Konaklama Sektöründe Hijyen Kaynaklı Müşteri Sağlık Riski Algısı: Bursa ve Diyarbakır’daki Tesislere Yönelik Kıyaslama

Sağlık riski, turist güvenliğini ve bir ülkenin ziyaretçi sayısını tehdit eden en önemli olgulardan biridir. Seyahat esnasında algılanan sağlık risklerinin yanında konaklama sürecinde de algılanan hijyen kaynaklı sağlık riski, müşterilerin satın alma kararlarını etkileyebilmektedir. Araştırmanın amacı, konaklama sektöründe müşterilerin hijyen kaynaklı sağlık riski algısı incelemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada, Bursa ve Diyarbakır kent merkezlerinde faaliyet gösteren otellerde konaklayan müşterilerin sağlık riski algısı kıyaslamalı olarak irdelenmiştir. Veriler anket yöntemiyle elde edilmiştir. Veri analizinde ise varyans testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre konaklama tesislerinde konaklayan müşterilerin tesislere yönelik hijyen kaynaklı sağlık riski algısının destinasyona, konaklanan otelin statüsüne, cinsiyete, yaşa, gelir düzeyine ve müşteri deneyimine dayalı olarak farklılaştığı tespit edilmiştir. Bu sonuçlar araştırmacılara ve sektördeki karar alıcılara yeni bir bakış açısı sağlamaktadır. Karar alıcıların hijyen kaynaklı güven sağlamada risk kaynaklarının ortadan kaldırılmasının yanında, aynı zamanda konaklama hizmetlerini pazarlamada demografik değişkenleri de dikkate alan hijyen ve temizlik vurgusuna odaklanmaları daha doğru bir yaklaşım olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Seyahat Riski, Sağlık Riski, Hijyen Kaynaklı Sağlık Riski Algısı, Otel.

___

Adam, I. (2015), ‘Backpackers' Risk Perceptions and Risk Reduction Strategies in Ghana’, Tourism Management, 49, 99-108.
Almanza, B. A., Kirsch, K., Kline, S. F., Sirsat, S., Stroia, O., Choi, J. K. ve Neal, J. (2015), ‘How Clean Are Hotel Rooms? Part I: Visual Observations vs. Microbiological Contamination’, Journal of Environmental Health, 78(1), 8-13.
Aro, A. R., Vartti, A.-M., Schreck, M., Turtiainen, P. ve Uutela, A. (2009), ‘Willingness to Take Travel-Related Health Risks—A Study Among Finnish Tourists in Asia During the Avian Influenza Outbreak’, International Journal of Behavioral Medicine, 16, 68-73.
Asadi, E., Costa, J.J. ve Silva, M. G. (2011), ‘Indoor Air Quality Audit Implementation in a Hotel Building in Portugal’, Building and Environment, 46, 1617-1623.
Baker, D. A. (2015), ‘Tourism and the Health Effects of Infectious Diseases: Are There Potential Risks for Tourists?’, International Journal of Safety and Security in Tourism and Hospitality, 1-17.
Cui, F., Liu, Y., Chang, Y., Duan, J. ve Li, J. (2016), ‘An Overview of Tourism Risk Perception’, Nat Hazards, 82, 643-658.
Çulha, O., Hacıoğlu, G., Kurt, G. (2009), ‘Otel Müşterilerinin E-Şikayetlerine Yönelik Bir İçerik Çözümlemesi’, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 6(4), 42-49.
Culligan. (2016), ‘Otel ve Konaklama Su Arıtma Çözümleri’, http://www.culligan.com.tr/otel-ve-konaklama/ (19.08.2016).
Demircioğlu, N. (2000), ‘Büyük Otellerde Su Kullanımı ve Yönetimi’, TTMD Dergisi, 7, 10-17.
Dimara, E., Manganari, E. ve Skuras, D. (2017), ‘Don't Change My Towels Please: Factors Influencing Participation in Towel Reuse Programs’, Tourism Management, 59, 425-437.
Dimitrov, P. (2009) ‘Measuring Occupational Health and Safety Risks in Tourism Companies’, Ege Akademik Bakış, 9 (3), 889-902.
Durna, U. ve Babür, S. (2011), ‘Otel İşletmelerinde Yenilik Uygulamaları’, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 3(1), 73-98.
Emir, O. ve Çelik, S. (2010), ‘Beş Yıldızlı Termal Otel İşletmesi Yöneticilerinin Müşteri Değeri Algılarının Belirlenmesi: Afyonkarahisar’ da Bir Uygulama’, Yönetim ve Ekonomi, 17(1), 69-81.
Erdoğan, H. ve Arslan, H. (2013), ‘Yeni Açılan Bir Otelde Ortaya Çıkan Legionella Salgınının İrdelenmesi’, Mikrobiyol Bul, 47 (2), 240-249.
Fill, A. M-M., Lloyd, J., Chakraverty, T., Sweat, D., Manners, J., Garman, K., Hlavsa, M. C., Roellig, D. M.,
Dunn, J. R., Schaffner, W. ve Jones, T. F. (2017), ‘Cryptosporidiosis Outbreak Associated With a Single Hotel’, Journal of Environmental Health, 79(9), 16-22.
Gregory, A. M. ve Parsa, H. G. (2013), ‘Kano's Model: An Integrative Review of Theory and Applications to the Field of Hospitality and Tourism’, Journal of Hospitality Marketing & Management, 22, 25-46.
Güler, Ç. ve Çobanoğlu, Z. (1994), Turist Sağlığı, 1.b., Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü, Ankara: Aydoğdu Ofset.
Jonas, A., Mansfeld, Y., Paz, S. ve Potasman, I. (2011), ‘Determinants of Health Risk Perception Among Low-risk-taking Tourists Traveling to Developing Countries’, Journal of Travel Research, 50(1), 87–99.
Kalaycı, Ş. (2006), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 2.Baskı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd.
Kapuscinski, G. ve Richards, B. (2016), ‘News Framing Effects on Destination Risk Perception’, Tourism Management, 57, 234-244.
Kılıç, S. (2014), ‘Etki Büyüklüğü’, Journal of Mood Disorders, 4 (1), 44-46. Koyuncuoğlu, S. (2003), Turist Sağlığı, Turist Sigortası ve Tüketicinin Korunması. Ankara: Detay Yayıncılık.
Kozak, M. A. (1997), ‘Kat Hizmetleri Departmanında Hijyenin Önemi’, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 8 (Eylül-Aralık 1997), 32-37.
Kozak, M., Crotts, J. C. ve Law, R. (2007), ‘The Impact of the Perception of Risk on International Travelers’, International Journal of Tourism Research, 9, 233-242.
Larsen, S., Brun, W. ve Øgaard, T. (2009), ‘What Tourists Worry About-Construction of a Scale Measuring Tourist Worries’, Tourism Management, 30, 260-265.
Liu, B. ve Gray, L. P. (2015), ‘Bed Bugs Bite the Hospitality Industry? A Framing Analysis of Bed Bug News Coverage’, Tourism Management, 48, 33-42.
Malkhazova, S. M., Mironova, V. A., Shartova, N. V., Pestina, P. V. ve Orlov, D. S. (2015), ‘Health Risks Facing Travelers to Russia with Special Reference to Natural-focal Diseases’, Travel Medicine and Infections Disease, 13, 490-498.
Mansfeld, Y., Jonas, A. ve Cahaner, L. (2016), ‘Between Tourists’ Faith and Perceptions of Travel Risk: An Exploratory Study of the Israeli Haredi Community’, Journal of Travel Research, 55(3), 395-413.
Mest, C. E. (2014), ‘Growing Use of the Internet for Bed Bug Shaming’, Hotel Management, (May 2014), http://www.hotelmanagement.net/pest-control/growing-use-of-the-internet-for-bed-bug-shaming-27614 (09.07.2015).
O’Keefe, D. J. (2007), ‘Post Hoc Power, Observed Power, A Priori Power, Retrospective Power, Prospective Power, Achieved Power: Sorting Out Appropriate Uses of Statistical Power Analyses’, Communication Methods and Measures, 1(4), 291-299.
Öztürk, Y. ve Seyhan, K. (2005), ‘Konaklama İşletmelerinde Sunulan Hizmet Kalitesinin Artırılmasında İşgören Eğitiminin Rolü ve Önemi’, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 121-140.
Özutku, H. ve Çetinkaya, M. (2012), ‘Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi ve Firma Performansı Arasındaki İlişkide İçsel ve Dışsal Uyumun Moderatör Etkisi: Türk Otomotiv Sektöründe Bir Alan Araştırması’, Ege Akademik Bakış, 12 (3), 351-367.
Ren, L., Qiu, H., Wang, P. ve Lin, P. M. C. (2016), ‘Exploring customer experience with budget hotels: Dimensionality and satisfaction’, International Journal of Hospitality Management, 52, 13-23.
Ritchie, B. W. (2004), ‘Chaos, Crises and Disasters: a Strategic Approach to Crisis Management in the Tourism Industry’, Tourism Management, 25, 669–683.
Şanlıer, N. ve Hussein, A. T. (2008), ‘Yiyecek-içecek Hizmeti Veren Otel Mutfakları ve Personelinin Hijyen Yönünden Değerlendirilmesi: Ankara İli Örneği’, Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 461-468.
Sharifpour, M., Walters, G., Ritchie, B. W. ve Winter, C. (2014), ‘Investigating the Role of Prior Knowledge in Tourist Decision Making: A Structural Equation Model of Risk Perceptions and Information Search’, Journal of Travel Research, 53(3), 307–322.
Sifuentes, L.Y., Koenig, D. W., Phillips, R. L., Reynolds, K. A. ve Gerba, C. P. (2014), ‘Use of Hygiene Protocols to Control the Spread of Viruses in a Hotel’, Food Environmental Virology, 6, 75-181. Sönmez, S. F., Apostolopoulos, Y., ve Tarlow, P. (1999), ‘Tourism in crisis: managing the effects of terrorism’, Journal of Travel Research, 38(1), 13-18.
Stepurko, T., Pavlova, M. ve Groot, W. (2016), ‘Overall Satisfaction of Health Care Users with the Quality of and Access to Health Care Services: A Cross-sectional Study in Six Central and Eastern European Countries’, BMC Health Services Research, 16 (342), 1-13.
Stringam, B. B. ve Gerdes, J. (2012), ‘An Investigation of the Traveler Rating Lexicon Across Hotel Segments’, Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 13, 187-211.
Subramanian, N., Gunasekaran, A. ve Gao, Y. (2016), ‘Innovative Service Satisfaction and Customer Promotion Behaviour in the Chinese Budget Aotel: An Empirical Study’, International Journal of Production Economics,171, 201-210.
T.C. Resmi Gazete. (2005), Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/06/20050621-11.htm (19.08.2016).
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü. (2015), Seyahat Sağlığı, http://www.seyahatsagligi.gov.tr/SeyahatOnerileri (22.08.2016).
Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPPS İle Veri Analizi. (4. Baskı), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
The Economist. (2012), Mind the remote; Hotel hygiene. 23 Haziran 2012, London.
Türksoy, A. ve Altıniğne, N. (2008), ‘Konaklama İşletmelerinde Gıda Güvenliği ve Çeşme İlçesinde Yer Alan Turizm Belgeli Konaklama Tesislerinde Gıda Güvenliği Uygulamalarının Değerlendirilmesi’, Ege Akademik Bakış, 8 (2), 605-629.
Winegar, R.D., Rick, S. ve Johnson, A. (2013), ‘Bed Bugs and Beyond: A Call to Action for Advanced Practice Registered Nurses’, The Journal for Nurse Practitioners, 9(8), 536-540.
Yang, C. L. ve Nair, V. (2014), ‘Risk Perception Study in Tourism: Are We Really Measuring Perceived Risk?’, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 144, 322-327.
Yang, E. C. L., Khoo-Lattimore, C. ve Arcodia, C. (2017), ‘A Systematic Literature Review of Risk and Gender Research in Tourism’, Tourism Management, 58, 89-100.
Yıldız, M. S. ve Khan, M. M. (2016), ‘Opportunities for Reproductive Tourism: Cost and Quality Advantages of Turkey in the Provision of In-vitro Fertilization (IVF) Services’, BMC Health Service Research, 16(378), 1-8.
Yüksel, A. ve Yüksel, F. (2007), ‘Shopping Risk Perceptions: Effects on Tourists’ Emotions, Satisfaction and Expressed Loyalty Intentions’, Tourism Management, 28 (3), 703-713.
Zemke, D. M. V., Neal, J., Shoemaker, S. ve Kirsch, K. (2015), ‘Hotel Cleanliness: Will Guests Pay for Enhanced Disinfection?’, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 27(4), 690-710.
Zhang, Z., Ye, Q. ve Law, R. (2011), ‘Determinants of Hotel Room Price An Exploration of Travelers’ Hierarchy of Accommodation Needs’, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23(7), 972-981.