Z Kuşağının Kariyer Beklentileri: Lise Öğrencileri Üzerinde Bir Uygulama

Her bireyin dünyaya geldiği zaman aralığında teknolojik, ekonomik ve çevresel şartlar değişim göstereceğinden bu değişim bireyin kişiliğinde ve kariyer beklentisinde de etki edeceği düşünülmektedir. Bu düşünce doğrultusunda yıllar baz alınarak kuşakların sınıflandırılması yapılmıştır. Literatürde farklı sınıflandırmaların yer alması sebebiyle çalışmamızda Fox (2011)’in sınıflandırması kullanılmıştır. Bu sınıflandırmalardan hareketle en genç kuşağı, Z kuşağının oluşturduğu görülmektedir. Henüz iş yaşamında aktif olarak katılım göstermemekte olan Z kuşağı bireyleri yavaş yavaş iş yaşamında varlık göstermeye başladı. Teknoloji ile birlikte gelişip büyüyen bu kuşak bireylerinin hayata bakış açıları ve geleceğe yönelik tutum ve davranışları diğer kuşak bireylerine göre farklılık göstermektedir. Bu farklılıklardan hareketle Z kuşağı bireylerinin kariyer ve gelecek beklentileri ölçülmesi çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Isparta merkezde bulunan ve liselerde eğitim görmekte olan 451 öğrenci üzerinde anket uygulaması yapılmıştır. Araştırmada McWhirter ve McWhirter (2008) tarafından geliştirilen FESA (Future Expectations Scale for Adolescents) ölçeğinin Tuncer (2011) tarafından Türkçeye uyarlaması olan Ergen Gelecek Beklentileri Ölçeği (EGBÖ) kullanılarak ölçüm yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde frekans analizi, açımlayıcı faktör analizi, bağımsız örneklem t testi, anova testi ve korelasyon analizi uygulanmıştır. Yapılan analizler ortalama ve standart sapmalarla belirlenmiş olup bu doğrultuda Z kuşağı bireyleri ile kariyer beklentileri arasında anlamlı farklılıklar bulunduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kuşaklar, Z Kuşağı, Kariyer Beklentisi, Öğrenciler

Career Expectations of Generation Z: An Application on High School Students

Since the technological, economic and environmental conditions will change in the time period in which each individual comes into the world, this change is thought to affect the personality of the individual. In line with this idea, the generations were classified based on years. Based on these classifications, it is seen that the youngest generation is formed by the Z generation. Z generation individuals who have not been actively involved in business life have begun to appear in business life. The perspectives of this generation of individuals who develop and grow with technology and their attitudes and behaviors towards the future differ according to other generation individuals. Based on these differences, the aim of the study is to measure career and future expectations of Z generation individuals. For this purpose, a questionnaire was applied on 451 students in Isparta center and in high schools. McWhirter Research and McWhirter (2008) developed by FESA (Future Expectations Scale for Adolescents) scale of Tuncer (2011) Turkish by an adaptation Adolescent Future Expectations Questionnaire (EGBÖ) measurements were conducted using. Frequency analysis, exploratory factor analysis, independent sample t test, anova test and correlation analysis were used to analyze the data. The analyzes were determined by mean and standard deviations and it was determined that there were significant differences between Z generation individuals and career expectations.

Keywords:

Generations, Generation Z, Career Expectations, Students,

PDF

___

Adıgüzel, Orhan, Batur, Zeynep, H. ve Ekşili Nisa, (2014), “Kuşakların Değişen Yüzü ve Y Kuşağı ile Ortaya Çıkan Yeni Çalışma Tarzı: Mobil Yakalılar”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19): 165-182.
Akdemir, Ali ve Konakay, Gönül (2014), “Y Kuşağının Kariyer Algısı, Kariyer Değişimi ve Liderlik Tarzı Beklentilerinin Araştırılması”, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2): 11-42.
Aktaş, Kadir (2015), “Genel Anlamda Kariyer ve Kariyer Sorunları”, Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, (1): 26-36.
Anafarta, Nilgün (2011), “Orta Düzey Yöneticilerin Kariyer Planlamasına Bireysel Perspektif”, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2): 1-17.
Aşkun, Neva, Cem (2006), “Örgütsel Stres ile Kariyer Planlaması Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Uygulama”, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
Atay, Şeynur (2006), “Kariyer Yönetiminin Örgütsel Bağlılığa Etkisi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Afyon.
Aydemir, Durmuş, Ali (2018), “Gastronomi ve Mutfak Sanatları Eğitimi Alan Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Beklentileri: Lisans Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir.
Baş, Türker (2005), “Anket Nasıl Hazırlanır, Uygulanır Değerlendirilir”, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
Başol, Oğuz ve Aydın, Çetin, Gülşen, (2014), “X Ve Y Kuşağı: Çalışmanın Anlamında Bir Değişme Var mı?” Electronic Journal of Vocational Colleges, 4(4): 1-15.
Bilici, Hatice (2015), “Turizm Eğitimi Almış Sektör Çalışanlarının Kariyer Beklentileri (Fethiye Örneği)”, Muğla Sıtkı Kocaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Muğla.
Bovée, Courtland, L., Thill, John V., Mescon, Michael H. (2007), “Excellence in Business”, Pearson Prentice Hall.
Büyükuslu, Fulden (2017), “Z Kuşağının İş Yaşamından Beklentileri Konusunda Bir Araştırma”, Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İnsan Kaynakları Yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Ceyhan, Sefa (2006), “Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi: Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma”, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yönetim Organizasyon Programı, Yüksek Lisans Tezi, Alanya.
Ergeneli, Azize, İlsav, Arzu, Camgöz, Sait , M., Güler, Kümbül, B., Karapınar, Bayhan, Ekmekçi, Özge, T., Özgödek, Ferendeci, M., Özgödek, Doğan, G., Odabaşı, Atalay, N. ve Borluk, Akşimin, N. (2014), İnsan Kaynakları Yönetimi. Nobel Akademik Yayıncılık.
Eryiğit, Süleyman (2000), “Kariyer Yönetimi”, Kamu-İş Dergisi 6(1): 1-25.
Kyles, Dana (2005), “Managing your multigenerational workforce."Strategic Finance”, 87(6): 52.
Levickaite, Rasa (2010), “Generations X, Y, Z: How Social Networks Form the Concept of the World without Borders (the Case of Lithuania)”, LIMES: Cultural Regionalistics, 3.(2): 170-183.
Selda, Metin ve Kızıldağ, Duygu (2017), “Kuşakların Kariyer Beklentilerinin Farklılaşması: Otomotiv Sektöründe Bir Araştırma”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(40): 340-363.
Mücevher, Muhammet Hamdi, Akçakanat, Tahsin ve Demirgil, Zeynep (2017), “İşkolikliğin Kuşaklara Göre Karşılaştırılması: Süleyman Demirel Üniversitesi Akademisyenleri Üzerine Bir Araştırma”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3): 135-155.
Özdemir, Serkan (2010), “Ön Lisans Muhasebe Öğrencilerinin Kariyer Planlamasını Etkileyen Unsurlar: Ege Bölgesinde Bir Araştırma”, World of Accounting Science, 12(2): 103-121.
Özgen, Hüseyin ve Yalçın, Azmi (2010), “İnsan Kaynakları Yönetimi: Stratejik Bir Yaklaşım”, Nobel Kitabevi.
People, Havas (2016), “Marketing to Generation Z”, 1-28, http://havaspeopleblog.tumblr.com/, (Erişim Tarihi: 01 Aralık 2018).
Sarıoğlu, Başak, Elif ve Özgen, Ebru (2017), “Z Kuşağı: İş Dünyası Yakın Geleceğin İş Gücünü Ne Kadar Tanıyor?”, Researcher: Social Science Studies, 5(4): 242-253.
Schwarz, Thom (2008), “Brace Yourself Here Comes Generation Y”, Critical Care Nurse 28(5): 80-85.
Sladek, Sarah ve Grabinger, Alyx (2014), “Gen Z Introducing the first Generation of the 21st Century Available at https://goo.gl/Iu5o2t (Erişim Tarihi: 01 Aralık 2018).Strauss, William and Neil, Howe (1991), Millennials rising: The next great generation, Vintage.
Sönmez, Fatih (2016), “Sosyal Medyanın Z Kuşağı Tüketicilerinin Satın Alma Davranışları Üzerinde Etkisi”, Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Üretim Yönetimi ve Pazarlama Programı, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Manisa.
Şen, Hatice (2012), “Hemşirelikte Psikomotor Beceri Öğretiminde Rehber İlkeler: Kalp Masajı Örneği” Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 5(4): 180-184.
Tanoli, Mubashar Farooq (2016), “Understanding Career Planning: A Literature Review”, Munich Personel Repec, 16(2): 162.
Taş,Yunus H., Demirdöğmez, Mehmet ve Küçükoğlu Mahmut (2017), “Geleceğimiz Olan Z Kuşağının Çalışma Hayatına Muhtemel Etkileri”, OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13): 1031-1048.
Taşlıyan, Mustafa, Arı, Ülkü, Nazmiye ve Duzman, Burak (2011), “İnsan Kaynakları Yönetiminde Kariyer Planlama ve Kariyer Yönetimi: İIBF Öğrencileri Üzerinde Bir Alan Araştırması”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2): 231-241.
Toruntay, Hatice (2011), “Takım Rolleri Çalışması: X ve Y Kuşağı Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Tosun, Ülkü ve Güntaş, Selime (2018), “Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Beklentileri ve Empati Eğilimleri”, European Journal of Managerial Research Dergisi, 2(2): 23-28.
Tuncer, Murat (2011), “Yükseköğretim Gençliğinin Gelecek Beklentileri Üzerine Bir Araştırma”, Electronic Turkish Studies, 6(2): 935-948.
Türk Dil Kurumu, Büyük Türkçe Sözlük. http://www.tdkterim.gov.tr/bts/,(Erişim tarihi: 01 Aralık 2018).
Üzüm, Burcu, ve Uçkun, Seher (2015), “Büro Yönetimi ve Yönetici Asistanlığı Öğrencilerinin Demografik Özellikleri ile Kariyer Geleceği Beklentilerinin Ölçülmesi: Kocaeli MYO Örneği”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(16): 71-80.
Williams, Raymond (2015), “Politics and Letters: Interviews with New Left Review”, Verso Trade.
Yiğit, Zühal (2010), “X ve Y Kuşaklarının Örgütsel Tutumlar Açısından İncelenmesi ve Bir Örnek Olay”, Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İnsan Kaynakları Yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.