Mizantrop Bir Auteur : Zeki Demirkubuz

İnsanlardan nefret eden veya insanları sevmeyen kimseler mizantrop, insanlardan nefret etme durumu ise mizantropi olarak tanımlanmaktadır. İnsanlığın doğasına ve eylemlerine karşı nefretin ifadesi olan mizantropi sadist bir eğilim olan başkalarına acı çektirmek, başkalarının acı çektiklerini görmek, onları aşağılamak ve zayıflıklarını ifşa etmek isteği ile ilişkilidir. İnsanın ontolojik olarak kötü olduğu düşüncesini temel alan ve bu eksende filmlerinde “bireylere” acı çektiren, insanları utanç verici hallere düşüren, onları alçaltan Zeki Demirkubuz’un sinema anlayışı bu çerçevede anlam kazanmaktadır. Auteur yönetmenler kategorisinde değerlendirilen Demirkubuz, çeyrek asrı aşan sinema kariyerinde C Blok (1994), Masumiyet (1997), Üçüncü Sayfa (1999), Yazgı (2001), İtiraf (2002), Bekleme Odası(2003), Kader (2006), Kıskanmak (2009),Yeraltı (2012), Bulantı (2015) ve Kor (2016) adlı filmlere imza atmıştır. Demirkubuz’un filmlerinde erkek “karakterler” için alçalmanın sınırı yoktur ve aşağılanmaları süreklilik gösterir. Kadın “karakterler” ise femme fatale olarak kurgulanır ve mizojinin dışavurumu için araçsallaştırılır. Demirkubuz’un filmlerinde acı, aldatma, alçalma, aşağılanma, bunalım, hınç, sevgisizlik, sözlü şiddet, fiziksel şiddet ve kötülük konuları sürekli işlenmektedir. Albert Camus, Fyodor M. Dostoyevski, Jean-Paul Sartre gibi Varoluşçu isimlerin eserlerini “uyarlayan” Demirkubuz, yazılı felsefede tartışılan, nihilizm, kötülük, yazgı, bunaltı ve saçma gibi konuları filmlerinde odağa alma iddiası taşımakta ancak asıl olarak insana yönelik mizantropik tutumunu hareket-zaman bloklarından oluşan sinema ile dışavurmaktadır. Her artistik imajın yaratıcısının düşüncelerini yansıttığı ve her sanatçının yarattığı imajlardan ayrı düşünülemeyeceği gerçeğinin benimsendiği bu çalışmada Demirkubuz’un insan anlayışı, filmlerindeki asal motifler üzerinden mizantropi kavramı bağlamında tartışılmaya açılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Mizantropi, Mizantropist, Mizojini, İnsan

PDF

___

Aristoteles (1975). Politika (Çev. M.Tuncay). Remzi : İstanbul.
Bataille, Georges (2004). Edebiyat ve Kötülük. (Çev. A. Sönmezay). Ayrıntı : İstanbul.
Benatar, David (2018). Keşke Hiç Olmasaydık Var Olmanın Kötülüğü. (Çev.C.Ö.Özmen). Doğu Batı : Ankara.
Buckland, Warren (2013). Sinemayı Anlamak. (Çev.T.Göbekçin). Optimist : İstanbul.
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (2003) Bekleme Odası [Film] Türkiye : Mavi Film
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (2015)Bulantı [Film]. Türkiye :Mavi Film
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (1994)C Blok [Film]. Türkiye : Mavi Film
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (2002)İtiraf [Film]. Türkiye : Mavi Film
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (2006)Kader [Film]. Türkiye : Yerli Film – Mavi Film
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (2009)Kıskanmak [Film]. Türkiye - Yunanistan : Mavi Film – Inkas Film
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (2016)Kor [Film]. Türkiye : Mavi Film
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (1997)Masumiyet [Film]. Türkiye : Mavi Film
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (1999)Üçüncü Sayfa [Film]. Türkiye : Mavi Film
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (2001)Yazgı [Film]. Türkiye : Mavi Film
Demirkubuz, Zeki (Yönetmen). (2012)Yeraltı [Film]. Türkiye : Mavi Film
Freud, Sigmund (2001).Uygarlığın Huzursuzluğu. (Çev.H.Barışcan). Metis : İstanbul.
Freud, Sigmund (2001). Dostoyevski ve Baba Katilliği (Çev.S.Hilav). (9-24). Dostoyevski, Fyodor (2001). Karamazov Kardeşler. (Çev.E.Altay). İletişim : İstanbul .
Fischer, Ernst (2012) Sanatın Gerekliliği. (Çev. C. Çapan). Sözcükler : İstanbul.
Fromm, Erich (2001). The Fear of Freedom. Routledge : UK.
Gruen, Arno (2010). Demokrasi Mücadelesi Radikalizm Şiddet ve Terör. (Çev. İ.İgan). Çitlembik : İstanbul.
Hunt, Robert Edgar; Marland, John ; Rawle, Steven (2012). Film Dili. (Çev.S.Aytaç). Literatür : İstanbul.
Jowett, John (2004). The Oxford Shakespeare : The Life of Timon of Athens. Oxford University Press : USA.
Kant, Immanuel (1997). Lectures on Ethics. (Çev. P. Heath). Cambridge University Press: UK.
Kaufmann, Walter (1965). Dostoyevski’den Sartre’a Varoluşçuluk (Çev.A.Göktürk). De : İstanbul
Marx, Karl ; Engels, Friedrich (2013). Alman İdeolojisi. (Çev. T.Ok ve O. Geridönmez). Evrensel : İstanbul. Nietzsche, Friedrich (2008). Deccal Hıristiyanlığa Lanet. (Çev.O .Aruoba). İthaki :İstanbul Nietzsche, Friedrich (2014).Tan Kızıllığı Ahlaksal Önyargılar Üzerine Düşünceler. (Çev. H. Salihoğlu ve Ü. Özdağ). İmge : Ankara.
Nietzsche, Friedrich (2016). İyinin ve Kötünün Ötesinde – Gelecekteki Bir Felsefeye Giriş – (Çev. M. Tüzel). Türkiye İş Bankası : İstanbul.
Pamuk, Orhan (2007). Önsöz : Aşağılanmanın Zevkleri. (5-13). Dostoyevski, Fyodor (2007). Yeraltından Notlar. (Çev.M.Özgül). İletişim : İstanbul
Plato (2011). Meno and Phaedo. (Çev. A.Long). Cambridge University Press : UK.
Rousseau, Jean Jacques (2007). Bilimler ve Sanatlar Üstüne Söylev. (Çev. S.Eyüboğlu). Türkiye İş Bankası : İstanbul.
Oranlı, İmge (2017). Kötülük. Cogito Sayı 86 : Kötülük -2017 (26-30). Cogito : YKY Öztürk, Semire Ruken (2006). Kader : Zeki Demirkubuz. Dost: Ankara.
Pay, Ayşe; Afat, Ebru (2009) Zeki Demirkubuz : “Dostoyevski Olmasaydı, Edebiyat Olmasaydı Sinemacı Olmazdım”. Pay, A. (Ed.). Yönetmen Sineması : Zeki Demirkubuz. Küre : İstanbul.
Shaff, Adam; Gaidenko, Pyama (1966) . Marxizm Varoluşçuluk ve Birey. (Çev. E Dinçer). İstanbul :De
Spirkin, Aleksandr (2016). Felsefenin Temel İlkeleri. (Çev.E.Kıroğlu). Yazılama : İstanbul.
Suçkov, Boris (2009). Gerçekçiliğin Tarihi. (Çev. A. Çalışlar). Doruk : İstanbul.