ATATÜRK KİTAPLIĞI YAZMA ESERLER BÖLÜMÜ K280 NUMARALI ŞİİR MECMUASI

Şiir mecmuaları, klâsik edebiyat araştırmalarına kaynaklık eden önemli malzemelerdendir. Bu mecmualar, derlendikleri dönemin edebî beğenisini, şairlerini ve şiirlerini ortaya koyarlar. Ayrıca mecmualar, divanı bulunmayan ya da başka kaynaklarda adı geçmeyen şairlerin şiirlerini ihtiva ettiklerinden edebiyat tarihimiz için önemlidirler. Kütüphanelerde genellikle “Mecmua-i Eş‘âr” ya da “Mecmuatü’l-Eş‘âr” adlarıyla kayıtlı olan şiir mecmuaları arasında, özellikle klâsik şiirimize ait belirli nazım şekillerini ve türlerini bir araya getiren mecmualar da bulunmaktadır. Çalışmamıza konu olan bu şiir mecmuası İBB Atatürk Kitaplığı Yazma Eserler Bölümü K280 numarada kayıtlıdır. 32 varaktır. Mecmuada 71 şiir bulunmaktadır. Bazı şiirler hece ölçüsü ile yazılsa da çoğu aruz vezni ile yazılmıştır. Mecmua çoğunlukla gazellerden oluşmaktadır. Tertipli değildir. Ne zaman ve kim tarafından yazıldığını tespit edemediğimiz mecmuada Arşî, Azbî, Bosnevî, Celâlî, Kaygusuz Abdal, Niyâzî-i Mısrî, Muhîtî, Sürûrî, Vehbî’nin şiirleri yer almaktadır. Mecmua oldukça sadedir. Metin harekesizdir. Çoğunluğu siyah mürekkeple, açık kahve rengi boyalı kağıda, düzgün nesih hatla istinsah edilmiştir. Mecmua, Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi’ne (MESTAP) katkı sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.

THE POETRY JOURNAL NUMBERED K280 AT THE ATATURK LIBRARY, SECTION OF MANUSCRIPTS

Journals of poetry are of the important materials which source classical literary studies. They reveal the literary likes, poets and poems of the period they are composed. They are also important for our literary history because they include the poems of the poets who do not have anthology or who are unmentioned in literature. In the libraries, among the poetry journals that are generally recorded with the name of "Mecmua-i Eş‘âr (Journal of Poetry)" or "Mecmuatü’l Eş‘âr (Journals of Poetry)", there are also journals that bring together certain forms and genres of verses, especially of classical poetry. This journal of poetry, which is the subject of our study, is registered at the İstanbul Metropolitan Municipality (IMM) Ataturk Library (İBB Atatürk Kütüphanesi) with the code of Bel_Yz_K0280. It has 32 pages. There are 71 poems at the journal. Some of the poems are written in Syllabic verse, but most of them are written in aruz prosody. Journal is mostly composed of ghazals. It is not organized. The poems of Arşî, Azbî, Bosnevî, Celâlî, Kaygusuz Abdal, Niyâzî-i Mısrî, Muhîtî, Sürûrî and Vehbî take place in the journal whose publication time and author could not be determined. The journal is quite plain. The script does not have vowel signs (hareke). Most of it is copied in black ink, on light brown paper, in the calligraphic style of naskh. The journal was prepared to contribute to the Systematic Classification of Journals Project.

___

  • AŞKAR, Mustafa (1997). Mehmed Niyazî-i Mısrî el-Malatî, Hayatı, Eserleri ve Tasavvuf Anlayışı. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Ü.
  • BAŞÇETİN, Mustafa Yasin (2014). “Alevi-Bektaşi Şiirinde İdeal İnsan Tipi”. Geçmişten Günümüze Alevilik I. Uluslararası Sempozyumu C. II (ed. Yrd. Doç. Dr. Mehmet YAZICI). 3-5 Ekim 2013. Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yay. 235-257.
  • ÇETİN, Nihad M. (1991). “Arûz”. TDV İslâm Ansiklopedisi. C. III. Ankara: TDV Yay. 424-437.
  • DEVELLİOĞLU, Ferit (2003). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Kitabevi Yay.
  • ERDOĞAN, Kenan (1998). Niyâzî-i Mısrî Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Divanının Tenkitli Metni. Ankara: Akçağ Yay.
  • GIYNAŞ, Kamil Ali (2011). “Şiir Mecmuaları Hakkında Yapılan Çalışmalar Bibliyografyası”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi (25): 245-260.
  • GÖLPINARLI, Abdülbaki (1972). “Niyazî-ı Mısrî”. Şarkiyat Mecmuası VII: 183-226.
  • GÜRBÜZ, Mehmet (2012). “Şiir Mecmuaları Üzerine Bir Tasnif Denemesi”. Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı. haz. Hatice AYNUR-Müjgân ÇAKIR vd. İstanbul: Turkuaz Yay. 97-113.
  • KAHRAMAN, Bahattin (2014). “Hurûfî Arşî Dîvânı Alfabetik Şiir Dizini”. Prof. Dr. Mehmet Özmen Armağanı ed. Nurettin Demir-Faruk Yıldırım. Adana: Çukurova Üniversitesi Basımevi. 173-196.
  • KÖKSAL, M. Fatih (2012). “Şiir Mecmualarının Önemi ve ‘Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi’ (MESTAP)”. Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII, Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı. haz. Hatice AYNUR-Müjgân ÇAKIR vd. İstanbul: Turkuaz Yay. 409-431.
  • KUT, Günay (1986). “Mecmua”. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. VI. İstanbul: Dergâh Yay. 170-176.
  • LEVEND, Agâh Sırrı (2015). Divan Edebiyatı Kelimeler ve Remizler Mazmunlar ve Mefhumlar. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • ÖZMEN, İsmail (1998). Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi I-V. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • TATAROĞLU, Abdullah (1995). Muhîtî Hayatı, Eserleri ve Edebî Kişiği Dîvânının Tenkidli Metni. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Ü.
  • TUNÇ, Semra (2000). “Konya Mevlânâ Müzesi Kütüphanesi 2455 Numarada Kayıtlı Bir Şiir Mecmuası”. Selçuk Üniversitesi SBE Dergisi (6): 105-139.
  • TUNÇ, Semra-SEVGİ, Ahmet (2015). “Livâyî Bey Mecmû‘ası”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi (34): 313-352.
  • USLUER, Fatih (2009). “Nesîmî Şiirlerinin Şerhlerinde Yapılan Yanlışlıklar”. Turkish Studies 4 (2): 1072-1091. http://www.turkishstudies.net/sayilar/sayi15/44usluerfatih.pdf [01.11.2016].
  • UZUN, Mustafa (2003). “Mecmua”. TDV İslâm Ansiklopedisi. C. XXVIII. Ankara: TDV Yay. 265-268.