MEHMET HAMURCU, Mustafa HARMANKAYA, Süleyman SOYLU, Fatma GÖKMEN, Sait GEZGİN

Makarnalık buğdayın (Tricticum durum L.) bazı besin elementleri kapsamına farklı dozlarda bor ve demir uygulamalarının etkisi

Bu araştırma kontrollü sera koşullarında farklı seviyelerde uygulanan bor ve demir uygulamalarının makarnalık buğdayın kuru madde miktarı, bor konsantrasyonu ve içeriği, demir konsantrasyonu ve içeriği, Zn, Cu, Mn konsantrasyonları üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. “Tesadüf Parsellerinde faktöriyel deneme desenine” göre üç tekerrürlü olarak kurulan denemede, bor yedi (0,0.5,1,2,4, 8,16 ppm), demir dört (0,6,12,24 ppm) farklı seviyede uygulanmıştır. Makarnalık buğday bitkisinin kuru madde miktarı, bor konsantrasyonu ve içeriği, demir konsantrasyonu ve içeriği, Zn, Cu, Mn konsantrasyonları üzerine bor ve demir uygulamalarının ve interaksiyonların etkisi istatistiki olarak önemli (p

Anahtar Kelimeler:

demir, Triticum durum, makarnalık buğday, eser elementler, bitki besin maddeleri, bor

The effect of applications of different boron and iron doses on some mıcronutrıents contents of durum wheat (Triticum durum L.)

This research was conducted to determine the effects of different boron and iron doses on shoot dry matter, B, Fe, Zn, Cu, Mn concentration of durum wheat under controlled grenhouse conditions. The experimental design was ‘Randomized Complete Experimental Design as Factorial’ with three replications and used seven boron doses (0, 0.5, 1, 2, 4, 8, 16 ppm) and four iron doses (0, 6, 12, 24 ppm). It was found that individual effects of B and Fe and their interaction (BxFe) on B, Fe, Zn, Cu, Mn concentration were significant statistically (p<0.01). The increased boron doses resulted higher plant boron concentration whereas increased iron application doses resulted decreased plant Fe concentration after 12 ppm Fe doses. Levels of boron were not affected on accumulation of Fe concentrations. However Fe applications decreased accumulation of boron in plant depend on levels of Fe.

Keywords:

iron, Triticum durum, durum wheat, trace elements, plant nutrients, boron,

PDF

___

Aktaş, M., 1981. Demir gübrelemesinin soya fasulyesi bitkisinin fosfor, çinko, mangan ve bakır kapsamı üzerine etkisi. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yıllığı 31: 49-57, Ankara.
Alkan, A. 1998. Farklı Tahıl Türleri ile Buğday ve Arpa Çeşitlerinin Bor Toksisitesine Dayanıklılığının Araştırılması ve Dayanıklılıkta Rol Alan Faktörlerin Belirlenmesi. Doktora Tezi. Ç. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Alpaslan, M. Ve Taban, S., 1996. Çeltik (Oryza sativa L.)’ te çinko – demir ilişkisi. Tarım Bilimleri Dergisi 2(1): 43-47.
Alvarez – Tinaut Mc., 1979. Physiological effects of boron – manganese interaction in tomato plants. III. Uptake and translocation of the microelements Mn, Cu and Zn. An. Edafol. Y. Agrobiol. 38, 1013-1029.
Anonim. 2002. Tarım İstatistikleri Özeti. Başbakanlık D. İ. E. Yayınları. Ankara.
Banansal , R.L., Chahal, D.S., 1990. Interaction effect of Fe and Mn on growth and nutrient content of mung (Phaseolus aureus L.) Acta Agronomica Hungarica, 39, 59-63.
Bansal, R.L., Zyrin, N.G., 1983. Effect of Fe and Zn concentration in soil on the state of oat sprouts (shoots) and their uptake of Cu, Fe and Mn. Soil Sci. Bull.38, 50-53
Brown, P. H., and Hu, H. 1996. Phloem mobility of boron is species dependent: Evidence for phloem mobility in sorbitol – rich species. Ann. Bot. 77: 497-505.
Çakmak İ., Yılmaz A., Kalaycı M., Ekiz H., Ülger A. C. Ve Brown H.J.,1996. Zinc deficiency and boron toxicity as critical nutritional problems in wheat production in Turkey. 5th Int. Wheat Conferance, June 10-14, Ankara, Turkey, p.279.
Garate, A., et al. 1984. Effect of boron on manganese and other nutrients in fluids of vascular tissues.An Edafal. Agrobial. 43, 1467-1477.
Gezgin, S.; Dursun, N.; Hamurcu, M.; Ayaslı, Y.,1998. Konya Ovasında şeker pancarı bitkisinin beslenme sorunlarının toprak ve bitki analizleri ile belirlenmesi. Konya Pancar Ekicileri Kooperatifi Eğitim ve Sağlık Vakfı Yayınları, Bahçivanlar Basım San. A.Ş. 1998-Konya.
Gezgin, S., Dursun, N., Hamurcu, M., Harmankaya, M., Önder, M., Sade, B., Topal, A., Soylu, S., Akgün, N., Yorgancilar, M., Ceyhan, E., Çiftçi, N., Acar, B., Gültekin, İ., Işık, Y., Şeker, C., Babaoğlu, M., 2002. Determination of B Contents Of Soils in Central Anatolian Cultivated Landsand its Relations between Soil and Water Characteristics. Boron in Plant and Animal Nutrition. Edited by Goldbach et al., Kluwer Academic / Plenum Publishers, New York
Gomez RMV., 1981. Boron, copper, iron, manganese and zinc contents in leaves of flowering sunflower plant (Helianthus annus L.) grown with different boron supplies. Plant and Soil, 62, 461-464.
Gupta VK., Singh, S., 1981. Influence of molybdenum and iron interaction on copper, manganese and zinc nutrition paddy (Oryza sativa). Indian J. Plant Physol. 24, 137-144.
Gupta, U.C., Jame, Y.W., Campbell, C.A., Leyshon, A.J. and Nicholaichuk, W., 1985. Boron deficiency and toxicity and aging. In Sohal RS (Ed.) Age pigments. Elsevier, 1-62.
Kacar, B., Fuleky, G., Taban, S. ve Alpaslan, M., 1993. Değişik miktarlarda kireç kapsayan topraklarda yetiştirilen çeltik bitkisi (Oryza sativa L.)’ nın gelişmesi ile Zn, P, Fe ve Mn alımı üzerine Zn x P ilişkisinin etkisi. S. 1-44. A.Ü. Araştırma Fonu (Kesin Rapor). A. Ü. Ziraat Fak. Toprak Bölümü. Ankara.
Kacar, B., Katkat, V., 1999. Bitki Besleme. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 127
Marschner, H. 1995. Mineral Nutrition of Higher Plants, 2nd Ed. Academic Pres, New York. Pp. 379-396.
Nable, R. O. 1988. Resistance to boron toxicity amongst several barley and wheat cultivars: A preliminary examination of the resistance mechanism. Plant and Soil 112: 45-57.
Paul, J.G., Nable, R.O., Lake, A. W.H., Materne, M.A., and Rathjen, A. J. 1992. Response of annual medics (Medicago spp) and field peas (Pisum sativum) to high concentrations of boron: Genetic variation and the mechanism of tolerance. Aust. J. Agric. Res. 43: 203-213.
Pushnik, J.C. and Miller, G.W., 1989. Iron regulation of chloroplast photosynthetic function: mediation of PSI development. J. Plant Nutr. 12:407-421
Rerkasem, B.,S. Lordkaew and S. Jampod, 1991. Assesment of grain set failure and diagnosis for boron deficiency in wheat. In : D.A. Saunders (Ed.), Wheat for non- traditional warm areas. Pp. 500-504. Mexico D.F. : CIMMYT.
Singh, B., Singh, B.P., 1980. Studies on interactions of cupper and manganese in relation to their content in wheat. Madras Agric. J. 67, 819-824.
Singh, D.P., 1988. Effect of gypsum on boron tolerance in cowpea. New Botanist, 15,145-148.
Soylu, S., Topal, A., Sade, B., Akgün, N., Gezgin, S., Babaoglu, M., 2004. Yield and Yield Attributes Of Durum Wheat (Triticum Durum Desf.) Genotypes As Affected By Boron Application In Boron Deficient-Calcareous Soils: An Evaluation Of Major Turkish Genotypes For B Efficiency. Journal of Plant Nutrition,Vol. 27(6) 1077-1106.
Taban, S. Ve Turan, C., 1987. Değişik miktarlardaki demir ve çinkonun mısır bitkisinin gelişmesi ve mineral madde kapsamı üzerine etkileri. Doğa Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi 11(2): 448-456.
Tandon, H.L.S. 2001. Management of Nutrient Interactions in Agriculture. Fertiliser Development and Consultation Organisation, New Delhi. India. Terry, N. and Abadi, J., 1986. Function of iron in chloroplasts. J. Plant Nutr. 9: 609-646.
Torun,A., Bozbay, G., Braun, H.J., and Çakmak, İ. 1999. Shoot growth and zinc concentration of 164 bread wheat genotypes in zinc – deficient calceraous. Journal of Plant Physiology