ÇOCUKLARDA SOSYAL ÖĞRENME SÜRECİNİN SOSYAL HİZMET PERSPEKTİFİNDEN İNCELENMESİ

İnsanların bilgi edinme ve öğrenme süreçlerinin nasıl oluştuğuna ilişkin araştırmalar oldukça eski tarihlere dayanmaktadır. Davranışçı kuramlar temeline dayanan, fakat davranışçı kuramların insanları mekanik bir varlık gibi ele almasını eleştirerek geliştirilen sosyal öğrenme kuramı, günümüz dünyasında geniş kitlelerce kabul gören, eğitim ve psikoloji alanında sıkça başvurulan bir kuramdır. Sosyal öğrenme kuramı, insanların öğrenme etkinliğinin karşılıklı etkileşime dayandığına ilişkin sistemli bir açıklamayı içerir. Sosyal öğrenme kuramı öğrenme süreçlerinin açıklanabilmesi için bireyin, çevrenin ve davranışların bir arada ele alınması gerektiğini vurgular ve bu yönüyle sosyal hizmetin çevresi içerisinde birey yaklaşımına oldukça benzemektedir. Kuramın birey-çevre etkileşiminin bireyler üzerindeki etkilerine ilişkin sağladığı detaylı açıklamalar çevresi içinde birey yaklaşımına yeni bir boyut kazandırmaktadır. Aynı zamanda bireylerin rol model alarak ve gözlem yaparak öğrenebildiğini öne süren sosyal öğrenme kuramı, çocuklara yönelik sosyal hizmet uygulamaları için oldukça işlevseldir. Bu çalışmada öncelikle sosyal öğrenme kuramı hakkında genel bilgilere yer verilmiş, ardından sosyal öğrenme kuramının çocukların öğrenme süreçlerine nasıl yansıdığı sosyal hizmet perspektifi ile açıklanmaya çalışılmıştır.

INVESTIGATION OF THE SOCIAL LEARNING PROCESS IN CHILDREN FROM A SOCIAL WORK PERSPECTIVE

The researches on how people acquire and learn knowledge are based on very old times. Social learning theory, which is based on behavioral theories, but developed by criticizing the behavioral theories which treat people as a mechanical entity, is a theory that is widely accepted in today's world and frequently used in the field of education and psychology. Social learning theory includes a systematic explanation that people's learning activity is based on mutual interaction. Social learning theory emphasizes that the individual, the environment, and behaviors must be handled together in order to explain the learning processes, and in this respect, it is very similar to the individual approach in the environment of social work. The detailed explanations provided by the theory regarding the effects of the individual-environment interaction on individuals add a new dimension to the individual approach in its environment. At the same time, social learning theory, which suggests that individuals can learn by role modeling and observation, is highly functional for social work applications for children. In this study, first of all, general information about social learning theory is included, and then it is tried to explain how social learning theory is reflected in children's learning processes from a social work perspective.

___

  • Aral, N., Doğan Keskin, A. (2016) “Sosyal Öğrenme Kuramı”, Çocuk Gelişimi kitabı içinde, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
  • Bahn, D. (2001). Social Learning Theory: Its Application In The Context of Nurse Education. Nurse Education Today, 21(2), 110-117.
  • Bandura, A. (1969). Social-Learning Theory of Identificatory Processes. Handbook of Socialization Theory and Research, 213- 262.
  • Bandura, A. (1971). “Social-Learning Theory”. Manufactured in the United States of America.
  • Bandura, A. (1978). Social Learning Theory of Aggression. Journal of Communication, 28(3), 12–29. doi:10.1111/j.1460-2466.1978.tb01621.x
  • Bayrakçı, M. (2007). “Sosyal Öğrenme Kuramı ve Eğitimde Uygulanması”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:0, Sayı: 14, ss.198-210.
  • Burton, D. L., & Meezan, W. (2004). Revisiting Recent Research on Social Learning Theory as an Etiological Proposition for Sexually Abusive Male Adolescents. Journal of Evidence-Based Social Work, 1(1), 41-80.
  • Coşkun Özüaydın, B. (2017). “John Dewey ve Paideia Perennis”, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1. ss.30-40.
  • Çocuk Hakları Sözleşmesi, 20 Kasım 1989 tarih ve 44/25 sayılı karar
  • Demirbaş, M. (2005). Fen Bilgisi Öğretiminde Sosyal Öğrenme Teorisinin Öğrenme Ürünlerine Etkisini İnceleme, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Doğrucan A., Yıldırım Z. (2020). “Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Üzerine Bir İnceleme”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2. ss.122-138
  • Ergün M., Özsüer, S. (2006). “Vygotsky’nin Yeniden Değerlendirilmesi”, Afyon Karahisar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:8, Sayı:2, ss.269-292.
  • Gutek, G. L. (2006). Eğitime Felsefi ve İdeolojik Yaklaşımlar (çev. Nesrin Kale), Ütopya Yayınları, Ankara.
  • Gündüz, M. (2019). “Öğrenme Kuramları”, Öğrenme ve Öğretme Teknikleri içinde, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
  • Gürel, R. (2014). “Sosyal Pekiştireçlerin ve Model Davranışlarının, Çocukların Ahlaki Yargılarının Şekillenmesindeki Etkisi (Bandura Örneği)”, Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt: 12, No: 28, ss.101-119.
  • Horsburgh, J., & Ippolito, K. (2018). A Skill To Be Worked At: Using Social Learning Theory to Explore The Process of Learning From Role Models in Clinical Settings. BMC Medical Education, 18(1), 1-8.
  • Karataş, K., Erükçü Akbaş, G., Gülhan Orhan, M.(2020). “Ankara’da Çocuk Suçluluğu: Emniyet Çocuk Şubeye Gelen Olgular Üzerinden Bir Değerlendirme”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 24, Sayı: 1, ss. 137-156.
  • Miller, P.H., (2008) Gelişim Psikolojisi Kuramları (çev. Zeynep Gültekin), İmge Kitabevi, Ankara.
  • Roberts, D. (2010). Vicarious Learning: A Review of the Literature. Nurse Education in Practice, 10(1), 13-16.
  • Selcik, O., & Güzel, B. (2016). Sosyal Hizmet Mesleğinin Çalışma Alanı ve Sosyal Hizmet Uygulamasının Türkiye Ölçeğinde Değerlendirilmesi, Journal of International Social Research, 9(46), 461-469
  • Sinoğlu Günden,T., Erdoğan, S. (2017), “Çocuk Gelişimi Kuramları Albert Bandura”, Çocuk Gelişiminde Alan Çalışmaları kitabı içinde, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
  • Smith, M. A. (2020). Social Learning and Addiction. Behavioural Brain Research. doi:10.1016/j.bbr.2020.112954
  • Vasi, D. (2019), Aile İçi Şiddetin Sosyal Öğrenme Kuramı Perspektifinden Değerlendirilmesi: Kahramanmaraş Kadın Konukevi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Yıldırım Aykurt, A. Y. (2020). 21. Yüzyıl’da Sosyal Sorunlar ve Dezavantajlı Gruplar. Journal of Awareness, 5(3), 427-448.
  • Yıldırım, Y. (2016), “Eğitim Sosyolojisi Perspektifi ile Piaget ve Vygotsky’nin Bilişsel Gelişim Kuramları Üzerine Sosyolojik Bir Analiz Denemesi”, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:5, Sayı:2, ss. 617-628.