TOPLUMSAL CİNSİYET BAĞLAMINDA TÜRKİYE YAZILI BASININDA ŞİDDET HABERLERİ VE HABER FOTOĞRAFLARI

Toplumsal cinsiyet ilişkilerinden kaynaklanan şiddet, toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında, kadınları olduğu kadar erkekleri de kapsamaktadır. Bu şiddetin haber ve haber fotoğrafı olarak temsilinde, yazılı basına belirli sorumluluklar düşmektedir. Bundan yola çıkarak söz konusu çalışma Türkiye yazılı basınını temsilen seçilen gazetelerde; kadına, erkeğe uygulanan ve kadının, erkeğin uyguladığı şiddetin, haber ve haber fotoğrafları bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmesini amaçlamıştır. Bu amaçla haber metinlerine yönelik olarak eleştirel söylem analizi uygulanmıştır. Fotoğrafların temsil ettiklerinin anlamlandırılmasında ise göstergebilimden yararlanılmıştır. Araştırma, nicel verilerle de desteklenmiştir. Araştırma sonuçları genel anlamda gazetele-rin özellikle kadınların aleyhine sonuçlanan bir yayıncılık anlayışıyla hareket ettiklerini göstermektedir. Bu açıdan özellikle Haber Türk ve Posta gazeteleri, toplumsal cinsiyet ilişkilerinden kaynaklanan şiddet eylemlerini pekiştirici, yeniden üretici bir konum sergilemişler ve sansasyonel bir yayıncılığı benimsemişlerdir. Zaman gazetesi, bu konuda en az haber yayınlayan gazete olmuştur. Bu durum, gazetenin muhafazakar yayın politikasıyla örtüşmektedir. Yazılı basında haber ve haber fotoğrafları dolayımıyla toplumsal cinsiyet ilişkilerinden kaynaklanan şiddet olaylarının temsil edilmesi gerekmektedir. Bu temsilde yazılı basın, cinsiyetçi olmayan ve şiddete uğrayanların lehine sonuçlanabilecek bir yayıncılık anlayışını benimsemelidir.

-

Violence caused by gender relation, context of gender roles, includes men as well as women. There are certain responsibilities of the press in the representation of this violence as news and news photos.The aim of this study was to investigate, press in Turkey elected to represented, violence of women andmen and violence against women and men, a comparative examination of in the context of news and news photos. To this end applied critical discourse analise in the text of news. Referenced a semiotics formeaningthe representation of images. Also study supported by quantitative data.The results of the research paper in general shows that, the newspapers’ understanding especially against women has resulted in a publishing sense. Haber Türk and Posta newspapers exhibited a position reinforcing and reproducing, acts of violence arising from gender relations. These newspapers have adopted a sensational publishing. Zaman has published minimum number of news on this issue. This situation coincides with the newspaper's conservative editorial policy. Press should represent gender-based violence by news stories and news photographs. In the context, the role of press should havethe policy which not be sexist and on behalf of person who has exposed to the violence in case of representation

___

  • Alankuş S (2007) Önsöz: Neden Kadın Odaklı
  • Habercilik? Habercinin El Kitabı: Kadın Odak- lı Habercilik, Sevda Alankuş (der), IPS, İstan- bul, 25-67. Altınay A G ve Arat Y (2008) Türkiye’de Ka- dına Yönelik Şiddet, Punto, İstanbul.
  • Aziz A vd. (1994) Medya Şiddet ve Kadın,
  • KSGM Yayını,Ankara, 32’den aktaran Dursun Ç (2008) Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet ve Haber Medyası: Alternatif Bir Habercilik, T.C.
  • Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlü- ğü, Ankara, 73. Barrett T (2006) Criticizing Photographs: An İntroduction McGraw-Hill, Boston. İmages,
  • Barthes R (1979) Göstergebilim İlkeleri, (çev)
  • Berke Vardar ve Mehmet Rifat, Ankara, Kül- tür Bakanlığı. Bek M G ve Altun A (2007) Gazete Haberle- rinde Aile İçi Şiddet Araştırması. Ankara Üni- versitesi İletişim Fakültesi. Birgün Gazetesi,
  • “Medya Şiddet Mağduru Kadınları Rencide Ediyor”. _index.php?news_code=1197145902&day=08
  • &month=12&year=2007, erişim tarihi: 01.02. 20
  • Bennett W L (2000) Politik İllüzyon ve Medya,
  • Seyfi Say (çev), Nehir Yayınları, İstanbul. British Council (2012) Medya ve Çeşitlilik Kılavuzları, http://www.britishcouncil.org/tr/turkey-society- social-inclusion-media-development.htm, eri- şim tarihi:01. 02. 2012. Council Turkey,
  • Derman İ (1999). Sayısal Teknolojiler ve Basın
  • Fotoğrafının Doğruluk Değeri. Yeni Türkiye Dergisi, 2, 112-120. Dursun Ç (2008) Kadına Yönelik Aile İçi Şid- det ve Haber Medyası: Alternatif Bir Haberci- lik, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • ______ (2010) Kadına Yönelik Şiddet Karşı- sında Haber Etiği, Fe Dergi, 2(1), 19-32.
  • Fairclough N (1995) Critical Discourse
  • Analysis,Longman, London. ______ (2003) Analysing Discourse, Textual Analysis London. Research,Routledge,
  • Fiske J (1996) İletişim Çalışmalarına Giriş,
  • (çev) Süleyman İrvan, Ankara, Bilim ve Sanat. Hall S (1997) Representation: Cultural
  • Representations and Signifying Practices, Sage Publications, London. Helsby W Representation,British Film Institute, London. Understanding İnal A (1996) Haberi Okumak, Temuçin Ya- yınları, İstanbul.
  • ______ (2008) Medyanın Etkisi Sorunsalına
  • Başka Bir Bakış. Habercinin El Kitabı: Medya ve Toplum, Sevda Alankuş (der). IPS, İstanbul, 65- _______ (2010) Haber Medyası ve Seçim Kampanyaları.
  • Etik,Bülent Çaplı ve Hakan Tuncel (der). Fersa, Ankara, 251-268. Haberciliğinde İnsan Hakları Derneği (2011). Kadına Yönelik
  • Şiddet Raporu. İstanbul Şubesi, 21.09.2011, İstanbul.
  • Kahraman H B (2005) Cinsellik Görsellik
  • Pornografi, Agora Kitaplığı, İstanbul. Kandiyoti Yurtaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşüm- ler. Aksu Bora vd (çev), Metis, İstanbul: Kergoat D (2009) Cinsiyete Dayalı İşbölümü ve Toplumsal Cinsiyet İlişkileri, Eleştirel
  • FeminizmSözlüğü, Gülnur Acar-Savran (çev), Kanat, İstanbul, 94-106. Kümbetoğlu B (2010) Değersizleştirme: Ka- dınları Maruz Kaldıkları Şiddette Toplumsal
  • Cinsiyet Rolleri ve Beklentilerinin Önemi. Dişilik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni, Yasemin İnceoğlu ve Altan Kar (der), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 39-65. MEDİZ Medyada Kadınların Temsil Biçimleri Araştırması (2008). Hülya Uğur Tanrıöver
  • (Proje yöneticisi) www.bianet.org/files/doc_ files/000/000/.../mediz_rapor_0806.doc, erişim tarihi: 01.02.2012
  • Medyatava (2011) Gazete Net Satışları: 02011-23.10.2011. tava. net/tiraj.asp., erişim tarihi:01.02.2012. http://www.medya
  • Mıcaud Y (1991) Şiddet, Cem Muhtaroğlu
  • (çev),İletişim Yayınları, İstanbul. Molinier, P ve Welzer-Lang D (2009) Kadın- lık, Erkeklik, Erkeksilik. Eleştirel Feminizm
  • Sözlüğü, Gülnur Acar-Savran (çev), Kanat, İstanbul, 236-243. Oskay Ü (2000) Tek Kişilik Haçlı Seferleri.
  • İnkılap Kitabevi, İstanbul. Öztürk A (2007-2008) Bir Haklı Savaş Tartış- ması: Şiddet Meşru Olabilir mi?, Doğu Batı Dergisi,43 (Şiddet), 115-129.
  • Sancar S (2009) Erkeklik: İmkansız İktidar
  • Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler, Metis, İstanbul. Selek P (2008) Sürüne Sürüne Erkek Olmak,