İbâzî Tefsir Geleneğinde İsariliyat Meselesi: Itfiyyiş Örneği

İsrailiyat, İslam kaynaklarına ve bilhassa tefsir külliyatına girmiş olan Yahudi, Hıristiyan ve diğer dinlere ait kültürel kalıntılarla, dinin lehine veya aleyhine uydurulup Hz. Peygamber (s.a.v.)’e, sahabeye ve sonraki nesillere izafe edilen her türlü haber israiliyat diye nitelendirilmektedir. Büyük ölçüde sözlü olarak nakledilen israiliyatın özellikle rivayete dayalı klasik tefsirlerde önemli bir yeri vardır. İsrailiyatla ilgili nakiller tefsir ilminin önemli konularından biridir. sağlam ve zayıfı tefrik edilmeksizin nakledilen israiliyat dinimize girerek tehlikeli yaralar açmıştır. Modern dönem Kur’an ve tefsir araştırmalarındaki genel yaklaşıma göre israiliyat, bilhassa rivayet ağırlıklı tefsir edebiyatındaki temel sorunlardan olup zayıflık sebebi sayılabilecek ciddi bir tefsir problemi olarak görülür.             Biz bu çalışmamızda İbâzi mezhebi mensuplarınca Kutbu’l-Eimme diye tavsif edilen ve telif ettiği üç tefsir ile İbâzî tefsir tarihinin en dikkat çekici müfessiri olan Muhammed bin Yusuf Itfiyyiş’in Tefsir’e dair yazdığı son eser olan Teysiru’t-Tefsir bağlamında israiliyat konusuna yaklaşımını ve bunun eserine yansımalarını ele almaya çalıştık.

___

  • Referans 1: Prof. Dr. Metin BOZAN
  • Referans 2: Prof Dr. Edip ÇAĞMAR
  • Referans 3: Prof Dr. Nurettin TURGAY