“YAĞMUR BEKLERKEN” ADLI ROMAN İLE “TUFANDAN ÖNCE” ADLI UZUN HİKÂYE ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME

Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önemli yazarlarından biri olan Tarık Buğra, romanlarında pek çok sosyal, siyasal, kültürel meselelere yer vermiş, bunları propagandaya düşmeden, edebiyatın kendi ölçüleri içerisinde başarıyla işlemiştir. Bu romanlardan biri de yakın tarihimizi konu alan, çok partili hayata geçme teşebbüslerinin ilk örneklerinden Serbest Fırka meselesini, bir kasaba zemininde irdeleyen Yağmur Beklerken’dir. Öte yandan Türk edebiyatı için kıymetli kalemlerden bir diğeri de 2000 yılında yayımladığı Uzun Hikâye adlı eseriyle başladığı uzun hikâye türünü, genellilikle her yılın sonbaharında çıkardığı yeni kitaplarıyla zenginleştiren, son dönem usta hikâyecilerimizden Mustafa Kutlu’dur. Yazarın Tufandan Önce adlı kitabı da pek çok anlatım tekniğini içinde barındıran, küçük bir Anadolu kasabasında, bir tesisin temel atma töreniyle birlikte hâlihazırdaki siyasete ve kimi değerlere göndermeleri olan uzun hikâyenin başarılı örneklerindendir. Bu yazıda, “mukayeseli edebiyat” sınırları içerisinde bahsi geçen iki eser (dolayısıyla roman ve uzun hikâye türleri), hem muhteva hem şekil açısından, yazarların biyografileri ve eserlerin kaleme alındığı dönemin hususiyetleri de göz önünde bulundurularak, karşılaştırma yoluyla incelenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Tarık Buğra, Yağmur Beklerken, Mustafa Kutlu, Tufandan Önce, roman, uzun hikâye, Mukayeseli Edebiyat.

A COMPARATİVE STUDY ON THE NOVEL ENTİTLED “YAĞMUR BEKLERKEN” (WAİTİNG FOR THE RAİN) AND THE LONG STORY ENTİTLED “TUFANDAN ÖNCE” (BEFORE THE FLOOD)

Tarık Buğra, one of the most prominent writers of the Republican Era Turkish Literature, in hisnovels was concerned with many social , political and cultural matters and succesfully handled them within the framework of literature without giving way to the temptation to carry out propoganda. One of these novels is Yağmur Beklerken (Waiting for the Rain), which deals with our recent history and examines in a town setting the question of the Free (or Liberal) Repubican Party, which was one of the first examples of attempts to switch to multiparty life. On the other hand, another writer of Turkish Literature as distinguished as Tağrık Buğra is the contemporary story writer Mustafa Kutlu, who enriches the genre of long story which he initiated with ”Uzun Hikaye” (Long Story) published in 2000 with books he releases in the autumn every year. The writer’s book entitiled Tufandan Önce (Before the Flood) is a long story which incorporates many storytelling techniques and make allusions to the current political issues and certain values by employing a foundation laying ceremony in a small Anatolian town. The present paper is aimed at making a comparative study of the two works of art mentioned above within the boundaries of “comparative literature” (accordingly two different genres:novel-long story) which is consdered to be a subcategory of literature in terms of content and form bearing in mind the characterictics of the period when the works were written.

Keywords:

Tarık Buğra, Yağmur Beklerken (Waiting for the Rain), Mustafa Kutlu, Tufandan Önce (Before the Flood), novel, long story, Comparative Literature,

PDF

___

AKTAŞ,Şerif, (2000),Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Ankara:Akçağ Yay. AKTAŞ, Ümit, (2003-2004, Aralık-Ocak), “Mustafa Kutlu Öyküleri”, KİTAPHABER, S.19, s.77.
ALPER, Feridun, (1993), Tarık Buğra Hayatı, Sanatı ve Eserleri, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, (Yayımlanmamış doktora tezi). AYÇİL, Ali, (Aralık-Ocak,
2004),“Bağını Bozdurmayan
Bağban”,KİTAPHABER, S.19, s.34-35.
AYKUT, Kemal- ÖZCAN, Nusret,(2001),Mustafa Kutlu Kitabı, İstanbul: Nehir Yay.
AYTAÇ, Gürsel, (2003a),Genel Edebiyat Bilimi, İstanbul: Say Yay.
____________, (2003b),Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi, İstanbul: Say Yay.
AYVAZOĞLU, Beşir, (2006),Büyük Ağa Tarık Buğra, İstanbul: Kapı Yay.
BUĞRA, Tarık,(1992), Politika Dışı, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
____________, (2005),Yağmur Beklerken, İstanbul: İletişim Yay.
____________, (2008), Düşman Kazanmak Sanatı, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
COŞKUN, Sezai,(Ağustos,2004), “Tufandan Önce Üzerine Çözümleme Denemesi”, Dergâh, S. 174, s.19-21.
ÇETİN, Nurullah, (2005),Roman Çözümleme Yöntemi, Ankara: Öncü Basımevi.
DİRİN, İlyas, (2002), Tarık Buğranın Romanlarında Yakın Dönem Türk Siyasi Hayatı, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).
GÜNDÜZ, Osman, (2006),“ Roman, 1960 Sonrası”, Türk Edebiyatı Tarihi, C. 4, İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay.
KAPLAN, Mehmet, (Mayıs, 1982), “Yağmur Beklerken”, Türk Edebiyatı, S.103, s.18-21.
KARACA, Alâaddin, (2004, Şubat),“Tufandan Önce Ekseninde Mustafa Kutlu’nun Hikâyelerindeki Değişime Bir Bakış”, Türk Edebiyatı, S.364, s.62-66.
KARATAŞ, Turan, (2004),Ansiklopedik Edebiyat Terimleri Sözlüğü, Ankara: Akçağ Yay.
KUTLU, Mustafa,(2003),Tufandan Önce, İstanbul: Dergâh Yay.
NACİ, Fethi, (Nisan, 1982),“Serbest Fırka Karşısında İki Romancı: Kemal Tahir ve Tarık Buğra…”, Hürriyet GÖSTERİ, S.17, s.22-25.
NİYAZİ, Mehmet, (2003.05.22), “Tufandan Önce”, Zaman.
ÖNAL, Mehmet, (1996),“Tahkiyeli Eserleri Tahlil Plânı Hakkında Bir Deneme”, Prof. Dr. Umay Günay’a Armağan Kitabı, Ankara: FeryalMatb.
_____________, (2009), En Uzun Asrına Edebiyatına Teorik Bir Yaklaşım İkinci Kitap, Ankara: Akçağ Yay.
ÖZDEMİR, Cihan, (Mayıs-Haziran, 2000), “Roman Nedir”, Türk Yurdu Türk Romanı Özel Sayısı, S. 153-154.
ÖZGÜL, Kayahan,(2003), Kandille İskandil, Ankara: Hece Yay.
_______________,(2006, Ekim-Kasım),“ Hikâyenin Romanı ”, Hece Dergisi Türk Öykücülüğü Özel Sayısı, S. 46-47,s.33-41.
SAĞLIK, Şaban, (2003-2004, Aralık-Ocak), “Ehl-i Suhan Yahut ‘Tufandan Önce’ nin Anlatıcısı”,
KİTAPHABER, S.19, s.40-45.
SAZYEK, Hakan, (2002, Mayıs-Haziran-Temmuz), “Türk Romanında Postmodernist Yöntemler ve Yönelimler”, Hece Dergisi Türk RomanıÖzel Sayısı, S.65-66-67, s.493-509.
TEKİN, Mehmet, (2009), Roman Sanatı Romanın Unsurları, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
TIEGHEM, Paul Van, (1973),Mukayeseli Edebiyat, (Çev. Yusuf Şerif Kılıçel), Ankara: Maarif Matb.
TONGA, Necati, (2005),Hikayeciliğimizdeki Zenginlik Mustafa Kutlu ve Yoksulluk İçimizde, Ankara:Akçağ Yay.
TOSUN, Necip, (2002, Mayıs-Haziran-Temmuz), “Öykü ve Roman Farklılaşması Üzerine Notlar”, Hece Dergisi Türk RomanıÖzelSayısı, S.65-66-67, s.240- 246.
TUNCER, Hüseyin,(1988), Tarık Buğra, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay.
TURAL, Sadık, (2006), Sorulara Cevaplar, Ankara: Yüce Erek Yay.
Türk Dili Edebiyatı Ansiklopedisi, (1990),Cilt 7, İstanbul: Dergâh Yay.
Türkçe Sözlük, (1998),Ankara: TDK Yay.
UÇAN, Hilmi, (Nisan, 2000),“Batı’da ve Bizde Roman, Öykü, Anlatı Teknikleri ve Bir Mustafa Kutlu Öyküsü: Bu Böyledir”, Hece, S.40, s.43-53.
YALÇIN, Alemdar, (1985)“1984’te Roman, Yağmur Beklerken, Dönemeçte”, Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı, FeryalMatb.
YILDIRIM, Ercan, (Aralık-Ocak, 2003-2004),“ Mustafa Kutlu’nun Hikayesi’nde (Değişen) Anlatım
Özellikleri”, KİTAPHABER, S.19, s.50-73.