GREGORY CREWDSON'UN FOTOĞRAFLARINDA GÜNÜMÜZÜN KAYGILI ÖZNESİ

Bu yazıda Gregory Crewdson'ın üç fotoğrafı; 2002 yılında çektiği "Düş Ev" ("Dream House") fotoğraf serisinden bir fotoğraf ile, bu serinin hemen ardından, 2003-2005 yıllarında tamamladığı "Güllerin Altında" ("Beneath the Roses") serisinden iki fotoğraf incelenir. Her üç fotoğraf (bir yatak odasında, birer kadın ve erkek figürü gösterildiğinden) benzerlik ve ortak içerik taşıdığı düşüncesiyle bir arada ele alınmıştır. Fotoğraflarda bir anda ortaya çıkıveren içgüdüler ve düşlerle günlük yaşantısı bölünen sıradan insanlar sinemasal bir kurgu ve tekinsiz, şiirsel bir atmosfer içinde gösterilir. Işık ve rengin gücüyle estetikleştirilmiş kompozisyonlar bir tür mucize duygusu ve tedirginliği aynı anda hissettirir. Çağdaş öznenin günlük yaşantısında beklenmedik bir biçimde ve anda açığa çıkan, kişilerin psikolojik atmosferlerini sarstığı gibi onları daha derin varoluşsal bir gerçeklikle de temasa geçiren kaygıyı görünür kılar. İncelemenin odak noktası da fotoğrafların alımlayıcıya hissettirdiği bu kaygıdır. Kaygı kavramı kimlik, geçicilik ve hiçlik gibi alt kavramlarla birlikte ele alınarak fotoğrafların çağdaş öznenin içsel yaşantısına nasıl ışık tuttuğu ortaya serilmeye çalışılmıştır.

ANXIOUS SUBJECT OF PRESENT DAY IN GREGORY CREWDSON'S PHOTOGRAPY

In this paper, Gregory Crewdson's three photographs; one photograph from "Dream House" Series, which were shot in 2002 and two photograps from "Beneath the Roses" Series that were shot in 2003-2004, are analiysed. All three photographs, which show a man and a woman in a bedroom, is chosen for their similar structure and contex. With a cinematographic language photographs show ordinary people, whose lives are interrupted by sudden insticts and day dreams, in an eerie and poetic atmosphere. Compositions, esthetically empowered by the use of light and color, reveal both a kind of miraculous and an uneasy feeling at the same time. Thus, these images visiualise suddenly and unexpectedly appearing anxiety in the daily lives of today's people which shake their psycological atmosphere and yet help them to connect with a more profound existantial reality. Focus of this analysis is on the feeling of the anxiety evoked by Crewdson's photographs and aims to reveal how these photographs shed light on the inner life of contemporary subject by debating the concept of "anxiety" supported by concepts of "identitiy", "transience" and "nothingness".

PDF

___

Andersen, H., Lunois, A. (2001). Tales. New York: Bartleby.com.

Botton, Allen de. (2015). Statü Endişesi (Bayer, A, S. Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.

Dağ, İsmail. (1999). Psikolojinin Işığında Kaygı. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 6, s. 181-189.

Deren, Seçil. (1999). Angst ve Ölümlülük. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 6, s. 111-126.

Fisher, Ernst. (1995). Sanatın Gerekliliği (Çapan, C. Çev.). İstanbul: Payel Yayınevi.

Frankl, Victor. (2007). İnsanın Anlam Arayışı (Budak, S. Çev.). Ankara: Öteki Matbaası Yayın- ları.

Geçtan, Engin. (2005). Psikanaliz ve Sonrası. İstanbul: Metis Yayınları.

Hançerlioğlu, Orhan. (2000a). Felsefe Ansiklopedisi-Düşünürler Bölümü, 1. Cilt. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Hançerlioğlu, Orhan (2000b). Felsefe Ansiklopedisi-Kavramlar ve Akımlar Bölümü, 3. Cilt.

İstanbul: Remzi Kitabevi. Leppert, Richard. (2002). Sanatta Anlamın Görüntüsü-İmgelerin Toplumsal İşlevi (Türkmen, İ. Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Manav, Faruk. (2011). Kaygı Kavramı, Toplum Bilimleri Dergisi, 5 (9), s. 201-211

Shapiro, Ben. (2012). Gregory Crewdson [Motion picture]. USA: Zeitgeist Films.

Woolf, Virginia. (1982). Deniz Fenerine Doğru (Öncül, N. A. Çev.). İstanbul: Can Yayınları.

Yanbastı, Gülgün. (1996). Kişilik Kuramları. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 53. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.