İlahiyat Alanında Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Gözüyle Din Dersi Öğretmenleri

Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerine dair değerlendirmeleri, uygulama derslerinin verimliliği bakımından bize fikir verebilecek türdendir. Bu araştırma kapsamında da Amasya Üniversitesinde ilahiyat alanında pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının, örgün eğitimde görev yapan din dersi öğretmenlerinin mesleki yeterlikleriyle ilgili algıları ve uygulama öğretmenleri rehberliğindeki bu uygulamadan ne kadar istifade edebildikleri öğrenilmeye çalışılmıştır. Tarama yönteminin kullanıldığı araştırmada, araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan anket formu, öğretmenlik uygulaması yapmış olan pedagojik formasyon öğrencilerine yüz yüze eğitim aldıkları sırada uygulanmış, dağıtılan 395 anketten 332’si değerlendirmeye alınabilmiştir. Sonuçta, öğretmen adaylarının din dersi öğretmenlerini alan bilgisi ve öğrencilerle iletişim konusunda büyük oranda yeterli gördükleri, ancak derse hazırlıklı gelme bakımından önemli bir kısmını yetersiz buldukları tespit edilmiştir. Ayrıca, öğrenciyi aktif hale getirmeye ve kalıcı öğrenmeler sağlamaya önemli katkısı olan birçok öğretim yöntem ve tekniği olmasına rağmen din dersi öğretmenlerinin büyük bir bölümü genellikle anlatım, soru-cevap ve tartışma yöntemleriyle dersi işlemeye devam etmektedir. Bu düşünceler ışığında, öğretmen adayları genel itibariyle öğretmenlik uygulamasını faydalı bulmakla birlikte uygulama öğretmeninden kaynaklanan sebeplerden dolayı hiç istifade edemediğini belirtenler de vardır

Teachers of Religious Education Course Through the Eyes of the Teacher Candidates Training Pedagogical Formation Education in the Field of Theology

The evaluations of teacher candidates who have received pedagogical formation training about practice teachers are in a kind that can give us an idea in many aspects. Within the scope of this research, it was tried to learn the teacher candidates’ perceptions who receive pedagogical formation education in the field of theology in the Amasya University, about the professional competencies of religious education teachers working in formal education and how they could benefit from this application under the guidance of practice teachers. In the research using the survey method, the questionnaire form developed by the researcher was applied to pedagogical formation students who had been receiving face-to-face education. 332 of the 395 questionnaires distributed were evaluated. As a result, it was determined that teacher candidates perceived religious lesson teachers largely sufficient in terms of field information and communication with students, but they found a significant part of them to be inadequate in terms of preparing for the lessons. In addition, although there are many teaching methods and techniques that make a significant contribution to activating the student and providing permanent learning, most of the religious education teachers continue to teach the lessons with narrative, question and answer and discussion methods. In the consideration of these thoughts teacher candidates find the teaching practice useful in general, there are also those who state that they could not benefit from the application for the reasons caused by practice teachers.

___

  • Acuner, Hacı Yusuf - Erbaş, Ahmet Akif. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ve Diğer Branş Öğretmenlerine Göre Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Yeterlikleri”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 16/1 (2016), 147-170.
  • Akyürek, Süleyman. “İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretmenlerinin Eğitim-Öğretim Yeterliklerine İlişkin Algıları”. Değerler Eğitimi Dergisi 10/23 (Haziran 2012), 7-47.
  • Algur, Hüseyin. İlköğretim İkinci Kademe Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Öğretmen-Öğrenci İletişimi (Bayrampaşa Örneği). İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2009.
  • Aşlamacı, İbrahim. Paydaşlarına Göre İmam-Hatip Ortaokullarında Din Eğitimi. İstanbul: Dem Yayınları, 2017.
  • Bayındır, Nida vd. “Öğretmen Adaylarının İdeal Öğretimsel Becerilere İlişkin Beklentileri”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 9/1 (2016), 79-88.
  • Bayraktar, M. Faruk. İslâm Eğitiminde Öğretmen-Öğrenci Münâsebetleri. İstanbul: M. Ü.İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 10. Basım, 2015.
  • Bulut, Mukadder. İlköğretim Öğrencileri ve Velilerinin Bakış Açısıyla İdeal Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Profili: İstanbul Örneği. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2009.
  • Çelebi, Ahmet. İslâmda Eğitim Öğretim Târihi. çev. Ali Yardım. İstanbul: Damla Yayınevi, 1983.
  • Çelik, Fırat Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlik Algılarının Değerlendirilmesi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
  • Çelik, Zeynep. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretiminde Öğretmen Davranışları (Çınarcık Örneği). Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
  • Demirtaş, Zülfü. Sınıf Yönetimi. İstanbul: AZ Kitap, 3. Basım, 2019.
  • Fakioğlu Bağcı, Hatice. İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Yeterlikleri (Beykoz Örneği). İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2012.
  • Gordon, Thomas. E. Ö. E. Etkili Öğretmenlik Eğitimi. çev. Emel Aksay. İstanbul: Sistem Yayıncılık, 2000.
  • Gökçe, Erten - Demirhan, Canay. “Öğretmen Adaylarının ve İlköğretim Okullarında Görev Yapan Uygulama Öğretmenlerinin Öğretmenlik Uygulaması Etkinliklerine İlişkin Görüşleri”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 38/1 (2005), 43-7.
  • Güneş, Adem. “DKAB Dersinde Teknolojik Materyal Kullanımı ve DKAB Öğretmenlerinin Teknolojik Materyal Kullanma Eğilimleri (Gaziantep İli Örneği)”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 16/1 (2012), 479-506.
  • İlğan, Abdurrahman vd. “Pedagojik Formasyon Programı Öğretmen Adaylarının Mesleki Tutum ve Çağdaş Öğretmen Algıları”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 32/2 (2013), 175-195.
  • Kars, Yunus Emre. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Kendi Algılarına Dayalı Sınıf Yönetimi Yeterlikleri (Konak İlçesi Örneği). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
  • Kiriş, Hacı Mustafa. “Diyanet İşleri Başkanlığı Personel Yeterlikleri Bağlamında İlahiyat Fakültesi Lisans Programlarının İşlevselliği”. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 42/2 (2018), 47-76.
  • Koç, Ahmet. “İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri Öğretmenlerinin Yeterlikleri Üzerine Bir Araştırma”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/2 (2009), 131-174.
  • Koç, Ahmet. “Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenlerinin Yeterlikleri”. Değerler Eğitimi Dergisi 8/19 (Haziran 2010), 107-149.
  • Köylü, Mustafa. “Türkiye’de Yüksek Din Öğretimi: Nicelik mi Nitelik mi?”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 35 (2013), 21‐44.
  • MEB, Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğünün 43501582-774.01.01-E.5586019 Sayı ve 16.03.2018 Tarihli Yazısı. Erişim 28 Kasım 2019. http://urgupihl.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/50/08/748839/dosyalar/2018_03/27111647_YYretmenlik_UygulamasY_DanYYmanlYY.pdf.
  • MEB, Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğünün 31666252-399-E.13465016 Sayı ve 11.09.2017 Tarihli Yazısı. Erişim: 28 Kasım 2019. https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/06164534_yyretmenlik_uygulamasy.pdf.
  • Nazıroğlu, Bayramali. “İlahiyat Fakültelerinde Din Eğitimi ve Sorunları”. Türkiye’de Din Eğitimi ve Sorunları. ed. Mustafa Köylü. 169-209. İstanbul: Dem Yayınları, 2018. Okutan, Mehmet. “Disiplin Problemlerinin Sürekliliği”. Sınıf Yönetimi. ed. Emin Karip. 1-9. Ankara: Pegem Akademi, 14. Basım, 2017.
  • Öcal, Mustafa. Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2. Basım, 2017.
  • ÖYGM, Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. “Öğretmenlik Uygulaması Danışmanlığı Eğitici Eğitimi Kursu” (14 Mart 2019). Erişim 28 Kasım 2019. https://oygm.meb.gov.tr/www/ogretmenlik-uygulamasi-danismanligi-egitici-egitimi-kursu/icerik/718.
  • ÖYGM, Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. “Öğretmenlik Uygulaması Danışmanlığı Eğitici Eğitimi Kursu” (12 Şubat 2019), Erişim 28 Kasım 2019. http://oygm.meb.gov.tr/www/ogretmenlik-uygulamasi-danismanligi-egitici-egitimi-kursu/icerik/714.
  • ÖYGM, Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri”. Erişim 24 Ocak 2020. http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_11/06160735_12-YYretmen_Yeterlikleri_KitabY_din_kYltYrY_ve_ahlak_bilgisi_YYretmeni_Yzel_alan_yeterlikleri_ilkYYretim__parYa_15.pdf.
  • ÖYGM, Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. “Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri”. Erişim 27 Kasım 2019. http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/11115355_yyretmenlyk_mesleyy_genel_yeterlyklery.pdf.
  • PFESPİÇUE, Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programına İlişkin Çerçeve Usul ve Esaslar. Türkiye: Yükseköğretim Kurulu, 2015. Erişim 23 Ekim 2019. https://Www.Yok.Gov.Tr/Sayfalar/Kurumsal/Idaribirimler/Egitim_Ogretim_Daire_Bsk/Pedagojik-Formasyon-Usul-Ve-Esaslar.Aspx.
  • Sünkür, Meltem vd. “Akıllı Tahta Uygulamaları Konusunda İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Görüşleri (Malatya İli Örneği)”. E-Journal Of New World Sciences Academy 7/1 (2012), 313-321. Erişim 5 Şubat 2020. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/185493.
  • Süral, Serhat - Sarıtaş, Emel. “Pedagojik Formasyon Programına Katılan Öğrencilerin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Yeterliklerinin İncelenmesi”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 11/1 (Nisan 2015), 62-75.
  • Şaşmaz Ören, Fatma vd. “Öğretmen Adaylarının Okul Deneyimi Derslerine Yönelik Tutumlarının ve Görüşlerinin Değerlendirilmesi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 15/58 (2009), 217-246.
  • Şimşek, Eyüp. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretmenlerinin Öğretim Teknolojileri Alanındaki Yeterlikleri”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 22/3 (Eylül 2018), 1631-1648.
  • Tuncer, Murat –Berkant, Hasan Güner. “Öğretmen Yetiştirme Programlarının Özellikleri”, Öğretmen Yetiştirme Sistemimiz, ed. Mustafa Ergün vd. 93-127 Ankara: Pegem Akademi, 2018.
  • Turan, İbrahim. “Öğretmen Eğitimi ve Bilişim Teknolojileri”. Aday Öğretmenler İçin Okul Deneyimi ve Öğretmenlik Uygulaması, ed. İsmail Hakkı Demircioğlu. 197-215. Ankara: Anı Yayıncılık, 3. Basım, 2015.
  • Turan, İbrahim. “Türkiye’de İlahiyat Eğitimi: İstihdam Alanı‐Program İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 37 (Aralık 2017), 59‐77.
  • UÖMEBBEÖKYÖYİY, Uygulama Öğrencilerinin Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Öğretim Kurumlarında Yapacakları Öğretmenlik Uygulamasına İlişkin Yönerge. Türkiye: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü (2018). Erişim 24 Ocak 2020. https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_06/25172143_YYnerge.pdf.
  • Yazıcı, Işıl. İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenleri Yeterlikleri (İstanbul İli Örneği Üzerinde Bir Alan Araştırması). Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2004.
  • Yeğin, Hüseyin İbrahim. “Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeyleri”. Ekev Akademi Dergisi 58 (Kış 2014), 315-332.
  • Yıldız, Muhammet Mesut. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Kendi Algılarına Göre Sınıf Yönetimi Becerileri. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
  • Yorulmaz, Bilal. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Seçmeli Kur’an-ı Kerim, Hz. Muhammed’in Hayatı ve Temel Dini Bilgiler Derslerine İlişkin Öz Algıları”. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi 11/41 (2014), 301-324.
  • Zengin, Mahmut. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Eğitim Öğretim Yeterlik Algıları”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/27 (2013), 1-28.