DİJİTAL ÇAĞIN BİR GEREKLİLİĞİ OLARAK SOSYAL MEDYAOKURYAZARLIĞI

Mobil teknolojinin hızla gelişmesi, günlük hayatımıza yeni medya araçlarının girmesine olanak sağlamıştır. Sosyal ağlar aracığıyla zaman ve mekân fark etmeksizin ağa bağlanma durumu, yeni medya araçlarını yaşamımızın merkezine taşımıştır. Yeni iletişim teknolojilerindeki değişim özellikle çocuklar ve gençler için birtakım riskler barındırmaktadır. Sosyal medyadaki iletileri doğru çözümlemek, değerlendirmek ve yorumlamak bu açıdan önem taşımaktadır. Bu durum medya okuryazarlığı kavramının, içine sosyal medyayı da alacak şekilde genişlemesine yol açmıştır. Çalışmanın amacı, başta çocuk ve gençler olmak üzere bireylerin bir medya tüketicisi olarak sosyal medya mesajlarını eleştirel bir şekilde değerlendirmeleri konusunda bilinçlenmelerine katkı sağlayarak, sosyal medyanın yarattığı riskler konusunda farkındalık oluşturmaktır. Sosyal medya okuryazarlığının öneminin ortaya konması amaçlanan çalışmada literatür taraması ile mevcut durum tespit edilerek, konu eleştirel bakış açısıyla ele alınmaktadır.

SOCIAL MEDIA LITERACY AS A REQUIREMENT OF THE DIGITAL AGE

The rapid development of mobile technology has enabled new media to enter our daily lives. Connected to the network through social networks, regardless of time and space, has brought new media to the center of our lives. The change in new communication technologies poses certain risks especially for children and young people. Correct analysis, evaluation and interpretation of social media messages are important in this respect. This has led to the expansion of the concept of media literacy to include social media. The aim of the study is to raise awareness about the risks posed by social media by contributing to the awareness of individuals, especially children and adolescents, as a media consumer to critically evaluate social media messages. In this study, which aims to reveal the importance of social media literacy, the current situation is determined through literature review and the subject is discussed from a critical point of view.

___

  • Adorno T W 2008) Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi. Nihat Ülner, Mustafa Tüzel ve Elçin Gen (çev), İletişim Yayınları, İstanbul. Aslan A (2016) The changes in safer internet use of children in Turkey between the years of 2010-2015 and impacts of related ımplementations, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Bat M ve Vural Z B A. (2014) Yeni Bir Medya Olarak Sosyal Medyanın Çerçevesi, Dijital Panorama, Z.B.Akıncı Vural (edt), Ütopya, Ankara. Bilici E İ (2014) Medya Okuryazarlığı ve Eğitimi, Nobel Yayınları, Ankara. Bruns A. and Bahnisch M (2009) Social Media: Tools for User-Generated Content Social Drivers Behind Growing Consumer Participation in User-Led Content Generation, Volume: 1, State of the Art, March. [http://snurb.info/files/Social%20Media %20 %20State%20of%20the%20Art%20%20March%202009.pdf+ Castells M (2013) Communication Power, OUP Oxford. Çomu T ve Binark M (2013) Yeni Medya Ortamlarında Nefret Söylemi, Mahmut Çınar (ed.), Medya ve Nefret Söylemi Kavramlar Mecralar Tartışmalar, Hrant Dink Vakfı Yayınları, İstanbul, 199-216. Dorr, A (1981) Television and Affective Development and Functoining; Maybe This Decade, Journal of Broadcasting, 335- 345. Facebook & IDC (2013) Study: How addicted are we to Facebook mobile? Retrieved from http:// www.adweek.com/digital/facebook-idc-study-smartphones/. Frechette J D (2002) Developing Media Literacy in Cyberspace: Pedagogy and Critical Learning for the Twenty-First-Century Classroom. Westport, CT, USA: Greenwood Press. Freire P ve Macedo D.(1987) Literacy: Reading the Word and the World, South Hadley, MA: Bergin&Garvey. Gaines E (2010) Media Literacy and Semiotics, Palgrave Macmillan, New York. Geray H ve Aydoğan A. (2010) Yeni İletişim Teknolojileri ve Etik, B. Çaplı- H. Tuncel (ed.), Televizyon Haberciliğinde Etik, Fersa Matbaacılık, Ankara, 305-32. Gerbner, G. (1992) Violence and terror in and by the media, In M.Raboy & B. Dagenais (Eds.), Media, crisis and democracy: Mass communication and the distruption of social order, Newbury Park, CA:Sage Publication Ltd. Global Digital Statistics (2014) We Are Social’s Snapshot Of Key Digital Indicators, http://etonpreneurs.com/uploads/Global%20Social,%20Digital%20&%20Mobile %20Statistics,%20Jan%202014.pdf. Güzel E (2013) Güzellik dayatması altında tüketim nesnesine dönüşen kadın. Global Media Journal – Turkish Edition. 5/7, 81-96. Güzel E (2014) Toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık ve medyanın rolü. Global Media Journal: TR. 4(8), 185-199. Hawkins R P (1977) The Dimensional Structure of Children’s Perceptions of Television Reality, Communication Research , 7, 193- 226. Hiebert R E (1999) “Impact of Mass Media”. Longman Inc, New York. Huston, A.C, Donnerstein, E., Fairchild, H., Feshbach, N.D., Katz, P.A., Murray, J.P., Rubinstein, E.A., Zuckerman, D.(1992) Big World, Small Screne: The role of television in American society, Lincoln, NE: University of Nebreska Press. Karaduman S (2017) Television Broadcastıng In New Medıa Platform And Interactıon, Emrah Doğan-Ercan Geçgin (ed.) Current Debates In PublıcRelatıons, Cultural & Medıa Studıes,(115-129) Volume 9, IJOPEC Publication. Kellner D and Share J (2005) Media literacy in the US. Medienpädagogik Zeitschriftfür Theorie und Praxis der Medienbildung. Kılıçbay B (2005) Bir Teknoloji Söyleminden Parçalar: Enformasyon ve İletişim Teknolojileri Kuramlarına Tarihsel Bakış, İnternet Toplum Kültür, Epos Yayınları, Ankara. Kline S. and Stewart K. and Murphy D (2006) Media Literacy İn The Risk Society: Toward A Risk Reduction Strategy, Canadian Journal of Education. Vol. 29,Issue: 1, 131-153. Livingstone S (2006) Media Literacy and the Challenge of New Information and Communication Technologies, The Communication Review , 7 (1), 2004, 3- 14. McLuhan M (2005) Yaradanımız Medya: Medyanın Etkileri Üzerine Bir Keşif Yolculuğu. Ünsal Oskay (çev.). Merkez Kitapçılık, İstanbul. Mihailidis P (2008) Beyond Cynicism: how media literacy can make students more engaged citizens, Doctor of Philosophy Thesis. Faculty of the Graduate Schoolof the University of Maryland, USA. Özonur D Ç. ve Özalpman D (2009) Türkiye’de Medya Okuryazarlığı Projesi Üzerine Bir Değerlendirme, Marmara İletişim Dergisi, Sayı 15: 195-212. Postman N (1995) Çocukluğun yokoluşu, (Çev: K.İnal). İmge Yayınevi, İstanbul. Potter J (1986) Perceived Reality In The Cultivation Hypothesis, Journal of Broadcasting, 30, 159- 174. Potter J (2005) Media Literacy,CA: Sage Publications Ltd. Real Y M (2008) An assessment of the relationship between creatıvıty and ınformation and media literacy skills of community college students for a selected majör, PhD Thesis. Pepperdine University Graduate School of Education and Psychology, Malibu, USA. Rideout V (2011) Zero to eight: Children’s media use in America. Retrieved from https://www. commonsensemedia.org/file/zero-to-eight-2013pdf-0/download Scherer K (1997) College life online: Healthy and unhealthy internet use, Journal of College Student Development, 38, 655 – 665. Şahin Ç ve Tüzel S (2011) Medya Dünyasının Gerçek Dünyayı Yansıtma Düzeyinin Öğretmen Adaylarının Görüşleri Doğrultusunda Belirlenmesi, Eğitim ve Bilim,36 (159), 127- 140. Şahin, A (2014) Eleştirel Medya Okuryazarlığı, Anı Yayınları, Ankara. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2013) Türkiye aile yapısı araştırması 2013. https:// ailetoplum.aile.gov.tr/duyurular/turkiye-aile-yapisi-arastirmasi-2013 adresinden edinilmiştir Thoman E ve T Jolls (2003) Literacy For The 21st Century An Overview & Orientation Guide To Media Literacy Education, Center for Media Literacy, Canada. Thoman E (2009) Skills and strategies for media education,Educational Leadership, 56, 50-54. Tigga R (2009)“Rise, decline, and re-emergence of media literacy education in the United States: 1960-2000”. PhD Thesis. Faculty of the Graduate School, Marquette University, Wisconcin, USA. Timisi N (2011) Medyada Çocukları Koruyucu Önlemler, Çocuk Hakları ve Medya, Mustafa Ruhi Şirin (der.) Çocuk Vakfı, İstanbul. TÜİK (2013) Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanımı araştırması (06- 15 Yaş grubu çocuklarda bilişim teknolojileri kullanımı ve medya, 2013). [Çevrim-içi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=15866. Türkoğlu N (2007) Okuryazarlıktan Medya Okuryazarlığına: Şifrelerin Ortaklığını Aramak, Nurçay Türkoğlu; Melda Cinman Şimşek, (der), Medya Okuryazarlığı, Kalemus Yayınları, İstanbul. Twenge J M (2017) Why today’s super-connected kids are growing up less rebellious, more tolerant, less happy--and completely unprepared for adulthood-and what that means for the rest of us, NY: Simon and Schuster Publications, New York. Uysal M (2006) Medya ve Şiddet, Gümüşoğlu F. (Ed.) Terör, şiddet ve toplum, Bağlam Yayıncılık, İstanbul, 21-29. Ünlü D ve Aslan P (2016) Türk televı̇zyon dı̇zı̇lerı̇ndekı̇ kadın rollerı̇ne kadınların gözünden bakmak. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 1, No:1, 191-206. Vanwynsberghe H and Boudry E and Verdegem P (2011) Mapping social media literacy-towards a conceptual framework.[Çevrim-içi: http://emsoc.be/wp-content/uploads/2012/01/emsoc-WP2-MICT-deliverable1_14.pdf. We are social (2017) Digital in 2017 global overview. Retrieved from https://wearesocial.com/ special-reports/digital-in-2017-global-overview Wehmeyer J (2000) Critical Media Studies And The North American Media Literacy Movement. Cinema Journal, Vol. 39, Issue: 4, 94-101. Wood E (2009) Media literacy education: Evaluating media literacy education in Colorado Schools, Degree Master of Art in Mass Communication. Faculty of Social Sciences University of Denver, USA.