Gelenekselden Dijitale Propaganda Araçlarının Dönüşümü

Bireylerin ve toplumun düşüncelerinin istenilen şekilde yönlendirilmesi, yüzyıllardır propaganda tekniği ile mümkün olmuştur. Propaganda, bireylerin düşüncelerinin kişi veya kişilerce etkileme yöntemi, geçmişten günümüze özellikle siyasal alanda oldukça sık kullanılmaktadır. Propagandada, etkilemek istenilen bireyler bir kitleye dahil olduğundan dolayı, benimsetilmek istenilen düşüncelerin kitlelere ulaşılmasında en kolay ve en ulaşılabilir yol olan kitle iletişim araçları her zaman tercih edilmiştir. Geçmişte daha çok şuan geleneksel olarak adlandırılan radyo, televizyon, gazete gibi kitle iletişim araçları propaganda amaçlı tercih edilmiş olsa da günümüzde bu araçların yerini yeni medya olarak adlandırılan dijital ortam ve araçları almıştır. Günümüzde propaganda, en ulaşılabilir hali ile sosyal medya aracılığıyla yapılmaktadır. İletişim teknolojisinde yaşanan gelişmeler, iletişim ortam ve araçlarını değiştirmiş ve bu araçların kullanım amaçlarını da genişletmiştir. Geleneksel kitle iletişim araçlarının yerini alan sanal ortam, propaganda için oldukça uygun bir mekan olarak görülmektedir. Reklam, pazarlama ve daha çok siyasi amaçlarla kullanılan propaganda, dijital ortamlarda kendine daha sık ve kolayca yer bulabilmiştir. Çoklu bir iletişime olanak sağlayan dijital mekanlar, her kesimden bireyin veya grubun bir başka birey veya kitleye ulaşması, etkilemesi, etkilemeyi hedeflediği kitle ile iletişime geçmesi ve bu kitle üzerinde nüfuz etmesini hızlandırması açısından propaganda tekniklerine yeni bir ortam sağlamıştır. Çalışmanın amacı, siyasal iletişim sürecinin dönüşümü, propaganda ve günümüzde daha sık rastlanılan, sanal ortamda gerçekleştirilen ve kitlesine ulaşmayı sosyal medya platformu üzerinden hedefleyen dijital propaganda kavramları incelemeyi kapsamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Siyasal iletişim, Propaganda, Dijital Propaganda

PDF

___

Achkasova, V., Zhuravleva, N., Trefilova, E. ve Azarova, L. (2019). ‘Propaganda Content in Digital Space: Identification Markers’, Proceedings of the 2019 IEEE Communication Strategies in Digital Society Workshop, Saint Petersburgs, 88-92.
Akarcalı, S. (2003). 2. Dünya Savaşında İletişim ve Propaganda, İmaj Yayıncılık, Ankara.
Aktaş, H. (2004). Bir Siyasal İletişim Aracı Olarak İnternet, Tablet Yayınları, Konya.
Alan, A. (2015). ‘Propaganda Aracı Olarak Ganbot Diplomasi’, Propaganda, Beta Yayınları, İstanbul.
Aslanlı, T. (2019). ‘Siyasal İmaj Oluşumunda Dijital Propaganda: 2019 Yerel Seçimleri ve İbb Başkan Adayları Üzerine Bir İnceleme’, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 1-109.
Ayhan, A. ve Çakmak, F. (2018). ‘Türkiye’ye Yönelik Algı Operasyonlarının Dijital Medyaya Yansımaları’, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 30, 11-35.
Aziz, A. (2017). Siyasal İletişim, Nobel Yayınevi, Ankara.
Bektaş, A. (2002). Siyasal Propaganda Tarihsel Evrimi ve Demokratik Toplumdaki Uygulamaları, Bağlam Yayınları, İstanbul.
Bjola, C. (2017). ‘Propaganda in the Digital Age, Global Affairs, 3(3), 189-191.
Bjola, C. (2018). ‘The Ethics of Countering Digital Propaganda, Ethics and International Affairs, 32(03), 305- 315.
Brown, J.A.C. (2012). Beyin Yıkama, Çev. Behzat Tanç, Boğaziçi Yayınları, İstanbul.
Budak, E. (2017). ‘Sosyal Medyada Propaganda Süreçleri: 2017 Referandum Örneği’, E-Kurgu, 26(2), 39-55.
Çakı, C. (2018). ‘Propaganda’, Propaganda ve İletişim, Ed. Mustafa Karaca ve Caner Çakı, 13- 44, Çizgi Kitabevi, Konya.
Damlapınar, Z. ve Balcı, Ş. (2014). Siyasal İletişim Sürecinde Seçimler Adaylar İmajlar, Literatürk Yayınevi, Konya.
Divanoğlu, S. (2017). ‘Siyasal İletişim Sürecinin Belirleyicileri’, The Journal of Academic Social Science Studies, 62, 399-415.
Doğan, C. İ. (2014). ‘Propaganda Aracı Olarak İnternet: “Kayseri İli Merkez Seçmeni Üzerine Bir Alan Araştırması’, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 1-149.
Eraslan, L. (2018). Sosyal Medya ve Algı Yönetimi Sosyal Medya İstihbaratına Giriş, Anı Yayıncılık, Ankara.
Gönenç, Ö. (2018). Medyada Algı Yönetimi, Der Yayınları, İstanbul.
Güven, S. (2017). ‘Siyasal İletişim Sürecinin Dönüşümü, Siyasal Katılım Ve İletişim Teknolojileri’ ‘The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 7(2), 175-191.
Güz, N., Yegen, C. ve Aydın, O. (2018). ‘Dijital Propaganda ve Politik Başarı: 24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı Seçiminin Twitter Analizi’, Erciyes İletişim Dergisi, 6 (2), 1461-1482.
Kalender, A. (2011). ‘Halkla İlişkiler: Kavramlar, Tanımlar ve Uygulama Alanları Halkla İlişkiler, , Ed. Ahmet Kalender- Mehmet Fidan, 11-47, Tablet Yayınları, Konya.
Karaca, M. ve İspir, İ. (2018). ‘Propaganda ve Yeni Medya’, İletişim ve Propaganda, Ed. Mustafa Karaca ve Caner Çakı, 283-303, Çizgi Kitabevi, Konya.
Kodak, D. (2015). ‘Dijital Kültür Merkezinde Propaganda: Eylem ve Katılım İlişkisi’, Propaganda Algı İdeoloji ve Toplum İnşasına Dair İncelemeler, 129- 148, Ed. Gürdal Ülger, Beta Yayınları, İstanbul.
Köseoğlu, Y. ve Al, H. (2013). ‘Bir Siyasal Propaganda Aracı Olarak Sosyal Medya’, Akademik İncelemeler Dergisi, 8(3), 103-125.
Küçükoğlu, B. (2006). Milli Mücadeleden Günümüze Silahsız Terör Propaganda, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.
Lasswell, H. D. (1927). The Theory of Political Propaganda, The American Political Science Review, 21 (3), 627-631
McNair, B. (2018). An Introduction to Political Communication, Routledge, NewYork.
Neyazi, T. A. (2019). ‘Digital Propaganda, Political Bots and Polarized Politics in India, Asian Journal of Communucation, 1-19.
Önürmen, O. (2019). ‘Siyasal Propagandanın Dijitalleşmesi: Saadet Partisi Youtube Kanalı Örneği’, Medya ve Siyaset, Ed. Faruk Temel- Ahmet Tarık Türkmenoğlu, 247-264, Çizgi Kitabevi, Konya.
Öymen, O. (2014). Bir Propaganda Silahı Olarak Basın, Remzi Kitabevi, İstanbul.
Özdemir, İ. (2015). ‘Propaganda Aracı Olarak Sosyal Medya’, İdarecinin Sesi, 166, 51-55. Pratkanis, A. ve Aronson, E. (2008). Propaganda Çağı İknanın Gündelik Kullanımı ve Suistimali, Çev. Nagihan Haliloğlu, Paradigma Yayıncılık, İstanbul.
Solmaz, B. (2019). ‘Siyasal İletişimde Temel Kavramların Dijital Dönüşümü’, Siyasal İletişimin Dijital Dönüşümü, Ed. Başak Solmaz, 9-38, Literatürk Yayınevi, Konya. Sparkles-Vian, C. (2018). ‘Digital Propaganda: The Tyranny of Ignorance’, Critical Sociology, 1-17.
Torun, A. (2018). ‘Medya ve Tarih Yazımı: Birinci Dünya Savaşı’nda Propaganda Aracı Olarak Basın ve Gazeteler’, Algı İllüzyon Gerçeklik,17- 72, İmge Kitabevi, Ankara.
Turhan, G. D. (2017). ‘Dijital Aktivizm’, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(26), 26 -44
Yetkin, B. (2018). ‘Siyasal İletişimin Dijital Propaganda Makineleri: Botlar’, Ata İlet Dergisi, 16, 51-72.
Yılmaz, M. (2008). ‘Politik İletişim Sürecinin Dijital İletişim Teknolojisi Olarak İnternet Dolayımında Kurgulanması: Yeni Olanaklar, Stratejiler Ve Beklentiler’, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 1- 396.
Yüksel, E. ve Dingin, A. E. (2020). Medya, Kamuoyu ve Siyaset Gündeminde Köşe Kapmaca, Literatürk Yayınları, Konya.
https://www.icisleri.gov.tr/arem/propaganda-araci-olarak-sosyal-medya (Erişim Tarihi: 31.07.2020).