Her tarihi şehir gibi Diyarbakır şehrinde bulunan tarihi anıtsal yapıların şehir kültüründe derin izleri bulunmaktadır. Bu yapılar mimari değer ve etkileriyle toplum üzerinde devamlı bir işleve sahip oldukları gibi şehir tarihinin anlaşılması yolunda önemli işaretler olarak da işlev görürler. Diyarbakır Ulucamii’nin tarihini izleyerek Diyarbakır şehri hakkında tarihi pek çok olayın gün yüzüne çıkması ya da hatırlanması mümkündür