Orta Doğu ve Kuzey Afrika Ülkelerinde Ekonomik Büyümenin ve Gelir Eşitsizliğinin Yoksulluğa Olan Etkisi

Günümüzde, yoksulluğun azaltılmasında, ekonomik büyümenin ve gelir eşitsizliğinin önemi herkesçe kabul edilmektedir. Bu çalışmada da Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkeleri için gelir eşitsizliği, ekonomik büyüme ve yoksulluk ilişkisi incelenmiştir. Tahmin edilen regresyon modellerinde bağımlı değişken, ülkelerdeki yoksulluk oranları (poverty index), açıklayıcı değişkenler ise gelir eşitsizliği için GINI katsayısı ve ekonomik büyüme oranıdır. Analizler, 1985-2015 dönemi MENA ülkeleri için gerçekleştirilmiştir. Analize dâhil edilen ülkeler; Cezayir, Bahreyn, Mısır, İran, Irak, İsrail, Ürdün, Kuveyt, Libya, Fas, Katar, Suudi Arabistan, Sudan, Suriye, Tunus, Birleşik Arap Emirlikleri ve Yemen’dir. Bu ülke grubuna ilişkin değerlendirmeler panel veri analizi ve mekânsal haritalandırma teknikleri ile yapılmıştır. Analiz ve değerlendirmeler, Stata 14.0 MP ve GeoDA 1.8.8 Paket program aracılığıyla yapılmıştır. Genel olarak elde edilen sonuçlara göre; Ülkeler homojendir ve yoksulluk, ekonomik büyüme ve gelir eşitsizliği ilişkisi önemsenecek düzeyde güçlüdür. Ayrıca gelir eşitsizliğinin azaltılması yoksulluğu azaltmakla birlikte ekonomik büyümenin yoksulluğu azaltma etkisi çok daha fazladır.

The Affects of Economic Growth and Income Inequality on Poverty in Middle East and North African Countries

It is now well-established that economic growth and income inequality is an important actor in the poverty reduction. In this study, for Middle East and North African countries (MENA), the relationship between income inequality, economic growth and poverty was investigated. In estimated regression models, dependent variable for income inequality is poverty rate (poverty index) and independent variables; for income inequality GINI coefficient and economic growth rate. Analysis were handled of MENA countries for 1985- 2015 time period. These MENA countries were included: Algeria, Bahrain, Egypt, Iran, Iraq, Israel, Jordan, Kuwait, Libya, Morocco, Qatar, Saudi Arabia, Sudan, Syrian, Tunisian, United Arab Emirates and Yemen. The assessments for MENA countries were made by using panel data techniques and spatial cartogram map techniques. Analysis were made by using Stata 14.0 MP and GeoDA 1.8.8 package programme. Generally, from the obtained results; MENA countries are homogenous and the relation between poverty, economic growth and income inequality is very strong to be considered. And economic growth affects poverty positively more than income inequality.

___

  • Acemoğlu, D. ve James A. R. (2013). Ulusların Düşüşü, Güç, Zenginlik ve Yoksulluğun Kökenleri. (Çev: Faruk Rasim Velioğlu) İstanbul: Doğan Kitap Yayıncılık.
  • Amini, Chiara ve Silvia B. D. (2016). Poverty, Growth, Inequality and Pro-Poor Policies: New Evidence from Macro Data. The Journal of Developing Areas. 50(2). 231-254.
  • Baltagi, B. H. (2001). Econometric Analysis of Panel Data. John Wiley&Sons Ltd., England. Bourguignon, F. (2004). The Growth Elasticity of Poverty Reduction: Explaining Heterogeneity Across Countries and Time Period. Worldbank Paper No: 28104.
  • Çakır, M. H., Küçükkaplan İ. (2012). İşletme Sermayesi Unsurlarının Firma Değeri ve Karlılığı Üzerindeki Etkisinin İMKB’de İşlem Gören Üretim Firmalarında 2000-2009 Dönemi için Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 14(53). 6986.
  • Ensari, S. (2010). TÜİK’in Yoksulluk Analizleri Üzerine. Maliye Finans Yazıları. 24 (87). 9-15.
  • Fosu, A. K. (2014). Growth, Inequality and Poverty in SubSaharan Africa: Recent Progress in a Global Context. Oxford Development Studies. 43(1). 44-59.
  • Fosu, A. K. (2009). Inequality and the Impact of Growth on Poverty: Comparative Evidence for Sub-Saharan Africa, Journal of Development Studies. 45 (5). 726-745.
  • Fosu, A. K. (2011). Growth, Inequality, and Poverty Reduction in Developing Countries, UNU-WIDER Working Paper No: 2011/01.
  • Gordon, D. (2005). Indicators of Poverty & Hunger, Expert Group Meeting on Youth Development Indicators, United Nations Headquarters. New York.
  • Greene, W. (2010). Econometric Analysis of Cross Section and Panel Data, The MIT Press, Cambridge, Massachusetts. London, England.
  • Damador, G. (1999). Temel Ekonometri (Çev. Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Ncube, Mthuli, John C. Anyanwu, Kjell Hausken. (2013). Inequality. Economic Growth, and Poverty in the Middle East and North Africa (MENA). Working Paper No: 195.
  • OECD (2016). [Income Inequality Remains High in the Face of Weak Recovery. https://www. oecd.org/social/OECD2016-Income-Inequality- Update.pdf.]. (Erişim: 08.04.2018)
  • Piketty, T. (2015). Yirmi Birinci Yüzyılda KAPİTAL (Çev: Hande Koçak). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Ravallion, M. (1997). Can High-Inequality Developing Countries Escape Absolute Poverty. World Bank Policy Research Working Paper No: 1775.
  • Richard H., Adams JR. (2004). Economic Growth, Inequality and Poverty: Estimating the Growth Elasticity of Poverty. World Development. 32 (12). pp.1989-2014.
  • Tatoğlu, F. Y. (2012). İleri Panel Veri Analizi Stata Uygulamalı. Beta Yayıncılık.
  • Tatoğlu, F.Y. (2013). Panel Veri Ekonometrisi Stata Uygulamalı. Beta Yayıncılık.
  • Uluyol, O. ve Türk, V. E. (2013). Finansal Rasyoların Firma Değerine Etkisi: Borsa İstanbul (BİST)’da Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi. 15. 2.
  • World Bank (2006). Equity and Development. World Development Report 2006. Washington, DC: World Bank.
  • World Bank (2015). [ FAQs: Global Poverty Line Updatehttp://www.worldbank.org/en/topic/ poverty/brief/global-poverty-line-faq ]. (Erişim: 10.04.2018).