Laffer Etkisinin Türkiye Uygulaması (1980-2003)

Devletlerin temel fonksiyonlarını yerine getirmek için gelire ihtiyaç duymaları vergi toplama gerekliliğini doğurmuştur. Vergileme, zaman içerisinde kamu hizmetleri için gerekli kaynağı sağlamanın yanında tasarrufu ve ekonomik büyümeyi teşvik, gelir dağılımını düzeltme şeklinde diğer sosyal ve ekonomik amaçlar için de kullanılmaya başlanmıştır. Devletin vergi gelirleri, vergi tabanının genişliği ve vergi oranlarının düzeyi ile yakından bağlantılıdır. Vergi oranları ile vergi gelirleri arasındaki ilişkiyi ortaya koyan “Laffer Eğrisi” Arzyönlü İktisat’ın en önemli konularından birisidir. 1980-2003 dönemi itibariyle Laffer Eğrisi’nin Türkiye uygulamasının tahmin edildiği bu çalışmada, ekonomi yönetiminin uyguladığı vergi oranlarının 1999 yılından itibaren oluşturulan modellere göre tahmin edilen oranlardan daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Türkiye, ekonometri

Income demand to perform their basic functions of States creates requirement of collecting taxes .In time taxation has started to be used the other social and economic aims such as saving,encouraging economic power,adjustment of income distribution besides providing source for public services. Tax revenue of States is related to tax base wideness and tax rate level closely. Laffer curve ,which displays the relation between the tax rates and tax revenues ,is one of the significant subjects of Supply –Side Economics. Laffer Curve of Turkey’s Application during the 1980-2003s is estimated and excess of tax rates applied by the economic administration over the models formed from the 1999s is cited in this study.
Keywords:

Turkey, econometrics,

___

AKTAN, C.C., “The Khaldun-Laffer Effect Of Supply-Side Economics”, Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:4, Sayı:1-2, İzmir, 1989, s.190- 205. -----------------, “Çağdaş İktisadi Düşünceler”, Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:5, Sayı:1-2, İzmir, 1990, s.211-230. -----------------, “Talep-Yönlü İktisat ve 1970’li Yılların İktisadi Sorunları”, Banka ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, Mart-1991. BUCHANAN, J.M.-LEE, D.R., “Politics, Time, and the Laffer Curve”, Journal of Political Economy, Vol: 90, No:4, August 1982, pp.816-819. DERDİYOK, T., “Türkiye’nin Laffer Eğrisi”, Maliye Dergisi, S:112, Ankara, Mart-Nisan 1993,s.26-39. DUĞER, İ.H., DULUPÇU, M.A., İktisata Giriş, 2. Baskı, Graphis Yayınları, İstanbul, 2001. EVANS, M., The Truth About Supply-Side Economics, New York:Basic Boks Inc, 1983. İSO, Türkiye Ekonomisi 2005, İSO Yayını, İstanbul, Mart-2005. İYİBOZKURT, E., Güncel Ekonomik Sorunlarımız- Küreselleşme ve Ekonomimiz, Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa, 1997. KABUKÇU, M.A., İstatistik-Sağlık Sosyal ve Fen Bilimlerinde Uygulamalı, Damla Ofset, Konya, 1998. PARASIZ, İ., Makro Ekonomi-Teori ve Politika, 7. Baskı, Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa, 1998. SAVAŞ, V., Keynezyen İktisat Yıkılırken, 2. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 1986. -------------., İktisatın Tarihi, 2. Baskı, Avcıol Basım-Yayın, İstanbul, 1998. SKOUSEN, M.,(çev. Acar M., Erdem E., Toprak M.,), The Making of Economics: The Lives and Ideas of the Great Thinkers (Modern İktisadın İnşası-Büyük Düşünürlerin Hayatları ve Fikirleri), Liberte Yayınları, Ankara, 2003. T.C. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü, Gelirler Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu (2002), MB yayınları, Ankara, 2003. T.C. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü, Gelirler Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu (2003), MB yayınları, Ankara, 2004. TOPRAK, M., DEMİR, Ö., Küreselleşen Dünyada Türkiye Ekonomisi- Serbest Piyasa Devriminin Serüveni, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2001. TURE, N. B., Supply Side Analysis and Public Policy, Roboy, 1982. ULUATAM, Ö., Makro İktisat, 9. Baskı Savaş Yayınları, Ankara, 1998. www.die.gov.tr www.gelirler.gov.tr.