KADİYÂNİLİĞİN İSİM VE İÇERİK BAKIMINDAN KENDİSİNİ KONUMLANDIRMA PROBLEMİ

Ahmedîlik, Mirza Gulam Ahmed tarafından 1889 senesinde kurulmuştur. Bu dini grup günümüzde hala aktif ve yaygın olarak faaliyetlerine devam etmektedir. Günümüzde hala varlığını sürdüren bu dini yapının isimlendirilmesi belli bir süreç dahilinde gerçekleşmiştir. Aldığı ilk isimler ise, diğer mezhepler de olduğu gibi, muhalifleri tarafından verilen “Kadiyânilik” gibi adlandırmalardan oluşmuştur. Süreç içerisinde de yaşanan çeşitli sosyo-politik nedenlere bağlı olarak “Ahmediyye”, “Ahmedîlik”, “Ahmedîye Hareketi”, “Müslüman Ahmediye Mezhebi”, “Ahmedî İnancı Müslümanları” gibi farklı isimler almıştır. İslam ana bünye içerisinde konumlanma gayretlerinin bir sonucu olarak da, isim alırken “mezhepten” “cemaate” dönüşmüş ve günümüze “Müslüman Ahmediye Cemaati” ismiyle ulaşmıştır. İşte bu makalede de, Ahmedîliğin süreç içerisinde aldığı isimler; bu isimlerin verilmesine gerekçe oluşturan konjonktür bağlamında değerlendirilecektir.

THE SELF-POSITIONING PROBLEM OF QADIANISM IN TERM OF NAMING AND MEANING IN QADIANISM

Ahmadiyya is a religious group founded in 1889 by Mirza Gulam Ahmed. This religious group is still active and widespread today. The naming of this religious structure, which still exists today, has been actualized within a certain process. The first names of this religious group, as in other sects, composed names given by his opponents such as “Qadianism”. In process, depending on various socio-political reasons, it took different names like “Ahmadiyya”, “Ahmadiyya Movement”, “Muslim Ahmadiyya Sect”, and “Ahmadiyya Muslim Muslims”. As a result of the efforts of positioning within the main body of Islam, it transformed from “secterian” to “community” and has reached the present day with the name, Ahmadiyya Muslim Community. Here, in this article, the names of Ahmadiyya in the process will be evaluated in the context of the conjuncture which justify for giving these names.

___

  • Referans 1 “73 Divisions”. Ahmadiyya Muslim Community. 15 Ekim 2016. https://www.alislam.org/library/73divisions.Referans 2 “‘A Discourse with the Imaginary Messiah Mirza of Qādiān’”. İşââtü’s-Sünne. 1899.Referans 3 Abdulhadi, Sheikh. Basics of Religious Education. Canada, 1997.Referans 4 Adamson, Iain. A Man of God: The Life of His Holiness Khalifatu’l Masih IV of the Ahmadiyya Movement in Islam. Great Britain: Islam International Publications, 1991.Referans 5 “‘Amids Religious intolerance Pakistan’s Nobel laurate fades away’,”. Dawn. 06 Haziran 2016. http://www.dawn.com/news/738366/amidst-religious-intolerance-pakistans-nobel-laureate-fades-away.Referans 6 Aziz Ahmed. Hindistan ve Pakistan’da Modernizm ve İslam. Trc. Ahmet Küskün. İstanbul: Yöneliş Yayınları, 1990.Referans 7 Aziz, Zahid. A Survey of the Lahore Ahmadiyya Movement: History, Beliefs, Aims and Work. UK: Ahmadiyya Anjuman Lahore Publications, 2008.Referans 8 Bacva, Nesim Ahmed. “Tebliğ Guide”. Tilford, 2012.Referans 9 Dard, A. R. Life of Ahmad(A̳s)̳: Founder of the Ahmadiyya Movement. Tilford, Surrey: Islam International Publications, 2008.Referans 10 Faruqui, Naseer A. Ahmadiyyat and Qadianiyyat. USA, 1990.Referans 11 Friedmann, Yohanan. Prophecy Continuous: Aspects of Ahmedî Religious Thought and Its Medieval Background. New Delhi: Oxford University Press, 2003.Referans 12 Gaves, A. R. “The Sufis of Deoband”. Sufis and Salafis in the Contemporary Age. Ed. Lloyd Ridgeon. London, 2015.Referans 14 Geaves, Ron. Islam and Britain: Muslim mission in an age of empire. New York: Bloomsbury Academic, 2018.Referans 15 Griswold H. D. “Mirza Ghulam Ahmad, the Mahdi Messiah of Qadian”. Indian Evangelical Review. Ocak 2013. 322-354.Referans 16 Inayatullah, Sh. “"Ahl-i Ḥadīt̲h̲”. Encyclopaedia of Islam. Ed. P. Bearman - Th. Bianquis - C.E. Bosworth - E. van Donzel - W.P. Heinrichs. 2012.Referans 17 Jones, Kenneth W. Socio-Religious Reform Movement in British India. Cambridge: Cambridge University Press, 1989.Referans 18 Kaushik, Surenda Nath. Ahmadiya Community in Pakistan: Discrimination, Travail and Alienation. New Delhi, 1996.Referans 19 Keleş, Ahmet. “73 Fırka Hadisi Üzerine Bir İnceleme”. Marife (Ehl-i Sünnet Özel Sayısı). 3 (K 2005): 25-45.Referans 19 Khan, Adil Khussain. From Sufism to Ahmadiyya: a Muslim minority movement in South Asia. Bloomington: Indiana University Press, 2015.Referans 20 Küçüköner, Halide Rumeysa. Mirza Gulam Ahmed ve Ahmedîlerin Mirza Gulam Ahmed Telakkisi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, 2018.Referans 21 Lavan, Spencer. The Ahmadiyya Movement: A History and Perspective. New Delhi: Manohar Book Service, 1974.Referans 22 M. İlyas Bernî. Kâdiyânî Mezheb ka ilmî muhâsebe. Lahore, tz.Referans 23 Mahmud Ahmed, Mirza Beşiruddin. Ahmediyete Davet. Trc. Raşit Paktürk. Surrey: Islam International Publications, 2013.Referans 24 Mahmud Ahmed, Mirza Beşiruddin. Minhacu’t-Talibin. Trc. Syeed Ateeq Ahmad. UK: Islam International Publications, 2014.Referans 25 Metcalf, Barbara Daly. Islamic Revival in British India: Deoband, 1860-1900. Princeton: Oxford University Press, 1982.Referans 26 Mevdûdî. Kâdiyânî Mes’ele aor Us Key Mezheb Siyâsî aor Muâşeretî Pehlû. Lahore, 1992.Referans 27 Mevdûdî. Mâ hiye’l-Kâdiyâniyye. Kuwait, 1969.Referans 28 Mirza Gulam Ahmed. Addendum to the Booklet Jihad. Trc. Tayyba Seema Ahmad - Lutfur Rahman. UK: Islam International Publications, 2006.Referans 29 Mirza Gulam Ahmed. Elucidation of Objectives. UK: Islam International Publications, 2004.Referans 30 Mirza Gulam Ahmed. İsa Mesih Hindistan’da. Trc. Abdulgaffar Han. Turkey, 2008.Referans 31 Mirza Gulam Ahmed. “Notes and Comments -Progress of the Ahmadiyya Sect-”. The Review of Religions. 2 (Ocak 1903): 378-380.Referans 32 Mirza Gulam Ahmed. Our Teaching. Qadian, 2016.Referans 33 Muhammad Ali, Maulana. The Split in the Ahmadiyya Movement. Colombus Oh: Anjumat Isha’at Islam Lahore, 1994.Referans 34 Muhammad, Munir - Kayani, Rustam. “Report of the Court of Inquiry constituted under Punjab act II of 1954 to enquire into the Punjab disturbances of 1953”. Punjab, 1954.Referans 35 Nadwi, Abdul Hasan Ali. Qadianism. Trc. Zafar Ishaq Ansari. Lucknow: Academy of Islamic Research and Publications, 1980.Referans 36 Nedvî, Ebü’l-Hasan Ali. el-Kâdiyânî ve’l Kâdiyâniyye. Beyrut, 1967.Referans 37 Preckel, Claudia. “South Asian Muslims in Germany”. Islam and Muslims in Germany. Ed. Ala Al-Hamarneh - Jörn Thielmann. Leiden-Boston: Brill, 2008.Referans 38 “Prophecy of a Great Religious Leader’s death”. The Review of Religions. 6 (1907): 378-380.Referans 39 Rose, H. A., ed. “Punjab and Northwest Frontier”. The Census of India 1901. CVIII. 1902, t.y.Referans 40 Saeed, Sadia. “Pakistani Nationalism and the State Marginalisation of the Ahmadiyya Community in Pakistan”. Studies in Ethnicity and Nationalism 7/3 (Aralık 2007): 132-152. https://doi.org/10.1111/j.1754-9469.2007.tb00166.x.Referans 41 Suhaib, Hasan. The Truth About Ahmadiyyat. London, tz.Referans 42 Tahiru’l Kadri, Muhammad. Akide-i Hatm-i Nebüvvet. Lahore, 1999.Referans 43 Usman, Ali Muhammed. Kadiyani Geleneğinin Iki Temel Akimi Olarak Rebva Cemaati Ve Lahori Cemaati: Karşilaştirmali Bir Analiz. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2016.Referans 44 Valentine, Simon Ross. Islam and the Ahmadiyya Jama’at, History, Belief, Practice. London: Hurst Publishers, 2008.Referans 45 Walter, H. A. Ahmadiya Movement. Lahore, 1918.Referans 46 Yahya, Ayatollah Allama. Finality of Prophethood and Critical Analysis of Babism, Bahaism, Qadiyanism. Tehran, 1981.Referans 47 Yusuf M. el-Bennûrî. Mevkıfu’l ümmeti’l-İslamiyye mine’l Kâdiyâniyye. Beyrut, 1991.Referans 48 Zaheer, Ehsan Elahi. Qadiyaniat An Analytical Survey. Lahore, 1984.Referans 49 Zahir, İhsan Elahi. Mirzaiyyet or İslam. Lahore, 1972.Referans 50 Zirvi, Karimullah. Welcome to Ahmadiyyat The True Islam. Surrey: Islam International Publications, 2010.