Türk Sosyal Güvenlik Reformu ve Sosyal Adalet

Sosyal adalet, başta refah, gelir ve sosyal statü gibi maddi veya sosyal ödüllerin ahlâken haklılaştırılabilir bir dağıtımına işaret eder. Bir sosyal politika aracı olarak sosyal güvenlik ise; sosyal politikanın sosyal adaleti gerçekleştirme idealine hizmet ettiği ölçüde başarılıdır ve etkindir. ILO'ya göre küreselleşmenin insanîleşmesi kadar meydana getirdiği ekonomik ve sosyal krizlerin aşılması da sosyal adaletle gerçekleşecektir. Bu sebeple ILO yeni sosyal güvenlik anlayışının ve sosyal güvenlik politikalarının merkezine sosyal adaletin gerçekleştirilmesi amacını koymuştur. Bu çalışma, Türkiye'de 2008 yılında gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformunun sosyal güvenliğin sosyal adaleti gerçekleştirme idealine ne ölçüde hizmet ettiğinin belirlenmesine yöneliktir. Bu değerlendirme, reformun merkezinde bulunan genel sağlık sigortası ve yaşlılık sigortası ile ilgili olarak yapılacaktır. Türk sosyal güvenlik sistemindeki reformun genel sağlık sigortası ayağı; koruma kapsamına alınan kişiler, devletin finansmana katılması, sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması gibi değişiklikler sosyal adalet ilkesini güçlendirmiştir. Ancak hizmet farkı ödemeleri gibi sosyal adalet ilkesini zedeleyecek uygulamalar da vardır. Yaşlılık sigortası ayağında ise; sosyal güvenliğin sosyal adalet ilkesinden uzaklaşılan yenilikler söz konusu olmuştur.

Turkish Social Security Reform and Social Justice

Social justice refers to morally defensible distribution of benefits/rewards in society, evaluated in terms wages/housing/medical care/welfare benefits and so on. Social security as a social policy instrument will also be effective/succeed when its aforementioned aim is achieved. According to the ILO, humanizing globalization can be achieved by social justice. Therefore the ILO has placed to realize social justice into the new social security approach/policies. The purpose of this study is to evaluate to what extent is closer to the social justice ideal of the social security reform in Turkey (2008). It focuses on universal health and old-age insurances branches expressed as the main axis of reform. Universal health insurance reform empowers social justice: to scope of protection the people; to participate the state to funding; to facilitate access to health services etc. Nevertheless difference in service payments are some praxes which shatter social justice. Old-age insurance also blows the cobwebs away which get away from social justice.

PDF

___

Aktaş, S. (2001), Hayek'in Hukuk ve Adalet Teorisi [Hayek's Law and Justice Theory], (Ankara: Liberte Yayınları).
Alper, Y. (2016), Sosyal Güvenlik [Social Security], İstanbul Üniversitesi, Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, İstanbul.
Alper, Y. (2015), Sosyal Sigortalar Hukuku [Social Insurance Law], (Bursa: Dora Yayınevi).
Alper, Y. (2010), "Genel Sağlık Sigortası ve Primsiz Ödemeler"[General Health Insurance and Premium Payments], 1. Sosyal Güvenlik Reformu Kongresi, Gazi Üniversitesi, 25 May, Ankara.
Arabacı, R. Y, Y. Alper (2010), "Sosyal Güvenlik Reformunun Yaşlılık Aylıklarına Etkisi: Yoksulluk Yaratan Bir Sosyal Güvenlik Sistemi" [The Impacts of Social Security Reform on Old Age Pensions: A System That Creates Poverty], TODAİE, Amme İdaresi Dergisi, Vol: 43, No: 2, June, pp. 101-117.
Başbakanlık (2005), Sosyal Güvenlik Reformu: Sorunlar ve Çözüm Önerileri [Social Security Reform: Problems and Proposed Solutions], Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma: 9. T.C. Başbakanlık, Ankara.
Çeçen, A. (1975), "Hukuk'ta Norm ve Adâlet [Norm and Justice in Law] Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Vol. 32, No. 1-4, pp. 71-115.
Güngör, E. (2000), Ahlâk Psikolojisi ve Sosyal Ahlâk [Moral Psychology and Social Morality], (İstanbul: Ötüken Neşriyat).
Heywood, A. (2012), Siyasetin Temel Kavramları [Key Concepts in Politics], (Ankara: Adres Yayınları).
ILO (2011a), Social Protection Floor for A Fair and Inclusive Globalisation (Edt. M. Bachelet), Geneva.
ILO (2011b), Social Security for Social Justice and Fair Globalisation, Report VI, ILO 100th Session, Geneva.
ILO (2012), Social Security for All: Building Social Protection Floors and Comprehensive Social Security Systems, Geneva.
ILO (2014), World Social Protection Report 2014/15: Building Economic Recovery, Inclusive Development and Social Justice, Geneva.
Kapar, R. (2015), "Uluslararası Çalışma Örgütünün Sosyal Koruma Tabanları Yaklaşımı" [Social Protection Floor Approach of the International Labour Organization], Karatahta: İş Yazıları Dergisi, (2).
Sandel, M. J. (2013), Adalet: Yapılması Gereken Doğru Şey Nedir? [Justice: What's the Right Thing to Do?], (Ankara: BingBang Yayınları).
Seyyar, A. (2005), Sosyal Güvenlik Terimleri: Ansiklopedik Sözlük [Social Security Terms: Encyclopedic Dictionary], (İstanbul: Papatya Yayıncılık).
Topakkaya, A. (2009), "Aristoteles'te Adâlet Kavramı" [Der Begriff der Gerechtigkeit bei Aristoteles], Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, V. 2/6, Winter, pp. 628-633.
Yazgan, T. (1992), İktisatçılar İçin Sosyal Güvenlik [Social Security for Economists], (İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı)
Zastrow, C. (2014), Sosyal Hizmete Giriş [Introduction to Social Work and Social Welfare], (Ankara: Nika Yayınevi).
http://www.investopedia.comterms/s/ social-justice.asp "Social Justice" (date of access 29.06.2016).
https://en.wikipedia.org/wiki/Social_ justice#Health_care "Social Justice" (date of access 29.06.2016).