MARGUERITE YOURCENAR’IN ATEŞLER VE DÜŞ PARASI ADLI YAPITLARINDA MİTOLOJİ VE METİNLERARASILIK / MYTHOLOGY AND INTERTEXTUALITY IN MARGUERITE YOURCENAR’S WORKS ATEŞLER AND DÜŞ PARASI

Mitos insanda varlık düşüncesinin ve dilin gelişimi ile birlikte ortaya çıkmış ve bu ikisi gibi insanın en temel zihinsel etkinliklerinin birer parçası olmuştur. Tarihsel çizgisellik içinde ilkel insan topluluklarından Ortaçağ toplumlarına, sanayileşmiş toplumlara ve günümüz toplumlarına kadar bütün topluluklar kendi mitlerini yaratmış ya da var olan mitleri güncelleyerek onları benimsemiş ve izlemiştir. Mitosun her dönemde canlılığını ve devimselliğini koruması şüphesiz onun ayrım gözetmeksizin her insanda aynı zihinsel gereksinime (varlığını anlamlandırma, kendini evren içinde konumlandırma gereksinimine) karşılık gelmesinden kaynaklanmaktadır. Her dönemde ve her bireyde etkili olduğu düşünülen mitosun sanat ve yazında izlerinin bulunmaması olası değildir. Mitos, hem derin simgesel anlamıyla hem de pek çok yazınsal türe ve yoruma uyum sağlayabilen esnek yapısıyla tarih boyunca yazar ve sanatçıları için esin kaynağı olagelmiştir. Batı yazınının temeli sayılan Yunan ve Roma yazınlarının mitolojiyi esas aldığı düşünüldüğünde mitosun Batı yazınındaki önemli yeri de anlaşılır. Yazarlar mitosa çoğunlukla metinlerarasılığın yöntemlerini kullanarak başvurmuşlardır. Böylece mitosu da kendilerinin ve yaşadıkları dönemin estetik anlayışı ve koşullarına göre yeniden güncellemişlerdir. Bu sayede hem mitos yeni anlamlarla ve simgelerle donanarak zenginleşir hem de yapıt mitosun simgeselliğinden yararlanarak çokanlamlı ve evrensel bir boyut kazanır. Yirminci yüzyıl Fransız yazınının en dikkat çekici kadın yazarlarından olan Marguerite Yourcenar da mitosa başvurmaktan çekinmemiş; pek çok yapıtında onu eğip bükerek, bilinen anlamlarından kopararak ya da bunlara yenilerini ekleyerek mitosun sunduğu geniş anlam olanaklarından faydalanmış, kendi anlatımında sıkça yer vermiştir. Bu çalışmada Marguerite Yourcenar’ın Ateşler (Feux) ve Düş Parası (Denier du Rêve) adlı yapıtlarında mitosa hangi metinlerarasılık yöntemleri aracılığıyla başvurduğu saptanacak ve bunların metinde ve mitosta ne gibi değişiklikler yarattığı incelenmeye çalışılacaktır.

___

  • AKTULUM, Kubilay (2014). Metinlerarası İlişkiler. Ankara: Kanguru Yay.
  • BOLLACK, Jean (2007). “Le problème du mythe. De quoi est-il fait?” Métamorphoses du mythe. Réécritures anciens et modernes des mythes antiques: 11-22. Condé-Sur-Noireau: Orizon/Harmattan.
  • BRUNEL, Pierre (1992). Mythocritique, Théorie et Parcours. Paris: Presses Universitaires de France.
  • BÜYÜKŞAHİN, Esra (2014). Mythologie du Féminin dans l’Œuvre Romanesque de Marguerite Yourcenar. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Ü.
  • DURAND, Gilbert (2010). La Sortie du XXe Siècle. Paris: CNRS Editions.
  • ELIADE, Mircea (2001). Mitlerin Özellikleri. çev. Sema Rifat. İstanbul: OM Yay.
  • FAVRE, Yves-Alain (1990). “Marguerite Yourcenar: Le rôle du mythe dans la création romanesque”. Roman, Histoire et Mythe Chez Marguerite Yourcenar (Actes du colloque tenu à l'Université d'Anvers): 189-195). Tours: Société Internationale d'Etudes Yourcenariennes.
  • GALEY, Matthieu (1980). Açık Gözler Marguerite Yourcenar. çev. Ayten Er. İstanbul: Doruk Yay.
  • GENETTE, Gérard (1982). Palimpsestes. Paris: Editions du Seuil.
  • GRIMAL, Pierre (1997). Mitoloji Sözlüğü. çev. Sevgi Tamgüç. İstanbul: Sosyal Yay.
  • HILLENAR, Hank (1983). “L’œuvre d’une femme forte”. Recherches sur l’œuvre de Marguerite Yourcenar, Textes réunis par Henk Hillenaar, CRIN.
  • HOMEROS (2010). Odysseia. çev. A. Erhat-A. Kadir. İstanbul: Can Yay.
  • HUET-BRICHARD, Marie-Catherine (2002). Littérature et Mythe. Paris: Harmattan.
  • JUNG, Carl Gustav (2009). İnsan ve Sembolleri. çev. Ali Nihat Babaoğlu. İstanbul: Okuyanus Yay.
  • MONNEYRON, Frédéric THOMAS, Joël (2002). Mythes et Littérature. Paris: Presses Universitaires de France.
  • SOFOKLES (2009). Kral Oidipus. çev. Bedrettin Tuncel. İstanbul: TEM Yay.
  • YOURCENAR, Marguerite (1989). En Pélerin et En Etranger. Paris: Gallimard.
  • YOURCENAR, Marguerite (1997). Ateşler. çev. Sosi Dolanoğlu. Paris: Gallimard.
  • YOURCENAR, Marguerite (2015). Düş Parası. çev. Roza Hakmen. İstanbul: Metis Yay.
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1981
  • Yayıncı: Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

ÂLİM, ŞÂRİH VE ŞAİR HAYDAR ALİ DİRİÖZ’ÜN ESERİ: “KUDEMÂNIN YOLUNDA…” / THE WORK OF SCHOLAR, COMMENTATOR AND POET HAYDAR ALİ DİRİÖZ: 'ON THE WAY OF THE SENİORS'

M. Fatih KÖKSAL

ÂLİM, ŞÂRİH VE ŞAİR HAYDAR ALİ DİRİÖZ’ÜN ESERİ: “KUDEMÂNIN YOLUNDA…”

M. Fatih KÖKSAL

DİYARBAKIR ZİYA GÖKALP YAZMA ESER KÜTÜPHANESİNDEKİ SARFA DAİR YAZMA ESERLER BİBLİYOGRAFYASI / MORPHOLOGY MANUSCRIPTS BIBLIOGRAPHY IN DIYARBAKIR ZIYA GOKALP MANUSCRIPT LIBRARY

Rıfat IŞIK

L’UNIVERS ROMANESQUE DE TAHSİN YÜCEL ET SES SOURCES FRANCAISES / TAHSİN YÜCEL’İN ROMAN EVRENİ VE FRANSIZ KAYNAKLARI

Ahmet GÖGERCİN

KLASİK TÜRK ŞİİRİNİN DEJENERE TİPLERİNDEN VÂİZ / THE PREACHER AS A DEGENERATED TYPE IN CLASSICAL TURKISH POETRY

Necip Fazıl DURU

İZMİRLİ ALİ EFENDİ'NİN SULTAN III. MURAT DEVRİ BİLGİNLERİ İLE İLGİLİ BİR MANZÛMESİ / A POEM OF İZMİRLİ ALİ EFENDİ ABOUT THE SCHOLARS OF SULTAN III. MURAT PERIOD

Ahmet SEVGİ

LA CRITIQUE IRONIQUE DE L’ACQUISITION DE LA DOCTRINE DE LIBERTE ABSOLUE DANS “L’IMMORALISTE” D’ANDRE GIDE / ANDRE GIDE’İN AHLAKSIZ ADLI ROMANINDA MUTLAK ÖZGÜRLÜK DOKTRİNİN EDİNİMİNDE İRONİK ELEŞTİRİ

Fuat BOYACIOĞLU, Hülya KOL

YENİ BİR HAMSE ŞAİRİ: ABDÎ VE MANZUM BOSTÂN TERCÜMESİ / A NEW KHAMSEH POET: ABDI AND HIS VERSE TRANSLATION OF BOSTAN

Hakan SEVİNDİK

MUALLAKALARDA BİTKİ VE HAYVAN TASVİRLERİ / DESCRIPTIONS OF PLANTS AND ANIMALS IN THE MUALLAQAT

Mahmut KAFES

DIE HÄUFIGSTEN SCHREIBFEHLER DER LERNENDEN DES DEUTSCHEN ALS ZWEITE FREMDSPRACHE UND IHRE URSACHEN / ALMANCAYI İKİNCİ YABANCI DİL OLARAK ÖĞRENEN ÖĞRENCİLERİN EN SIK YAPTIKLARI YAZIM HATALARI VE BUNLARIN SEBEPLERİ

Elif ERDOĞAN