GERÇEKLİK, İKTİDAR VE BEDEN KAVRAMLARI IŞIĞINDA MATRIX FİLMİ

Gerçekliğin ne olduğu sorusu insanlık tarihinden bu yana düşünürleri meşgul etmiştir. Bu arayış, sanatın pek çok kolunda olduğu gibi sinemada da yansıma bulmuştur. Son yılların en çok tartışılan filmlerinden Matrix (1999), gerçekliği ele alış şekli ve bunu ilişkilendirdiği kavramlar açısından önemli bir örnek oluşturmuştur. Matrix, filmde de bahsi geçen Baudrillard’ın Simülakrlar ve Simülasyon eserinden izler taşımaktadır. Bir simülasyon olarak nitelendirilebilecek sistemde insanlar zihinsel bir hapishanede olduklarının farkında değillerdir. Matrix’i makineler kontrol etmektedir ve bu kontrol için “yanlış bir bilinç” oluşturmuşlardır. Film bu açıdan günümüz iktidar ve gerçeklik sorgulamalarına ışık tutabilecek bir örnek oluşturur. Makineler insan bedeninin ürettiği enerjiyi kullanmaktadır. İktidarın üretim üzerinden şekillendiği bu sistem; üretim, üretim araçları ve iktidar kavramları açısından daha derin okumalara açıktır. Matrix’te; doğa, üretim araçları ve denetim araçları olarak tasniflenebilecek simülakrların yansımalarını görebilmek mümkündür. Simülasyonun sonunu açıklarken, Baudrillard’ın kullandığı “gerçeğin çölü” ifadesi Matrix filminde de birebir geçmektedir. Matrix’in sonlanması demek, gerçek dünya üzerinde bir daha deneyimlenemeyecek doğal güzelliklerin de tamamen sona ermesi anlamına gelecektir. Gerçek dünya, “gerçeğin çölü” olarak tanımlanacak, Matrix’ten kurtulanlar, bu sevimsiz gerçeklikle tanışacaktır.

THE MATRIX MOVIE IN THE LIGHT OF REALITY, POWER AND HUMAN BODY CONSEPTS

The question of what is reality has occupied philosophers throughout human history. A reflection of this search can be seen in movies as well as in numerous departments of art. The Matrix (1999), one of the most discussed movies In recent years is a good instance of linking different concepts to reality. The Matrix contains overtones of the book Simulacra and Simulations by Jean Baudrillard can also be found in the film. People are not aware that they are in a cognitive  prison which can be described as a simulation. Machines control The Matrix and for this control, “a false consciousness” was formed. In this respect, the movie is a good example, able to shed light on discussions of modern-day power and reality. The machines use the energy produced by human body. This system took form through the production of power; with regards to the concepts of production, the means of production, and power, it's open to deeper study. It's possible to see reflections of simulacras, in The Matrix, classifying them as nature, means of production and surveillance tools. The phrase "the desert of the real" that Baudrillard used while he was explaining the end of the simulation is mentioned in the same way in The Matrix movie. Meaning the termination of The Matrix infers the complete end of the natural beauties, in the real world, never to be experienced again. The real world will be described as "the desert of the real" and those who escape The Matrix will come across the bleak reality.

___

  • Avcı A (2014) What is the Matrix, Marmara İletişim Dergisi, 11/11, 221-232.
  • Baudrillard J (2011) Simülakrlar ve Simülasyon, Oğuz Adanır (çev), Doğu Batı Yayınları, Ankara.
  • Baykan T S (2012) Hollywood Bilimkurgusunda Makine, Beden ve Teknofobi, Sinecine Bahar Sayısı, 3(1), 55-73.
  • Campbell J (2013) Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, Sabri Gürses (çev), Kabalcı Yayıncılık, İstanbul.
  • Ersümer O (2014) Yavuz Turgul’dan Terrence Malick’e Sinema Yazıları, Hayalperest Yayınevi, İstanbul.
  • Fontana P (2011) Finding God in the Matrix, https://turnthedigitalpage.wordpress.com/tag/paul-fontana/ , erişim tarihi: 01.10.2018.
  • Ford J L (2016) Buddhism, Christianity, and The Matrix: The Dialectic of Myth-Making in Contemporary Cinema, https://digitalcommons.unomaha.edu/jrf/vol4/iss2/1/ , erişim tarihi: 07.10.2018.
  • Foucault M (1992) Hapishanenin Doğuşu, Mehmet Ali Kılıçbay (çev), İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
  • Irwin W (2017) Matrix ve Felsefe, Esra Gül Çoşkun (çev), Olimpos Yayınları, İstanbul.
  • Koçak Ş (2017) Jean Baudrillard ve Simülasyon Kuramı, https://www.academia.edu/7369795/Jean_Baudrillard_ve_Sim%C3%BClasyon_Kuram%C4%B1 , erişim tarihi: 02.09.2018.
  • Marks ve Engels (2013) Alman İdeolojisi, Tonguç Ok Olcay Geridönmez (çev), Evrensel Basım Yayın, İstanbul.
  • Sekendiz A Z (2017) Matrix Filminin Anlam Yönünden İncelenmesi, http://olmayanulke.com/matrix-filminin-anlam-yonunden-incelenmesi/ , erişim tarihi: 03.10.2018.
  • Süalp T A (2004) Zamanmekan Kuram ve Sinema, Bağlam Yayıncılık, İstanbul.