chapters, (Cambridge: National Bureau of Economic Research), 261-338, http://www.nber.org/chapters/c11058.pdf (15.01.2017)
  • Rose, A. K. (2002). Do WTO Members Have A More Liberal Trade Policy?. NBER Working Papers, No:9347, http://faculty.haas.berkeley.edu/arose/WTO.pdf (11.01.2017)
  • Saçık, Y. S. (2007). Büyümenin Bir Kaynağı Olarak Ticari Dışa Açıklık. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(1), 525-548.
  • Sandalcılar, A.R. & Yalman, İ. N. (2012). Türkiye’de Dış Ticaretteki Serbestleşmenin İşgücü Piyasaları Üzerindeki Etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2), 49-65.
  • Singer, H. W. (1950). American Economic Association The Distribution Of Gains Between İnvesting And Borrowing Countries. The American Economic Review, 40(2), 473-485.
  • Şahbaz, A., Buluş, A. & Kaleci, F. (2016). The Relationship between Openness, Foreign Direct Investment, and Poverty: The Case of Turkey. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(4), 1106-1117.
  • Şahin, Y. B. (2015). Dışa Açıklığın Ölçüm Yöntemleri. The Journal Of Academic Social Science Studies, 33, 455-463.
  • Topallı, N.(2016). Doğrudan Sermaye Yatırımları, Ticari Dışa Açıklık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye ve BRICS Ülkeleri Örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 17(1), 83-95.
  • Türedi, S. & Berber, M. (2010). Finansal Kalkınma, Ticari Açıklık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (35), 301-316.
  • Utkulu, U. & Kahyaoğlu, H. (2005). Ticari ve Finansal Açıklık Türkiye’ de Büyümeyi Ne Yönde Etkiledi?. Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni 2005/13.
  • Ümit, A. Ö. (2016a). Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkiler: Çoklu Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Fakültesi Dergisi, 6(1), 471-499.
  • Ümit, A. Ö. (2016b). Türkiye’de Ticari Açıklık, Finansal Açıklık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkiler: Sınır Testi Yaklaşımı. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 255-272.
  • Yapraklı, S. (2007). Ticari ve Finansal Dışa Açıklık ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Ekonometri ve İstatistik Dergisi, (5), 67-89.
  • Yücel, F. (2009). Causal Relationships between Financial Development, Trade Openness and Economic Growth: The Case of Turkey. Journal of Social Sciences, 5(1), 33-42.
  • Zivot, A. & Andrews, W. K. (1992). Further Evidence on the Great Crash, the Oil-Price Shock, and the Unit-Root Hypothesis. Journal of Business & Economic Statistics, 10(3), 251-270.