Birinci Dünya Savaşı Esnasında Anadolu'daki Salgın Hastalıklar ve Ermeniler

Savaş ortamlarının getirdiği en büyük olumsuzluklardan biri bulaşıcı hastalıklardır. Osmanlı Devleti, başta Balkan Savaşları olmak üzere Birinci Dünya Savaşı esnasında da savaşın yanında bulaşıcı hastalıklarla da mücadele etmek zorunda kalmıştır. Balkan Savaşları’ndan sonra Anadolu’ya göçlerin fazlalaşmasıyla birlikte Birinci Dünya Savaşı sırasında Anadolu’da ve diğer cephelerde kolera, tifüs, veba, frengi vs. gibi salgın hastalıklar yaygınlaşmıştır. Bulaşıcı hastalıklar sadece cephedeki askerleri değil, sivil halkı da çok etkilemiştir. Zira sivil halk arasında salgın hastalıklardan ölümler, yine hastalıklar dolayısıyla cephede hayatını kaybeden askerlerin sayısından fazladır. Anadolu’da Türkler ve Müslümanlarla birlikte Ermeniler de salgın hastalıklardan dolayı büyük sıkıntılar çekmişlerdir. Özellikle göç yollarında ve Halep’e göç ettirilen Ermenilerden çok sayıda ölenler olmuştur. Devlet hastalıklardan ölümleri önlemek için bütün imkânlarını seferber ettiyse de çok başarılı olamamıştır. Ayrıca, hastalıklardan sadece cephede bulunan asker ve sivil halk değil diğer devletlerin temsilcileri arasından da hayatlarını kaybedenlerin olduğu görülmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Anadolu

One of the most negative consequences of the war is epidemics. Ottoman Empire/State struggled with epidemics first during the Balkan Wars then the World War I. As a result of migration following the Balkan Wars, during the World War I, epidemics suh as cholera, typhus, plague, syphilis, etc., became common at Anatolian and at other fronts, Epidemics affected not only the soldiers at the front but also people at home. In fact, the number of people who lost their lives due to epidemics was higher than soldiers who died due to the same reason. In Anatolia, Armenians, together with Turks and Muslims, suffered greatly from epidemics. Especially many Armenians died on the road while they were migrating due to diseases.Even though it tried to use its all means to preventdiseases, the state/government was not that successful at doing so. In addition to soldiers and civil people, many state officials also died because of epidemics.
Keywords:

Anatolia,