Hakan YARAR, Kadir GÖKDEMİR, HÜSEYİN EROĞLU, Günay ÖZDEMİR

Elit seviyedeki sporcuların beslenme bilgi ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi

Bu çalışma ülkemizi uluslararası alanda temsil eden çeşitli branşlardaki elit sporcuların beslenme konusundaki bilgi ve alışkanlıklarını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada denek grubunu, Basketbol, Voleybol, Futbol, Hentbol, Atletizm, Eskrim, Halter, Tenis, Tekvando, Güreş, Judo, Yüzme, Boks, Jimnastik, Badminton, Pentatlon, Kayak ve Okçuluk branşlarıyla uğraşan 18 farklı olimpik branştan rastgele seçilen elit düzey 334 sporcu oluşturmuştur. Veriler, konu uzmanı tarafından hazırlanan anket aracılığıyla toplanmış, istatiksel hesaplamalarda SPSS (version 15.0) programı kullanılmıştır. Elde edilen verilerin frekans ve yüzde değerleri hesaplanmıştır. Sonuç olarak, elit sporcuların sporcu beslenmesi konusundaki bilgilerinin istenilen düzeyde olmadığı, kısmen yanlış beslenme alışkanlıklarına sahip oldukları, büyük çoğunluğunun akademik düzeyde eğitim görmüş ve milli sporcu olmalarına rağmen beslenmelerine yeteri kadar önem vermedikleri kanısına varılmıştır. Beslenme bilgilerinin arttırılması ve doğru beslenme alışkanlıkları kazandırılması için bilimsel destek almaları gerektiği düşünülmektedir.

Evaluation of knowledge for diet and dietary habits of elite athletes

This study is designed to determine the dietary habits and knowledge level of the elite athletes from various branches in international context, on behalf of our country. Randomly selected athletes from Basketball, Volleyball, Football, Handball, Track and Field, Fencing, Weightlifting, Tennis, Wrestling, Taekwondo, Judo, Swimming, Boxing, Gymnastics, Badminton, Pentathlon, Skiing, and Archery for 18 Olympic, totally 334 elite athletes are the focus of the investigation. Data are gathered via questionnaires designed by the relevant specialist and statistical are reached by SPSS (version 15.0) software from the data collected are the frequencies and ratios acquired. As a result it is reached such on idea that elite athletes are not well aware of the nutrition in sports or not knowledgeable and not well-educated, in academic level though they compete in national and international games. Several scientific supports are needed for them, particularly in both knowledge and a balanced diet.

PDF

___

1. Akıl C., “Dayanıklılık Sporcularında Beslenme Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi” Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2007.
2. Alpar R., Ersoy G., Karagül A., “Yüzücü Beslenmesi El Kitabı”, Ankara, 1994.
3. Arslan F N.,Profesyonel Futbolcuların Beslenme Bilgi ve Alışkanlıkları. Yüksek Lisans Tezi. Ankara. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü ; 1995.
4. Atay E., Kılınç F., Çetinkaya E., Kılıç T. Türkiye Yarı Finallerine Katılan Yıldızlar Kategorisi İlköğretim Okulları Futbolcularının Beslenme Alışkanlık Düzeylerinin İncelenmesi. 9.Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Bildiri Kitapçığı, 2006;.475- 477, Muğla, Türkiye.
5. Bayrakdar A., Saygın Ö., Karacabey K., Gelen E., “Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Bilgi ve Alışkanlıklarının İncelenmesi”, 1.Adli Bilimler ve Spor Kongresi, Bildiri Kitapçığı, Ankara, 2008.
6. Baysal A. “Beslenme”, 7. Baskı, Hatipoğlu Yayınevi, Ankara, 1997;103–107.
7. Bilgiç C., Bilgiç P., Ersoy G., “2001 Akdeniz Oyunlarına Katılan Türk Sporcuların Beslenme Bilgi ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi”, 7.Spor Bilimleri Kongresi, Seminer Kitabı, 2002;171, Antalya.
8. Bozkurt İ., “Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okullarında Aktif Spor Yapan Öğrencilerin Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2001.
9. Bozkurt İ., Nizamoğlu M., Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokullarında Okuyan Aktif Spor Yapan Öğrencilerin Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 209-215.
10. Demirkan E., Koz M., Kutlu M. Sporcularda Dehidrasyonun Performans Üzerine Etkileri Ve Vücut Hidrasyon Düzeyinin İzlenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2010, 8 (3): 81-92.
11. Ersoy G., Egzersiz ve Spor Performansı İçin Beslenme. Ankara: Sistem Ofset; 2010
12. Ersoy G., Egzersiz ve Spor Yapanlar için Beslenme, 3.Baskı, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2004.
13. Ersoy G., Hasbay A., Sporcu Beslenmesi, Ankara, Klasmat Matbaacılık, 2000.
14. Ersoy G; Futbolcular çin Beslenme ilkeleri, Hacettepe Üniversitesi Yayınları 1995;2:5-18.
15. Göral K., Çevik H., Saygın Ö., Öcal K., “Amatör Futbolcuların Beslenme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi”, 9.Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Bildiri Kitapçığı, s.548, Muğla, 2006.
16. Göral K., Saygın Ö., Karacabey K: “Amatör ve profesyonel futbolcuların beslenme bilgi düzeylerinin İncelenmesi’’. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. (2010). 7:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
17. Günay, M., “Futbol Antrenmanın Bilimsel Temelleri”, Gazi Kitapevi, Ankara 2001.
18. Gürsoy Ö. ’’Güreş ve Doping’’ 27 Eylül 2011 http: // www. guresdosyasi.com / makale1. html
19. Horton E S; Metabolic Fuels, Utilization, and Exercises Am. J. Clinical Nutrition, 1989; 49: 931–7.
20. Nutrition Reviews; Dietary Fiber and Colonic Function an Effect of Practicle Size, Nutrition Reviews, 1975; 33:70.
21. Özdemir G., Dumlupınar Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulunda Okuyan ve Aktif Spor Yapan Öğrencilerin Beslenme Alışkanlıklarının Tespiti ve Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kütahya, Dumlupınar Üniversitesi; 2002
22. Özdemir, G., Spor Dallarına Göre Beslenm. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2010; 8(1):1-6.
23. Öztürk A., Profesyonel ve Amatör Futbolcuların Beslenme Alıskanlıkları ve Vücut Bilesimleri. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi; 2006.
24. Parlak N ., Konya İlinde Aktif Spor Yapan 15-18 Yaş Arası Sporcuların Sıvı Alımı İle İlgili Bilgi Ve Alışkanlıklarının Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi,
25. Pehlivan A., Sporda Beslenme, İstanbul, Yaylacık Matbaası, 2005.
26. Pulur A., Cicioğlu İ. Bayan Basketbolcuların Beslenme Bilgisi Ve Alışkanlıkları. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2001;1(2):44-47.
27. Saygın Ö., Göral K., Gelen E : ‘’Amatör ve profesyonel futbolcuların beslenme alışkanlıklarının İncelenmesi’’ Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2009:6(2): 178-196
28. Sevim, Y., Antrenman Bilgisi, Nobel Yayın Dağıtım, 7.Basım, Ankara. 2007.
29. Süel E., Şahin İ., Karakaya M A. Savucu Y., Elit Seviyedeki Basketbolcuların Beslenme Bilgi ve Alışkanlıkları. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2006: 20 (4): 271 – 275.
30. Şenel Ö., Güler D., Kaya İ., Ersoy A., Kürkçü R. Farklı Ferdi Branşlardaki Üst Düzey Türk Sporcuların Ergojenik Yardımcılara Yönelik Bilgi Ve Yararlanma Düzeyleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2004;2 (2) 41-47.
31. Tekin M., Arslan F., “10 .Gap Spor Şenliğine Katılan Yıldız ve Genç Taekwondo Sporcularının Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2005;14:481-485.
32. Tian H.H. Ong W.S. Tan C.L., “Nutritional Supplement Use Among University Athletes in Singapore”, Singapore Med J., 2009; 50 (2): 165-172.
33. Ünsal G.N. Özdemir G. Ersoy G., “The Assessment of the Consumer Awareness in Nutritional Support Products Usage” Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 2010: 24 (2): 81 – 88 http://www.fusabil.org.
34. Yıldıran İ. Bayraktar I., “Antrenörlerin Beslenme Bilgi ve Alışkanlıkları”, Atletizm Bilim ve Teknoloji Dergisi. 2000:40, 21-38.
35. Yıldırım Y B., Miçooğulları O., Yıldırım İ., Şahin F N. Hatay İli Amatör Basketbol Kulüplerindeki Sporcuların Beslenme Bilgi Ve Alışkanlıkları, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2005; 7(4): 12-22.
36. Zorba E., Herkes İçin Spor ve Fiziksel Uygunluk. G.S.G.M. Eğitim Dairesi, Ankara, 1999.