SÜRREALİST SİNEMANIN SÜRREALİST AFİŞLERİ: TERRY GILLIAM FİLM AFİŞLERİNİN GÖSTERGEBİLİMSEL ANALİZİ

Terry Gilliam, 1975 yılında sinemaya adımını atmış; birçok film, dizi ve kısa filmde oyuncu, sanat yönetmeni, senarist ve yönetmen olarak yer almıştır. Hollywood karşıtı düşünceye sahip olan Amerikalı ünlü yönetmen Gilliam’ın filmleri önemli ölçüde ilgi görmüş ve 1983 yılında 36. Cannes Film Festivali’nde ‘The Meaning of Life’ filmi ile ‘Büyük Jüri Ödülü’nün sahibi olmuştur. Bu araştırmada Terry Gilliam’ın yönettiği filmlerin afişleri analiz edilmiştir. Afişlerin analiz edilmesinde göstergebilimsel çözümleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında 20. yüzyılın başlarında Fransa’da ortaya çıkan, bilinçaltının, bilinç alanına olan egemenliğini savunan ve akılcılığın karşısında olan, edebiyat başta olmak üzere sanatın birçok alanında etkisini gösteren Sürrealizm sanat akımı incelenmiştir. Sürrealizm bağlamında Terry Gilliam’ın yönettiği The Meaning of Life, Brazil, Fear and Loathing in Las Vegas ve The Man Who Killed Don Quixote film afişlerinin çözümlemesi yapılmıştır. Araştırma sonucunda Sürrealizmin günümüzde de etkilerini sürdürdüğü ve film afişleri ile hikayenin aynı düşünce ile sürrealist tarzda oluşturulduğu saptanmıştır.

SURREALIST POSTERS OF SURREALIST CINEMA: THE SEMIOTIC ANALYSIS OF TERRY GILLIAM’S FILMS POSTERS

Terry Gilliam began to cinema in 1975; He has taken part in many films, series and short films as an actor, art director, screenwriter and director. The films of the American famous director Gilliam, having anti-Hollywood thinking, attracted great attention and in 1983, he won the ‘Grand Jury Prize’ at the 36th Cannes Film Festival for his film ‘The Meaning of Life’. In this research, the posters of the films directed by Terry Gilliam were analysed. Semiotic analysis was used in the analysis of the posters. Within the scope of this research, the Surrealism art movement, emerging in France at the beginning of the 20th century, defending the sovereignty of the subconscious to the field of consciousness and opposing to rationalism, showing the influence of many fields of art, especially literature was examined. In the context of surrealism, the posters of The Meaning of Life, Brazil, Fear and Loathing in Las Vegas and The Man Who Killed Don Quixote directed by Terry Gilliam were analyzed. As a result of the research, it was found that the effects of Surrealism have still continued today and the movie posters and the story were created in the same way with the same idea.

___

Becer, Emre. (2011). İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.

Beyazperde. Erişim: 10.15.2019. http://www.beyazperde.com/filmler/film-142/

Beyazperde. Erişim: 10.15.2019. http://www.beyazperde.com/filmler/film-18457/

Beyazperde. Erişim: 10.15.2019. http://www.beyazperde.com/filmler/film-138557/

Biyografi. Erişim: 10.15.2019. https://www.biyografi.info/kisi/terry-gilliam

Cantaş, Azime. (2017). Distopik Filmlerin Göstergebilimsel Analizi Terry Gilliam Sineması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.

Çanğa, E., Uğur, U. (2015). Sinema Resim İlişkisi Bağlamında Bunuel’in Sürreal Sineması ve ‘Bir Endülüs Köpeği’ Filmi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, s. 137-153. Erişim: 15.10.2019. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/273486

Ertan, G., Sansarcı, E. (2017). Görsel Sanatlarda Anlam ve Algı. İstanbul: Alternatif Yayıncılık.

Fiske, John. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş. (S. İrvan, Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.

Fortenberry, D., Melick, T. (2015). Tarih Boyunca Sanat. (D. Şendil, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Güney, Nil. (2009). Sinema Filmlerinin Reklam ve Tanıtımında Afiş ve Fragmanların Rolü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Ketenci, H. F., Bilgili, C. (2006). Görsel İletişim Grafik Tasarımı. İstanbul: Beta Basım A.Ş.

Little, Stephen. (2006). …İzmler. (D. N. Özer, Çev.). İstanbul: Yem Yayınları.

Mazlum, F. Soner. (2006). Masaüstü Yayıncılık. Ankara: Gazi Kitabevi Yayınları.

Özel, Zeliha. (2008). “Beynelmilel” Bir Film Afişinin Göstergebilimsel Çözümlemesi. Seyide Parsa (Ed.), Film Çözümlemeleri, s. 113-129. İstanbul: Multilingual.

Rifat, Mehmet. (2009). Göstergebilimin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.

Pischel, Gina. (1983). Sanat Tarihi Ansiklopedisi. (H. Kuruyazıcı, Ü. Alsaç, Çev.). İstanbul: Görsel Yayınları.

Sığırcı, İlhami. (2017). Göstergebilim Uygulamaları. Ankara: Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar.

Sözen, M. ve Tanyeli, U. (2018). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Turani, Adnan. (2019). Dünya Sanat Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.