İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Özetleme Stratejisini Kullanma Düzeyinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin özetleme stratejisini kullanma düzeylerini araştırmaktır. Araştırma betimsel tarama  modelinde yapılmıştır. Tarama modeli, o andaki veya geçmişteki bir durumu olduğu gibi tanımlamayı amaçlayan bir araştırma modelidir. Araştırmanın çalışma grubu, 2015-2016 öğretim yılında Bartın Akçalı İlkokulu ve Bartın Kozcağız Ahmetler İlkokulunun 4 sınıflarında öğrenim gören 60 öğrenciden oluşmaktadır. Öğrencilere bilgilendirici ve öyküleyici metinler verilerek özetlemeleri istenmiştir. Çalışmanın verilerinin elde edilmesinde, Özçakmak (2015) tarafından geliştirilen Özetleme Stratejilerini Puanlama Ölçeği  ve Özetleme Sorun Envanteri  kullanılmıştır. Araştırma sonucunda 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama stratejilerinden özetleme stratejisinin kullanabilme becerileri ve özetleme de karşılaştıkları sorunlar belirlenmiştir. Öğrencilerin öyküleyici metinleri özetlemede % 70,6, bilgilendirici metinleri özetlemede ise %65,19 başarı sağladıkları gözlenmiştir. Öğrencilerin öyküleyici metinleri bilgilendirici metinlere göre özetlemede daha başarılı oldukları ve özetlemede en çok kısaltma ve anlatım kipini doğru kullanmama sorununu yaşadıkları belirlenmiştir.

Investigation of 4th Grade Primary School Students’ Level of Usage of Summarizing Strategy

The aim of this study is to research of 4th grade primary school students’ level of usage of summarizing strategy. This research was carried out in descriptive survey model. Survey model is a research model aiming to describe a situation existing at that time or in the past as it is. The study group of this study is consisted of 60 students studying in 4 grades of Bartın Akçalı Primary School and Bartın Kozcağız Ahmetler Primary school in 2015-2016 academic year. Students were asked to summarize by giving informative and narrative texts. In obtaining the data of the study, Summarizing Strategies Rating Scale and the Summarizing the problem Inventory developed by Özçakmak (2015) was used. In the results of study, the ability to use strategies of summarizing on of the reading comprehension strategies and problems faced during summarizing of 4th grade students were determined. It was observed that ensures success students have 70,6% success in narrative text summarization and 65,19 % success in informative text summarization. It was determined that students are more successful in summarizing narrative texts than informative texts and they have problems of not using correct reductions and narrative mode. 

___

  • Bulut, P. And Akyol, H. (2014). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin ve Öğretmenlerinin Özetleme Stratejileri. International Journal of Language Academy, 2(4), 36-48
  • Can, R. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinin yazılı anlatımlarında paragraf düzeyinde bağdaşıklık ve tutarlılık. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Coşkun, E. (2005). İlköğretim öğrencilerinin öyküleyici anlatımlarında bağdaşıklık, tutarlılık ve metin elementleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Demirel, Ö. and Deneme, S. (2012).Yabancı Dilde Yazma Becerisinin Gelişiminde Özetleme Tekniğinin Öğretimi ve Başarıya Etkisi. Dil Dergisi, 157, 49-64
  • Deneme, S. (2009). İngilizce öğretmen adaylarının özetleme stratejilerini kullanım tercihleri. Journal of Language andLinguisticStudies, 5(2), 85-91.
  • Dilidüzgün, Ş. and Genç, Ş. (2014). Metin türü odaklı özet çıkarma çalışmalarının özet çıkarma becerisini geliştirmeye etkisi. (Ed.: K. İşeri, G. Çetinkaya, T. Çelik, S. Demirgüneş, T. Daşöz ve Y. Gençer). Türkçe eğitiminde kuramsal ve uygulamalı çalışmalar. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
  • Doğan, Y. and Özçakmak, H. ( 2014). Türkçe Öğretmen Adaylarının Dinlediğini Özetleme Becerilerinin Değerlendirilmesi. M.K.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(28),153-176.
  • Eyüp, B., Stepler, Z. and Uzuner, Y. (2012). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Özetleme Stratejilerini Kullanmadaki Eğilimleri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 22-30.
  • Karasar,N.(1984). Bilimsel Araştırma Metodu. Ankara: Hacetepe Taş Kitapçılık.
  • Karatay, H. and Okur, S. (2012). Öğretmen Adaylarının Öyküleyici ve Bilgilendirici Metinleri Özetleme Becerileri.TheJournal of Academic Social Science Studies International Journalof SocialScience, 5(7), 399-420
  • MEB. (2004). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. Türkçe Öğretim Programı Kılavuzu (Taslak). Ankara. Milli Eğitim Basımevi
  • Özçakmak, H. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının not alarak dinlemede özetleme stratejilerini kullanma becerileri.Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Ülper, H. and Karagül, S. (2011). Özetleme becerisinin kazandırılmasına yönelik etkinlikler: Ders kitapları temelinde bir araştırma. (Ed.: V. D. Günay, Ö. Fidan, B. Çetin ve F. Yıldız), Türkçe Öğretimi Üzerine Çalışmalar. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, s. 145-155.