Yolcu Tercihlerinde Havayolunun Algılanan Yenilikçilik Düzeyinin Rolü Üzerine Bir Araştırma

Nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin beraber kullanıldığı çalışmadaki temel amaç, havayolunun algılanan yenilikçilik düzeyinin yolcu tercihleri üzerine etkisini ortaya koymaktır. İstanbul’da 388 yolcu ile gerçekleştirilen çalışmada, önemli sonuçlara ulaşılmıştır. Yolcu tercihlerine etki eden faktörlerin; uçuş hizmetlerinde kalite, uzmanlık ve güvenlik, çalışan yeterliliği ve ikram, havayolunun imajı ile uygun fiyat ve uçuş saatleri olduğu saptanmıştır. Ayrıca, havayolunun algılanan yenilikçilik düzeyinin yolcu tercihleri üzerine etkisinin ise yeterli seviyede olduğu belirlenmiştir. 
Anahtar Kelimeler:

Yolcu Tercihleri, Yenilikçilik

___

  • Abdullah, K., Manaf, N. H. A. ve Noor, K. M. (2007), ‘Measuring the Service Quality of Airline Services in Malaysia’, Journal of Economics and Management, 15 (1), ss. 1-29.
  • Abdullah, K., Jan, M. T. ve Manaf, N. H. A. (2012), ‘A Structural Equation Modelling Approach to Validate the Dimensions of SERVPERF in Airline Industry of Malaysia’, International Journal of Engineering and Management Sciences, Vol. 3 (2), ss. 134-141.
  • Akkoç, İ. (2012), ‘Gelişim Kültürü ve Etik İklimin Yenilikçiliğe Etkisinde Dağıtım Adaletinin Rolü ‘, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, C: 4, S: 3, ss. 45-60.
  • Aksoy, A. ve Yıldız, İ. (2015), ‘Örgütlerde Yenilikçi İklim Algısının Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Bir Uygulama’, Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 12, ss. 188-216.
  • An, M. ve Noh, Y. (2009), ‘Airline Customer Satisfaction and Loyalty: Impact of In-Flight Service Quality’, Service Business, Vol. 3, No. 3, ss. 293-307.
  • Ataman, G., Behram, N. K. ve Eşgi, S. (2011), ‘İş Amaçlı Havayolu Pazarında Hizmet Kalitesinin Servqual Modeli ile Ölçülmesi ve Türk Hava Yolları 'Business Class' Yolcuları Üzerine Bir Araştırma’, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, ss. 73-87.
  • Basım, H. N., Korkmazyürek, H. ve Tokat, A. O. (2008), ‘Çalışanların Öz Yeterlilik Algılamasının Yenilikçilik ve Risk Alma Üzerine Etkisi: Kamu Sektöründe Bir Araştırma’, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, ss. 121-130.
  • Bilim, Y. ve Adabalı, M. M. (2015), ‘Otel İşletmelerinde Yenilikçi (İnovativ) Oda Ürünlerine İlişkin Tüketici Algıları: Yenilik İhtiyacı ve Yenilik Algısı Değerlendirmesi’, 16. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, ss. 719- 736.
  • Çakır, M., Çakır, F. ve Usta, G. (2010). ‘Üniversite Öğrencilerinin Tüketim Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi’, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2, ss. 87-94.
  • Çelikkol, E. S., Uçkun, C. G., Tekin, V. N. ve Çelikkol, Ş. (2012), ‘Türkiye’de İç Hatlardaki Havayolu Taşımacılığında Müşteri Tercihi ve Memnuniyetini Etkileyen Faktörlere Yönelik Bir Araştırma’, İşletme Araştırmaları Dergisi, 4/3, ss. 70-81.
  • Çiftçi, S. (2012), ‘Tüketicilerin Yeni Ürünlere Yönelik Adaptasyon Tutumları Üzerinde Tüketicilerin ve Firmaların Yenilikçilik Düzeylerinin Etkisi’, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 34, ss. 83-92.
  • Değirmenci, E., Akça, Z. ve Başlıgil, H. (2016), ‘A Study on Passengers’ Flight Time Preference’, Sigma Journal of Engineering and Natural Sciences, 7 (2), ss. 243-251.
  • Demirel, Yavuz ve Özbezek, B. Dilek (2015). “İşletmelerde İç Girişimcilik ve Yenilik İlişkisine Yönelik Kavramsal Bir İnceleme”. Tisk Akademi, 10(19): 112-135.
  • Devlet Hava Meydanları İşletmesi (2018), „İstatistikler, Uçak, Yolcu, Yük Serisi ve Tahminleri‟, http://www.dhmi.gov.tr/istatistik.aspx (29.04.2018).
  • Hatipoğlu, S. ve Işık, E. S. (2015), ‘Havayolu Ulaşımında Hizmet Kalitesinin Ölçülmesi: İç Hatlarda Bir Uygulama’, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), ss. 293-312.
  • Gilbert, D. ve Wong, R. K. C. (2003), ‘Passenger Expectations and Airline Services: A Hong Kong Based Study’, Tourism Management, 24, ss. 519-532.
  • Gürses, F. (2006), Havayolu İşletmeciliğinde Müşteri Tercihlerini Etkileyen Faktörler ve Yerli Yolculara Yönelik Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitsesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı.
  • Kılıçlar, A., Sarı, Y. ve Seçilmiş, C. (2010), ‘Yolcuların Ulaşım Aracı Olarak Yüksek Hızlı Treni Tercih Nedenleri Üzerine Bir Araştırma’, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (2), ss. 195-216.
  • Kılıçer, K. ve Odabaşı, H. F. (2010), ‘Bireysel Yenilikçilik Ölçeği (BYÖ): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması’, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, ss. 150-164.
  • Kurtuluş, K. (1989). İşletmelerde Araştırma Yöntembilimi (Araştırma Yöntemleri), İstanbul: İşletme Fakültesi Yayın No: 210, İşletme İktisadı Enstitüsü Yayın No:106.
  • Kunz, W., Schmitt, B. ve Meyer, A. (2010), ‘How Does Perceived Firm Innovativeness Affect the Consumer?’, (https://www.researchgate.net/publication/227355132_How_Does_Perceived_Firm_Innovativeness_Affect_the_Consumer) (21.06.2017).
  • Ling, F. I., Lin, K. ve Lu, J. L. (2005), ‘Difference in Service Quality of Cross-Strait Airlines and its Effect on Passengers' Preferences’, Journal of The Eastern Asia Society for Transportation Studies, Vol. 6, ss. 798-813.
  • Okumuş, A. ve Asil, H. (2007), ‘Havayolu Taşımacılığında Yerli ve Yabancı Yolcuların Memnuniyet Düzeylerine Göre Beklentilerinin İncelenmesi’, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(13), ss. 152-175.
  • OECD, Eurostat. (2005). Oslo Kılavuzu, Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması İçin İlkeler. Üçüncü Baskı, Türkiye: Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü Avrupa Birliği İstatistik Ofisi.
  • Park, J. W. (2007), ‘Passenger Perceptions of Service Quality: Korean and Australian Case Studies’, Journal of Air Transport Management, 13, ss. 238-242.
  • Pekkaya, M. ve Akıllı, F. (2013), ‘Hava Yolu Hizmet Kalitesinin SERVPERF-SERVQUAL Ölçeği ile Değerlendirmesi ve İstatistiksel Analizi’, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, ss. 75-96.
  • Saha, G. C. ve Theingi (2009), ‘Service Quality, Satisfaction, and Behavioural Intentions: A Study of Low-Cost Airline Carriers in Thailand’, Managing Service Quality: An International Journal, Vol. 19, No. 3, ss. 350-372.
  • Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (2018), „Havayolu Uçak Filosu İstatistikleri‟, http://web.shgm.gov.tr/tr/kurumsal/4547-istatistikler (30.04.2018).
  • Yayar, R. ve Tekin, B. (2015), ‘Türkiye’de Ulaşım Sektörünün Gelişimi ve Havayolu Firma Tercihinin Belirleyicileri: İzmir İlinde Bir Uygulama’, Ege Akademik Bakış, Cilt: 15, Sayı: 4, ss. 539-550.
  • Yaylalı, M. ve Dilek, Ö. (2009), ‘Erzurum’da Yolcuların Havayolu Ulaşım Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin Tespiti’, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt XXVI, Sayı 1, ss. 1-21.
  • Yıldız, O. ve Erdil, T. S. (2013), ‘Türkiye Havayolu Yolcu Taşımacılığı Sektöründe Hizmet Kalitesinin Karşılaştırmalı Ölçümlenmesi’, Öneri Dergisi, C.10, S.39, ss. 89-100.