YETİŞTİRME YURDUNDAKİ ERGENLERİN SOSYAL VE PSİKOLOJİK SORUNLARININ İNCELENMESİ

Bu araştırma, yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin sosyal ve psikolojik sorunlarının neler olduğunu tespit etmek ve sorunlarıyla başetme yöntemlerini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 2016 yılında İstanbul ili Küçükçekmece ilçesinden küme örneklem yöntemi ile seçilen bir erkek yetiştirme yurdunda bakım verilen 13-20 yaşları arasındaki 41 ergen oluşturmuştur. Araştırmanın verileri “Ergen Problem Tarama Listesi” ve “Ergenlerde Sorunlarla Başa Çıkma Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre örneklem grubunun en fazla sorun yaşadığı alanın “gelecekle ilgili düşünce ve istekler” alt boyutunda olduğu tespit edilmiştir. Ergenlerin sorunlarıyla başa çıkma yöntemleri arasında en çok başvurulan yöntemin “kendini geliştirme”, en az başvurulan yöntemin ise (doğal olarak) “sorunları aile ile çözme” olduğu görülmüştür. Ayrıca ergenlerin kuruma gelme yaşlarına, anne ve babalarının ziyaret etme durumuna ve dertleşecek kişinin varlığına bağlı olarak sorunlarıyla başa çıkma yöntemlerinin değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda kurum çalışanlarına ve devlet okullarındaki öğretmenlere sosyal hizmet odaklı öneriler sunulmuştur.

THE SOCIAL AND PSYCHOLOGICAL PROBLEMS OF ADOLESCENTS IN THE ORPHANAGE (EXAMPLE OF ISTANBUL REGION)

This research was carried out to determine the social and psychological problems of adolescents who living in the orphanages and to examine the methods of coping with their problems. The sample of the study consisted of 41 adolescents between the ages of 13 and 20 who were given care in a male orphanage in 2016, which was selected by the cluster sampling method from Küçükçekmece district of İstanbul province. The data of the study were obtained by using “Adolescent Problem Screening List” and “Coping with Problems in Adolescents Scale”. According to the results of the research, it was determined that the area where the sample group had the most problems was in the sub-dimension of “the thoughts and desires about the future”. Among the methods of coping with the problems of adolescents, it is seen that the most commonly used method is “self-development” and the least applied method (naturally) is “solving problems with the family”. In addition, it was determined that the methods of coping with the depending on the age at which the adolescents settled, their parents' visiting status and the presence of the person who will explain the sorrow. In line with the data obtained, social service-oriented suggestions were presented to the employees of the institution and teachers in the public schools.

___

  • Aşık, Elif. “Yetiştirme Yurdunda Kalan Gençlerin Ergenlik Sorunları ve Başetmeleri.” Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Bolu, 2006.
  • Aşık, Elif. & Fatma Eker. “Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Sorunları ve Başetmeleri.” Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 16:1, 2014, 20-31.
  • Barut, Y. “Parçalanmış ailelerden gelen 15-18 yaş gubu yetiştirme yurdu çocuklarıyla normal aile çocuklarında görülen anksiyete ve depresyon sıklığının incelenmesi.” Hacettepe Üniversitesi Doktora Tezi, Ankara, 1992.
  • Baş, Mesut. “Yetiştirme Yurdunda ve Anne-Baba Yanında Kalan Öğrencilerin Kaygı Düzeyleri.” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5:5, 1990, 281-288.
  • Bedel, Ahmet & Ramazan Arı.“Kişiler Arası Sorun Çözme Beceri Eğitiminin Yetiştirme Yurdunda Yaşayan Ergenlerin Yapıcı Problem Çözme ve Sürekli Öfke Düzeylerine Etkisi.” Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1:4, 2011, 1-10.
  • Çakır, Yelda & Refia Palabıyıkoğlu. “Gençlerde Sosyal Destek- Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması.” Kriz Dergisi, 5:1, 1997, 15-24.
  • Demirbilek, Sevda. “Korunmaya Muhtaç Gençlerin Topluma Kazandırılmasında Yetiştirme Yurtları.” D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 15:2, 2000, 137-152.
  • Erim, Banu. “Yetiştirme Yurtlarında ve Aileleri Yanında Yaşayan Ergenlerin, Benlik Saygısı, Depresyon ve Yalnızlık Düzeyleri ile Sosyal Destek Sistemleri Açısından Karşılaştırılması.”Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2001.
  • Eser, Erhan, Hasan Yüksel, Hakan Baydur, Michael Erhart, Gül Saatli, Beyhan Cengiz Özyurt, Cemil Özcan & Ulrike R. Sieberer. “Çocuklar İçin Genel Amaçlı
  • Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesi Ölçeği (Kid-KINDL) Türkçe Sürümünün Psikometrik Özellikleri.” Türk Psikiyatri Dergisi, 19:4, 2008, 409-417.
  • Fargon, James W. & Mary A. Richey, Raising Boys with ADHD (Secrets for Parenting Healthy, Happy Sons). Waco, Texas: Prufrock Press Inc., 2012.
  • Gökçearslan Çifci, Elif. “Bebeklik ve Çocukluk Döneminde Kimi Sorunlar ve Sosyal Hizmet Uygulamaları.” İnsan Davranışları ve Sosyal Çevre I, Ünite 11, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını. Erzurum, 2016, ss.1-29. (Erişim Tarihi: 28.10.2016).
  • Gürvardar, Deniz. “Yetiştirme Yurdunda Yetişen Çocuklar ile Ana-Baba Yanında Yetişen Çocukların Umutsuzluk Düzeyinin Karşılaştırılması.” Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2001.
  • İnanç Yazgan, Banu, Mehmet Bilgin, & Meral Kılıç Atıcı, Gelişim Psikolojisi: Çocuk ve Ergen Gelişimi. 7. Baskı, Ankara, PEGEM Akademi, 2011.
  • Kürtüncü, Meltem, Müge Uzun, & Ferruh Niyazi Ayoğlu. “Ergen Eğitim Programlarının Riskli Sağlık Davranışları ve Sağlık Algısına Etkisi.” Yüksek Öğretim ve Bilim Dergisi, 5:2, Ağustos, 2015, 187-195.
  • Öngen, Demet. “Ergenlerde Sorunlarla Başa Çıkma Davranışları.” Eğitim ve Bilim, 27:125, 2002, 54-61.
  • Patterson, Johan M. & Hamilton I. Mc. Cubbin. “Adolescent coping style and behaviors: Conceptualization and measurement.” Journal of Adolescence, 10:2, 1987, 163-186.
  • Santrock, John W. Yaşam Boyu Gelişim. (Çeviri Editörü Galip Yüksel) On Üçüncü Baskı, İstanbul, Nobel Yayınları, 2016.
  • Sinha, Jill W., Ram A. Cnaan, & Richard J. Gelles. “Adolescent risk behaviors and religion: Findings from a national study.” Journal of Adolescence, 30:2, April, 2006, 231-249.
  • Tuzcuoğlu, A. Semia. “Korunmaya Muhtaç Çocukların Ergenlik Problemleri.” Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1998.
  • Tümkaya, Songül. (2005). “Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması.” Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3:4, 2005, 314-330.
  • Uras, B. “Kurum Bakımında Olan ve Ailesi Yanında Kalan Çocuklarda Öğrenilmiş Çaresizlik ile Depresyon Puanları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Ege Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2001.
  • WHO (1993). The health of young people: A challenge and a promise, Geneva. http://apps.who.int/iris/handle/10665/37353. (Erişim Tarihi: 15.09.2018).
  • Yılgör Tekelioğlu, F. “Yetiştirme Yurdunda Yasayan 13-17 Yas Grubu Okuyan Gençler ile Aileleri Yanında Yasayan ve Okuyan Aynı Yaş Grubu Gençlerin Ergenlik Problemlerinin Karşılaştırılması.” Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1993.
  • Zastrow, Charles & Karen K. Krist-Ashman, İnsan Davranışı ve Sosyal Çevre I. 1. Baskı, (Çev. Abdurrahman Aydın, Çağlar Karaca, Funda Çoban, Mehmet Atakan Foça ve S. Erdem Türközü), Ankara, Nika Yayınevi, 2014.