DOĞANHİSAR MEZAR STELİ

Doğanhisar günümüz coğrafyasında Konya iline bağlı bir ilçedir. Sultan Dağları’nın kuzey-doğu eteklerinde yer almaktadır. Konya il merkezine 122 km. uzaklıktadır. Antik Dönem yollarının kavşak noktalarından dördü ilçe sınırları içerisinde, biri de ilçe sınırındadır. Bilimsel açıdan yüzey araştırmaları dışında arkeolojik araştırma yapılmamıştır. Phrygia Bölgesi sınırları içerisine dahil edildiği bilinen Antik Dönem yerleşiminin adının “Meteos” olarak geçtiğini görüyoruz. İlçe merkezinde çeşitli hafriyatlar sırasında ele geçmiş olan çok sayıda arkeolojik malzeme bulunmaktadır. Bu malzemelerin bir kısmı Halil Çıvgın Parkında, bir kısmı cami duvarlarında şpolyen (devşirme) malzeme olarak kullanılmıştır. Söz konusu malzemeler, mezar stelleri, lahit gövde ve kapakları, kitabeli parçalar, bezemeli mimari elemanlar olarak sıralanabilir. Bu çalışmada ele alacağımız mezar steli de 2002 yıllarında ilçenin Ezze Mahallesi, Cumhuriyet Caddesinde Ezze Camii’nin önünde yapılan kanalizasyon çalışması sırasında ele geçmiştir. Sağlam bir mezar stelidir. Stelin ele geçtiği alan yöre halkı tarafından “Eski Mezarlık Alanı” olarak tanımlanmaktadır. Aynı alanda mezar steli ile birlikte üst kısmı kırık, çelenk figürlü bir başka mezar steli parçası da üzerindeki 7 satırlık Grekçe kitabe ile dikkat çeker. Çalışmamızın konusunu oluşturan stel yerel kireçtaşından yapılmış olup üzerinde yer yer aşınma ve kireçlenme görülmektedir. Tapınak ön cephesi görünümünde işlenmiş mezar stelinin üzerinde bir bayan büstü ve beş satırdan oluşan Grekçe yazıt bulunmaktadır.
Anahtar Kelimeler:

Doğanhisar, stel, yazıt

GRAVE STELE FROM DOĞANHİSAR

Doğanhisar is located in the north-east of Sultan Mountains and 122 km. far from the center of Konya. Four of the ancient crossroads are in the border and one of them is on the border line of the town. There has not been any scientific study in this region except for few surveys. Ancient name of the settlement of this town was “Meteos” and it was in the borders of Phrygia region. During the various construction excavations, a large number of Archaeological materials have been uncovered in the center of the district. Some of these materials were at Halil Çivgin Park and some of them can be seen as part of the walls of the mosque as reused (spolyen) material.  These materials can be listed as grave steles, sarcophagi parts and decorated architectural element sandals. In this study, we will deal with a solid grave stele which was found during a canalization excavation in the district.  This site is referred as "Old Cemetery" by locals. Stele which is the subject of our study is made by domestic lime stone and formed like a temple facade. The upper of the front side has a female bust and there is a 5 lines inscription in Greek under it.

___

  • CALDER, William Moir (1956). Monuments from Eastern Phrygia. Monumenta Asiae MinorisAntiqua. [MAMA VII]. Manchester: Manchester University Press.
  • COX, Christopher William Machell-ALAN, Cameron (1937). Monuments from Dorylaeum and Nacolea (MAMA V). Manchester: Manchester Univercity.
  • EMEKLİ ÖZDEMİR, Miyase (2005). Konya Arkeoloji Müzesindeki Roma Dönemi Mezar stelleri. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Ü.
  • IŞIK, Emel (1988). Lydia Mezar Stelleri. Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Ü.
  • İNAN, Jale-ROSENBAUM, Alföldi Elisabeth (1966). Roman and Early Byzantine Portrait Sculpture in asia Minor. London: Oxford University.
  • KONYALI, Hakkı İbrahim (1945). Nasrettin Hocanın Şehri Akşehir. İstanbul: Numune Matbaası.
  • KSENOPHON (1962). Anabasis. çev. Hayrullah Örs. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. 2. bs.
  • LİNFERT, Andreas (1976). Kunstzentren hellenistis cher Zeit. Studien an weiblichen Gewand figuren. Wiesbaden: Franz Steiner.
  • MCLEAN, Bradley Hudson (2002). Greekand Latin inscriptions in the Konya Archaeological Museum (Regional epigraphic Catalogues of Asia Minor IV). Ankara: British Institute of Archaeology.
  • PFLUG, Römische Hermann(1989). Porträtstelen in Oberitalien: Untersuchungen zur Chronologie. Typologieund ikonographie. Germany: Mainz am Rhein : Philippvon Zabern.
  • PFUHL, Ernst-MÖBİUS, Hans (1979). Die Ostgriechischen Grabreliefs. II. Germany. Mainz: Verlag Philippvon Zabern.
  • RAMSAY, Wiliam Mitchell (1939) Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası. çev. Mihri Pektaş. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yay.
  • RAMSAY, WiliamMitchell (1887) . “The Cities and Bishoprics of Phrygia (Continued).” The Journal of Hellenic Studies (8): 461-519.
  • SCHEDE, Martin (1909). Antikes Traufleisten Ornament. (Zur Kunstgeschichtedes Auslande). Strassburg: Heitz.
  • SEVİN, Veli (2001) Anadolu’nun Tarihî Coğrafyası. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
  • ŞAHİN, Mustafa (2000). Miletopolis Kökenli Figürülü Mezar Stelleri ve Adak Levhaları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
  • TALBERT, Richard John Alexander (2000). Barrington Atlas of the Greek and Roman World: Map By-Map Directory C. I. Princeton: Princeton Univercity.
  • TIRPAN, Ahmet-SÜTÇÜOĞLU, Okay (2012). "Doğanhisar’ın Tarihi Coğrafyası. Tyraion, Thiymbrion, Hadrianapolis adlarının yanlış lokalizasyonuna dair kanıtlar ve Doğanhisar antik kent dokusunun tanımlanması". I Ulusal Doğanhisar sempozyumu bildiriler kitabı. Konya.
  • UÇAN, Fevzi (1988). Ünitelerimizde Konya İli. Konya: Olba Kitap Evi. 2. bs.
  • WAELKENS, Marc (1986). DieKleinasiatischenTürsteine. Typologische und Epigraphische. Untersuchungen der Kleinasiatischen Grabreliefs mit Scheirtü. Mainz: Philippvon Zabern.
  • YAYLALI, Abdullah (1979). Hellenistik Devir İzmir Kökenli Figürlü Mezar Stelleri. Yayınlanmamış Doçentlik Tezi. Erzurum: Atatürk Ü.
  • ZANKER, Paul (1988). ThePower of Images in the Age of Augustus. AnnArbor: The University of Michigan Press.
  • ZANKER, Paul (1994). “The Hellenistic Grave Stelai From Smyrna: Identity and Self-image in the Polis. Image sand Ideologies”. Self-Definition in the Hellenistic World. ed. Antony W. Bulloch- Erich S. Gruen- A. A. Long- Andrew Steward. University of California Press. 212-230.