15 Temmuz Darbe Girişimi Ekseninde Türk Sinemasında Oksidentalist Söylem: Kurtlar Vadisi Vatan Örneği

Oryantalist ve islamofobik düşünce, konvansiyonel ya da Batı kaynaklı sinemada ben ve öteki kavramlarının inşa edilmesinde ve zihinlerde ötekiye dair olumsuz bir algının üretilmesinde önemli bir düşünsel ardalan olarak sürekli rol oynar. Klasik oryantalizmden yeni oryantalizme ya da bu bağlamda değerlendirilmesi gereken islamofobik düşünce temelinde Batı; Müslüman, Türk ve Doğu coğrafyasını öteki olarak sunabilmek ve bu eksende çeşitli politik ve dini eylemlerini edimselleştirebilmek adına filmik öğeler olan karakterler, iletişim mekânları ve distopik zamanlar tasarlar. Bu filmik öğeler içinde Batı kendini “ben”, Doğu’ya dair olan unsurları ise “öteki” olarak konumlandırır. Batı kaynaklı sinemaya, self oryantalist ya da yerli islamofobik temelli filmik öğelere ve inşalara karşı oksidentalist imgelem, söylem ve düşünce ise oldukça önem arz eder. En öz bir şekilde Doğu bakış açısıyla Batılı ve Batı hakkında bir algı oluşturmak (öteki) ve bu eksende bu algıyı yönetmek olarak tanımlanabilecek olan oksidentalist bakış açısı, Batı temelli bir algı ve rıza yönetimine karşı Doğu’nun başvurduğu önemli bir eyleyen olarak işlev görebilmektedir. Bu kavramlardan hareketle darbelerin ve darbe girişimlerinin medyadaki temsili bağlamında değerlendirilecek olan bu çalışmada oryantalist ve islamofobik düşünceye karşı oksidentalist bakış açısının sinemasal imajlar üzerinden nasıl sunulduğu irdelenmektedir. 15 Temmuz darbe girişimi üzerine sinemasal zamanını, uzamını, karakter tasarımını ve söylemini inşa eden Kurtlar Vadisi Vatan filmi, oksidentalist bakış açısının üretildiği bir pratik olarak değerlendirilerek ele alınmakta ve söylem analizi temelinde çözümlenmektedir.

THE OCCIDENTALIST DISCOURSE IN TURKISH CINEMA IN THE CONTEXT OF THE JULY 15 COUP ATTEMPT: THE EXAMPLE OF KURTLAR VADİSİ VATAN

Orientalist and islamophobic thought plays an important role in the construction of me and other concepts in conventional or Western cinema and in the production of a negative perception of the other in the minds. Western geography in order to present Muslim, Turkish and Eastern geography as the other, and to perform various political and religious activities on this axis, it produces characters, communication spaces and distopic times in the context of classical orientalism and new orientalism, or islamophobic thinking. In these film elements, the west positions itself as “I” and the east as “the other”. The Occidental imagination, discourse and thought are very important to the East against Western cinema, self orientalist or indigenous islamophobic based film elements and constructions. In the shortest way, oxidentalism can be defined as creating a perception of the West and the West from the Eastern point of view and managing that perception in this context. Thus, oxidentalism can function as an important act of the East against a Western-based perception and consent management. This study will be evaluated in the context of the representation of coup and coup attempts in the media. From these concepts, it is examined how the view of orientalist and islamophobic thinking is presented through cinematic images. The Kurtlar Vadisi Vatan film, which built cinematic time, space, character design and discourse upon the 15 July coup attempt, is considered as a practice in which oxidentalist perspective is produced and analyzed on the basis of discourse analysis. Discourse analysis is frequently preferred in film studies. In this study, discourse analysis is used because discourse analysis aims to reveal the context of discourse in film narrative, reveals positive and negative views about “me” and “the other”, analyzes which groups are in which power relations.

___

  • Alam M S (2007). Challening The New Orientalism; Dissenting Essay on the War Against Islam. Islamic Publications.
  • Arlı A (2009). Oryantalizm, Oksidentalizm ve Şerif Mardin. Küre Yayınları, İstanbul.
  • Buruma I and Margalit A (2004). Occidentalism The West in the Eyes of Its Enemies. New York: The Penguin Press.
  • Buruma I (2004). Oksidentalizmin Kökenleri, A. Kaftan (çev). Cogito, 40, 278-285.
  • Buruma I ve Margalit, A (2009). Garbiyatçılık: Düşmanlarının Gözünde Batı. G. Turan (çev.), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Carrier J (1991). We Think Therefore They Are? On Occidentalizing the World, Anthropological Quarterly, 62( 2), 84.
  • Coronil, F (1966). Beyond Occidentalism: Toward Non-Imperial Geohistorical Categories, Cultural Anthropology, Vol. 11, No. 1, 51-87.
  • Edward B (2001). Yankee Pashas and Buried Woman Containing Abundance in 1950’s Hollywood Orientalism. Film & History. 31. 2(13).
  • Es-Sibai M (1993). Oryantalizm ve Oryantalistler: Yararları, Zararları. M. Uğur (çev.) Beyan Yayınları, İstanbul.
  • Germaner S ve İnankur Z (1989). Oryantalizm ve Türkiye. Sanat Yayınları, İstanbul.
  • Hanefi H. (1992). Mukaddime fi İlmi’l İstigrâb. 2. Basım, Kahire: El Müessesetü‘l Cami’iyye.
  • Jukka J. (2006). Imaging the Other, Orientalism and Occidentalism in Tamil European in Tamil-European Relations in South India, Jyvaskla University Printing House, Jyvaskla.
  • Kalın İ. (2007). İslam ve Batı, İSAM Yayınları, İstanbul.
  • Keyman E. (1996). Farklılığa Direnmek: Uluslararası İlişkiler Kuramında Öteki Sorunu. F. Keyman, M. Mutman, M. Yeğeneoğlu (Dü) içinde, Oryantalizm, Hegemonya ve Kültürel Fark, s. 76-68, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Kula O B (2011). Batı Medeniyetinde Oryantalizm II. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
  • Meiloud A O (2008). Image of Arabs in Hollywood Films. Prequest Information and Learning Company, New York.
  • Said E (2010). Şarkiyatçılık Batı’nın Şark Anlayışları. B. Ülner (çev.), Metis Yayıncılık, İstanbul.
  • Said E. (1978). Orientalism. Vintega Books, New York.
  • Sönmezsoy S.(1998). Kuran ve Oryantalistler. Fecr Yayınları, Ankara.
  • Şentürk R (2003). Oryantalizm ve Sosyal Teori, Oryantalizmi Yeniden Okumak Batı’da İslam çalışmaları Sempozyumu, (11-12 Mayıs 2002 Adapazarı), Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Turner B. (2002). Oryantalizm, Postmodernizm ve Globalizm. İ. Kapaklıkaya (çev.), Anka Yayınları, İstanbul.
  • Yücel B (2002). Oryantalizmin Eleştirel Kısa Tarihi. Yöneliş Yayınları, İstanbul.
  • İNTERNET KAYNAKÇASI15 Temmuz gecesi PYD Türkiye'ye girecekti! Yeni akit. 15.06.2018 tarihinde https://www.yeniakit.com.tr/haber/15-temmuz-gecesi-pyd-turkiyeye-girecekti-204283.html. adresinden edinilmiştir.
  • 15 Temmuz öncesi sınırda akılalmaz olay. (2018, 16 Haziran). Yeni şafak. 16.06.2018 tarihinde https://www.yenisafak.com/gundem/15-temmuz-oncesi-sinirda-akilalmaz-olay-2509511. adresinden edinilmiştir.
  • Darbeci general sınırı boşaltmış. (2018, 16 Haziran). Yeni şafak. 16.06.2018 tarihinde https://www.yenisafak.com/gundem/darbeci-general-siniri-bosaltmis-2506386. adresinden edinilmiştir.