MOLLA HALİL es-SİİRDÎ'NİN SÜNNET/HADİS İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ

Şark medreselerinin en önemli simalarından olan Molla Halîl es- Siirdî, İslâmî ilimlerin farklı alanlarına dair çok sayıda eser yazmıştır. Bu eserler medrese çevrelerinde büyük rağbet görmektedir. Günümüzde medrese çevrelerinde Hadis ilmine hak ettiği ilgi gösterilmemesine rağmen Molla Halîl’in Hadis Usûlüne dair müstakil olarak yazdığı eserinde ve Fıkıh Usûlü ile ilgili kitabının Sünnet bölümünde anlattıkları onun bu ilme olan vukufiyetini açıkça ortaya koymaktadır. Bu makalede Molla Halîl’in Sünnet/hadis anlayışı Usûlu’l-Fıkh adlı eseri çerçevesinde ele alınıp değerlendirilecektir.

THE OPINIONS OF MOLLA KHALÎL AL-SIIRDI ABOUT SUNNAH/ HADITH

Molla Khalîle s-Siirdî, who was one of the most important figures of the Eastern Madrasahs, has written many works on different fields of Islamic sciences. These works are in great demand in the madrasa circles. Although the interest to Hadith sicience is not shown enoughly in the madrasa circles today, Molla Khalîl’s detached book in Hadith Methodology and  what he explained in Sunnah chapter of his book about the Methodology of Fiqh clearly show his qualification in Hadith. In this article, Molla Khalîl's understanding of Sunnah/Hadith will be discussed and evaluated within the framework of his book about Methodology of Fiqh.

___

  • -Abdu Rabbih, Muhammed Ahmed Huseyn, es-Sunnet-u’n-nebeviyye ve beyânuhâ li’l Kur’âni’l-kerîm, Kahire,1979.- el-Âmidî, Seyfuddin Ebu’l-Hasan Ali, el-İhkam fi usûli’l-ahkâm, Beyrut, 1985.- Apaydın, H. Yunus, Haber-i Vâhid, DİA, XIV, 355-363.-Aydınlı, Abdullah, Hadis Istılahları Sözlüğü, İstanbul, 1987.-el-Bakillânî, Kadı Ebu Bekr, et-Temhîdu’l-evâil fî telhîsi’d-delâil, thk. İmaduddin Ahmed Haydar, Beyrut, 1987.-Bilen, Mehmet, Sait Nursî ve Hadis, Ankara, 2013.-Buhârî, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail, Sahîhu’l- Buhârî, Çağrı yay. İstanbul, 1992.-Çetin, Abdurrahman, Nesih, DİA, XXXII, 579-581.-ed-Duskî, Muhammed Ali Cemil, Usûlu’l-fikh li molla halîl, (İmam Azam Fakültesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Musul, 2016.-el-Ensârî, Zekeriya b. Muhammed, Ğâyetu’l-vusûl fî şerhi lubbi’l-usûl, Mısır, tsz.-el-Eşkar, Muhammed Suleyman, Efalu’r-Rasul, Beyrut,1993.-Hansu, Hüseyin, Mütevatir Haber Bilgi Değeri ve İslam Düşüncesindeki Yeri, Van, 2008.- el-Hatîb, Muhammed Accac, es-Sunnetu kable’t-tedvîn, Beyrut, 1980.-İbn Hanbel, Ahmed b. Muhammed, Musned, I-L, thk. Şuayb el-Arnavut ve diğerleri, Muessesetu’r-Risale, Beyrut, 1995.-İbnu’l-Cevzî, Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ali, Telbîsu’l-iblîs, Beyrut, 1368.-el-İsfahânî, er-Ragıb, Mufredâtu Elfâzi’l-Kur’an, thk. Safvân Adnan Davudi, Dimaşk, 1998.-İstemi, Fuat, Hadislerin Bağlamının Tespitinde İhtisar ve Taktî’ Uygulamasının Neden Olduğu Sorunlar, Hitit Ü. İlahiyat Fak. Der. 2017/1 c. 16 s. 31, ss. 315-326.-Karacabey, Salih, Ziyâdetü’s-sika, DİA, XLIV, 486-487.-………….., Hadiste İhtisar ve Muhtasar Rivayetten Kaynaklanan Problemler, Uludağ Ü. İlahiyat Fak. Der. XI/1, 2002, ss. 53-70.- Kırbaşoğlu, M. Hayri, İslam Düşüncesinde Sünnet, Ankara, 2011.- Koçyiğit, Talat, Hadis Istılahları, Ankara, 1985.-el-Leknevî, Abdu’l-Ali el-Ensârî, Fevâtihu’r-rahamût bi şerh-i musellemi’s-sebût, Beyrut, 2002.-el-Mahallî, Celaluddin, Şerhu metni cem’i’l-cevâmi’ li’s-subkî, Mısır, 1937.-er-Râzî, Zeynuddin Ebu Abdullah Muhammed b. Ebu Bekr, Tefsîru Garîbi’l-Kur’ani’l-Azîm, thk. Hüseyin Elmalı, Ankara, 1997.-Sakallı, Talat, Sünnet’in Bağlayıcılık Açısından Taksimi, S.D.Ü. İlahiyat Fak. Der. sayı 2, 1995, ss. 39-102.-es-Suyûtî, Celaluddin, Şerhu’l-kevkebi’s-sâti’, thk. Muhammed İbrahim el-Hafnâvî, Mısır, 2000.- eş-Şevkânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed, İrşâdu’l-fuhûl ilâ tahkîki’l-hakk min ilmi’l-usûl, Beyrut, tsz.- Yavuz, Yusuf Şevki, Haber, DİA, XIV, 346-349.